Trưa 13/7, TAND Hà Nội xét hỏi xong 54 bị cáo trong đại án "chuyến bay giải cứu" liên quan 21 cựu quan chức 7 bộ ngành, đơn vị nhà nước. Chuyển sang phần xét hỏi của Viện kiểm sát, người đầu tiên bước lên bục thẩm vấn là bị cáo Hoàng Văn Hưng, cựu Trưởng phòng 5, Cơ quan An ninh Điều tra, Bộ Công an, cũng là điều tra viên chính của vụ án trong giai đoạn đầu.
Hưng bị cáo buộc móc nối với cựu thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, cựu phó giám đốc Công an Hà Nội, để nhận 2,2 triệu USD để "chạy án" cho hai lãnh đạo doanh nghiệp bị điều tra sai phạm tổ chức chuyến bay.
Cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng. Ảnh:Phạm Dự
Trong hơn 40 phút trả lời và đối chất, ông Hưng tỏ ra bình tĩnh, tự tin và nhanh chóng khẳng định "VKS truy tố oan". Ông cho rằng tất cả lời khai trước đó của ông Tuấn và bà Nguyễn Thị Thanh Hằng, Phó tổng giám đốc công ty Bầu trời xanh (người nhờ chạy án) đều sai sự thật.
Ông Hưng gợi ý "chỉ cần cho bị cáo 5 phút, bị cáo chứng minh mình bị oan ngay", song chủ tọa nhắc "cứ trả lời câu hỏi của VKS trước đi, có gì trình bày sau".
Theo đó, Hưng khai quen ông Tuấn do có phối hợp công tác và chơi với nhau như anh em, qua một bạn chung. Vài ngày sau khi những người đầu tiên của vụ án này bị khởi tố, Hưng được ông Tuấn mời đến nhà, tổng 4 lần, để gặp bà Hằng "tư vấn" về tình hình điều tra.
"Bị cáo chỉ khuyên chị Hằng tự thú sớm. Chị ấy đang bị điều tra, chắc chắn sẽ bị gọi lên sớm, sẽ bị pháp luật xử lý thôi nhưng tự thú sẽ được khoan hồng", bị cáo Hưng khai và khẳng định chưa bao giờ đề cập chuyện tiền nong vì biết chị này là chỗ thân quen ông Tuấn. Hơn nữa, đưa tiền cũng "không để làm gì".
"Bị cáo nghe rõ này, bị cáo khi đó là điều tra viên chính của vụ án, chị Hằng có liên quan vụ án, thế bị cáo hẹn gặp để nói thông tin thì có đúng nghiệp vụ cho phép không?", công tố viên hỏi.
Bị cáo Hưng tự tin đáp trôi chảy: "Theo quy định của Bộ Công an không được gặp bị can, bị cáo ngoài trụ sở, nhưng Hằng lúc đó là đối tượng đang được vận động ra tự thú, cái này cũng theo chủ trương kêu gọi của lãnh đạo Bộ".
Công tố viên ngắt lời: "Tôi chỉ hỏi đúng hay sai. Chưa có quyết định gì sao đã nói với chị ấy là chắc chắn bị khởi tố, xử lý?". Hưng đáp: "Bị cáo khi trả lời thì cũng phải bào chữa của mình".
435 cuộc điện thoại 'chạy án'
Dẫn lại lời khai của Hưng về việc "không có buôn bán hợp tác kinh doanh gì" với thiếu tướng Tuấn, VKS trích bút lục tài liệu điều tra và yêu cầu Hưng giải thích về 435 cuộc điện thoại giữa hai người trong khoảng thời gian rất ngắn, "có những ngày 10 cuộc, có những cuộc lúc 0h". Dù quen biết từ đầu 2021, nhưng 435 cuộc điện thoại đều phát sinh sau thời điểm liên quan đến vụ "chạy án" của Hằng.
Phản bác việc này, ông Hưng nói: "Viện dẫn của cơ quan điều tra hoàn toàn không đúng sự thật. 435 cuộc điện thoại này có nhiều cuộc gọi lỡ. Hai bị cáo có quan hệ với nhau, không làm ăn nhưng có việc khác".
Trước nghi vấn của VKS về việc trong quan hệ đồng nghiệp, không bao giờ có kiểu một thời gian ngắn mà hơn 400 cuộc gọi, bị cáo nói ngay: "Cái này kiểm sát viên áp đặt rồi".
Lấy ví dụ về một ngày ngay sau khi Lê Hồng Sơn, Tổng giám đốc công ty Bầu trời xanh (cùng công ty của bà Hằng) bị bắt, dữ liệu di động mạng cho thấy, hai cựu cán bộ công an này đã gọi cho nhau 10 lần. Hưng giải thích, đúng là hôm đó Hưng và Tuấn có liên lạc, "nhưng VKS cho biết xem là ai gọi trước cho ai, anh Tuấn hay tôi? Đây là một vấn đề".
