Dữ liệu trên trang theo dõi hàng không dân dân sự FlightRadar24 cho thấy máy bay không người lái (UAV) MQ-4C mang hô hiệu BLKCAT6 của hải quân Mỹ xuất phát từ căn cứ Sigonella của Italy và tiến vào Biển Đen hôm 15/6. Phi cơ quần thảo nhiều vòng ở ngoài khơi bán đảo Crimea và vùng Krasnodar của Nga, trong đó thiết bị định vị được tắt trong phần lớn hành trình.
Điều đáng chú ý là phi cơ bật mã hỏi đáp "7700" trên đường trở về sân bay Sigonella. Chuyến bay kéo dài hơn 3 giờ, ngắn hơn nhiều so với các nhiệm vụ kéo dài tới 12 tiếng của UAV Mỹ trên Biển Đen trước đây.
Hành trình của chiếc MQ-4C Mỹ trong chuyến bay ngày 15/6. Đồ họa: FlightRadar24
Theo quy định của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), mã hỏi đáp 7700 được dùng khi máy bay gặp vấn đề nghiêm trọng, có nguy cơ uy hiếp an toàn bay. Phi công có thể chủ động nhập mã 7700 hoặc theo chỉ thị của kiểm soát không lưu, nó sẽ cảnh báo sân bay và kỹ thuật viên mặt đất chuẩn bị ứng phó tình huống bất thường khi phi cơ hạ cánh.
Bộ Quốc phòng Mỹ và giới chức Nga chưa bình luận về thông tin.
MQ-4C Triton là UAV dành cho hải quân Mỹ, được phát triển từ mẫu RQ-4 Global Hawk của không quân. Máy bay dài 14,5 m, có sải cánh 40 m và khối lượng rỗng 6,7 tấn. Một chiếc MQ-4C có thể làm nhiệm vụ liên tục trong 30 giờ, tầm hoạt động 15.200 km, trần bay 18 km và đạt tốc độ tối đa 575 km/h. Mỗi hệ thống có giá hơn 180 triệu USD.
So với dòng RQ-4 nguyên bản, những chiếc MQ-4C được gia cố khung thân, giúp chống chịu mưa đá, chim và sét đánh, cùng hệ thống chống đóng băng trên cánh. Dòng Triton cũng có thể nhanh chóng hạ độ cao xuống gần mặt biển để nhận diện tàu bè, tính năng không có trên mẫu Global Hawk.
Hệ thống Triton có nhiệm vụ cung cấp dữ liệu tình báo, trinh sát và do thám theo thời gian thực tại các vùng đại dương rộng lớn và duyên hải gần bờ, cũng như tham gia hoạt động tuần thám biển, tìm kiếm cứu hộ và hỗ trợ những trinh sát cơ P-8A Poseidon.
Một chiếc MQ-4C bay thử hồi năm 2021. Ảnh: US Navy
Máy bay cũng được lắp hệ thống hỗ trợ điện tử (ESM) dạng module tương tự máy bay do thám EP-3, cho phép phát hiện và nhận dạng tín hiệu radar từ xa, giúp xác định vị trí của lực lượng đối phương. Dữ liệu từ Triton có thể được dùng để xây dựng bản đồ phân bố lực lượng đối phương, từ đó lên kế hoạch tiến công hoặc bảo đảm an toàn cho đồng minh.
Ngoài nhiệm vụ trinh sát, MQ-4C cũng có thể đóng vai trò trạm trung chuyển và tổng hợp dữ liệu, cho phép kết nối các đơn vị nằm cách xa nhau trên chiến trường, xây dựng bức tranh không gian chiến trường và phân phối tới từng lực lượng.
Hải quân Mỹ và Australia đang vận hành dòng MQ-4C với hơn 70 máy bay được đặt hàng.
Vũ Anh (Theo RT)