Phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 12 ở Vientiane, Lào sáng 11/10, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken đánh giá cao tầm quan trọng của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN - Mỹ, thúc đẩy kết nối các cơ hội hợp tác kinh tế, công nghệ đổi mới sáng tạo, tạo thêm công ăn việc làm, mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho một tỷ người dân hai bên.
Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác, hỗ trợ ASEAN phòng chống dịch bệnh, nâng cấp lưới điện khu vực, phòng chống tội phạm mạng và lừa đảo trực tuyến.
Lưới điện ASEAN (APG) được coi là một trong những "chìa khóa" để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng đồng thời theo đuổi mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính ở ASEAN. Tuy nhiên, việc thực hiện APG đòi hỏi phải vượt qua nhiều thách thức như đánh giá tính khả thi về kỹ thuật và thương mại, khuôn khổ thể chế và năng lực quản lý, cũng như hài hòa các yêu cầu kỹ thuật tối thiểu.
Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 12, sáng 11/10. Ảnh: Nhật Bắc
Theo Ngoại trưởng Blinken, Mỹ cũng sẽ hỗ trợ ASEAN thúc đẩy trí tuệ nhân tạo (AI) an toàn, bảo mật và đáng tin cậy, cũng như đẩy mạnh giao lưu văn hóa. Ông bày tỏ vui mừng khi Sáng kiến Lãnh đạo Trẻ Đông Nam Á tiếp tục phát triển với số lượng thành viên ngày càng tăng sau 10 năm thành lập.
Các lãnh đạo tại hội nghị đánh giá cao cam kết mạnh mẽ, lâu dài của Mỹ đối với ASEAN và khu vực, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, tích cực tham gia đối thoại xây dựng, hợp tác và xây dựng lòng tin ở khu vực.
Lãnh đạo các nước hoan nghênh Mỹ tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, hội nhập, kết nối, phát triển tiểu vùng, thu hẹp khoảng cách phát triển và ứng phó với các thách thức.
Hai bên nhất trí tiếp tục thúc đẩy hợp tác thực chất, hiệu quả, tương xứng với tầm mức quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, ưu tiên đẩy mạnh trao đổi thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, quản trị trí tuệ nhân tạo, y tế, năng lượng, môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu...
Việt Nam trông đợi Mỹ tiếp tục tham gia sâu rộng và tích cực với khu vực, đề xuất tăng cường hợp tác cùng kiến tạo tương lai phát triển phồn vinh, thịnh vượng và bền vững.
Theo đó, hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư sẽ là trọng tâm và động lực, cần được đẩy mạnh theo hướng hiệu quả, hài hòa và bền vững, mở cửa hơn nữa thị trường cho hàng xuất khẩu. ASEAN sẵn sàng chào đón thêm nhiều nhà đầu tư đến từ Mỹ.
Việt Nam cũng đề nghị ASEAN - Mỹ đẩy mạnh hợp tác ứng phó biến đổi khí hậu, nâng cao khả năng chống chịu trước thiên tai, thảm họa. Việt Nam hoan nghênh Mỹ tiếp tục hỗ trợ phát triển tiểu vùng Mekong thông qua khuôn khổ Đối tác Mekong - Mỹ, trong đó có tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu tại đồng bằng sông Cửu Long.
ASEAN - Mỹ cũng cần tăng cường nỗ lực và dành nguồn lực thích đáng để đưa hợp tác khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành trụ cột mới trong quan hệ hai bên. Việt Nam hoan nghênh các cơ hội hợp tác với các tập đoàn, công ty công nghệ Mỹ, nhất là lĩnh vực công nghiệp bán dẫn và AI.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu dự Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 12, sáng 11/10. Ảnh: Nhật Bắc
Việt Nam đề nghị Mỹ tiếp tục ủng hộ lập trường chung của ASEAN về Biển Đông, phối hợp bảo đảm hoà bình, an ninh và ổn định tại khu vực, trong đó có Biển Đông, ủng hộ nỗ lực sớm đạt được Bộ Quy tắc COC hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982.
Các lãnh đạo sau đó thông qua Tuyên bố Lãnh đạo ASEAN - Mỹ về Thúc đẩy trí tuệ nhân tạo an toàn, bảo mật và đáng tin cậy.
Năm 2023, Mỹ là đối tác đầu tư lớn nhất của ASEAN, với hơn 6.200 doanh nghiệp hoạt động tại khu vực, tổng số vốn đầu tư trực tiếp đạt 74,3 tỷ USD. Mỹ cũng là đối tác thương mại thứ hai của ASEAN, với tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 395,9 tỷ USD.
Viết Tuân