Hưng khẳng định trong suốt 12 tháng của năm 2022, Tuấn luôn là người gọi điện liên lạc với mình trước. Khi nào có cuộc gọi nhỡ, Hưng mới gọi lại cho Tuấn.
VKS đề nghị HĐXX cho đối chất với ông Tuấn và bà Hằng. Ông Tuấn vẫn khẳng định lời khai từ ban sáng về việc làm "cầu nối" cho bị cáo Hằng và Hưng gặp gỡ, nhờ vả và đưa tiền. Hầu hết do Hưng "hối thúc, giục giã". Khai về chiếc cặp số chứa 450.000 USD giao cho Hưng tháng 11/2022, ông Tuấn cho biết cũng do Hưng yêu cầu, nói "dùng để lo lót chỗ Viện kiểm sát".
Theo yêu cầu của Hưng, ông Tuấn phải chia làm 2 gói 100.000 USD và 350.000 USD. "Vì là tiền, nên phải cho vào cặp để mang đến chỗ cơ quan trông cho nó bình thường". Ông Tuấn nói làm trung gian giữa Hằng và Hưng vì "bất đắc dĩ" và "thương" em gái kết nghĩa, buộc phải chuyển tiền cho Hưng vì Hưng không bao giờ chịu trực tiếp cầm tiền từ Hằng.
Mọi lần, ông Tuấn sẽ tự đưa tiền đến đưa Hưng, song hôm đó có việc bận, chiếc cặp số đặt mã số 104 được ông Tuấn nhờ tài xế mang đến cơ quan của ông Hưng. Mã số sau đó được chính ông Tuấn gọi điện thoại báo cho Hưng.
Cựu phó giám đốc Công an Hà Nội Nguyễn Anh Tuấn. Ảnh:Ngọc Thành
Đối chất ngay sau đó, bị cáo Hưng trả lời "làm gì có mã, cặp đó đựng 4 chai rượu, tôi bấm một cái nó ra ngay, không hề có mã số". Hưng nói không mâu thuẫn với ông Tuấn hay Hằng.
VKS tiếp tục chất vấn Hưng "không có mâu thuẫn thì dựng lên cái chuyện bị cáo nhận tiền làm gì?". Hưng đáp: "Kiểm sát viên nói cũng đúng thôi, không có thù oán gì thì không khai sai cho nhau làm gì. Nhưng cũng phải nói lại là, bị cáo chả có thù oán gì anh Tuấn. Bị cáo còn mang ơn anh Tuấn, cũng muốn điều tốt nhất cho chị Hằng, vừa đúng chức trách nghĩa vụ điều tra viên, cảm hóa tội phạm đầu thú, vừa coi như thông qua được dịp trả ơn anh Tuấn".
Hưng tiếp tục đề nghị "cho 5 phút" để chứng minh ngay là mình oan. Lập tức, VKS cảnh báo: "Bị cáo khai thế nào là quyền, còn chúng tôi có đủ bằng chứng lời khai buộc tội". Hưng đáp lại: "Bây giờ VKS chỉ cần nêu được một chứng cứ cho thấy tôi sai, tôi nhận tội luôn"
Chủ tọa khi này đề nghị cả đôi bên dừng lại, không tranh luận "nếu có câu hỏi thì tiếp tục, không thì chuyển sang người khác". VKS tiếp tục đề nghị đối chất với ông Tuấn về nội dung 535 cuộc điện thoại.
Trở lại bục khai báo, ông Tuấn cho hay mình với Hưng quen biết và chơi với nhau "không sâu lắm". Theo bị cáo này, căn cứ danh sách cuộc gọi, có thể nhận ra dễ dàng, là Tuấn và Hưng ban đầu gần như không liên lạc với nhau và hầu hết 435 cuộc gọi này, chỉ nảy sinh sau vụ việc "chạy án" liên quan đến Hằng.
"Tôi công nhận hơn 400 cuộc gọi đó có gồm các cuộc gọi lỡ, nhưng cuộc nào kết nối được, thì đều xung quanh diễn biến vụ án liên quan Hằng và hoạt động điều tra của Hưng", ông Tuấn tái khẳng định. "Tôi với Hưng không có quan hệ làm ăn gì, tình cảm anh em không sâu sắc đến mức liên lạc thường xuyên đến vậy".
Hai lần được gọi đối chất, bị cáo Hằng đều khóc, xác nhận lời ông Tuấn khai là đúng.
Trong vụ án, Hưng bị truy tố tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, ông Tuấn bị truy tố tội Môi giới hối lộ và bà Hằng tội Đưa hối lộ.
Phiên tòa dự án kéo dài 30 ngày, đang ở ngày xét xử thứ 3.
Phạm Dự - Thanh Lam