Quang cảnh trong cabin máy bay của Singapore Airlines sau khi hạ cánh khẩn cấp ở sân bay quốc tế Suvarnabhumi tại Bangkok. Ảnh: Reuters
Một hành khách tử vong và 30 người bị thương trên chuyến bay của hãng Singapore Airlines do máy bay gặp phải nhiễu động nghiêm trọng, theo thông báo hôm 21/5 của nhà chức trách. Theo các chuyên gia cho biết trường hợp thương vong như vậy rất hiếm gặp, thậm chí khi giới nghiên cứu cảnh báo biến đổi khí hậu có thể khiến nhiễu động trở nên tồi tệ hơn.
Máy bay của Singapore Airlines chở tổng cộng 211 hành khách và 18 thành viên phi hành đoàn khi xóc nảy giữa không trung. Máy bay đột nhiên rơi xuống từ độ cao 9.448 - 11.277 m trong vòng 5 phút, theo trang theo dõi chuyến bay FlightAware. Phi công thông báo tình trạng khẩn cấp và và chuyển hướng máy bay tới thủ đô Bangkok của Thái Lan, hạ cánh vào 3h45 chiều ngày 21/5 theo giờ địa phương. Nhà chức trách không tiết lộ danh tính của hành khách tử vong.
Nguyên nhân gây ra nhiễu động trong tai nạn mới nhất đang được điều tra. Singapore Airlines thông báo chuyến bay từ London tới Singapore gặp phải nhiễu động nghiêm trọng khoảng 10 giờ sau khi cất cánh. Sara Nelson, chủ tịch Hiệp hội tiếp viên hàng không - CWA, cho biết các báo cáo ban đầu dường như chỉ ra chuyến bay của Singapore Airlines gặp phải nhiễu động trời trong, loại nguy hiểm nhất do không thể quan sát và phát hiện bằng công nghệ hiện nay. "Trong một giây, bạn đang bay rất êm. Giây tiếp theo, hành khách, phi hành đoàn và hành lý chưa cất cẩn thận hoặc đồ vật khác bị văng khắp cabin", Nelson nói.
Nelson và một nhóm nhà nghiên cứu cho biết những tai nạn do nhiễu động trời trong như vậy rất khó dự đoán và tránh gặp do không gắn liền với giông bão. Số lượng của chúng đang trên đà tăng lên do biến đổi khí hậu. Một nghiên cứu vào năm 2023 công bố trên tạp chí Geophysical Research Letters phát hiện nhiễu động trời trong nghiêm trọng tăng hơn 50% ở Bắc Đại Tây Dương từ năm 1979 đến năm 2020.
Sự gia tăng nhiễu động nhiều khả năng liên quan tới ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tới tốc độ gió ở tầng thượng quyển, theo các nhà nghiên cứu. Số lượng ca nhiễu động trời trong tăng rõ rệt nhất trong những thập kỷ gần đây ở khu vực vĩ độ trung, bao gồm Bắc Đại Tây Dương và lộ trình bay qua Mỹ. Kết quả nghiên cứu chỉ ra hiện tượng ấm lên toàn cầu có thể khiến dòng tia trở nên bất ổn. Dòng tia là dòng khí di chuyển nhanh vòng quanh Trái Đất ở Bắc bán cầu, theo Mark Prosser, đồng tác giả nghiên cứu ở Đại học Reading, Anh.
Dòng tia thổi như một dòng sông khí theo hướng từ tây sang đông, được tiếp sức bởi chênh lệch nhiệt độ giữa khu vực mát hơn ở phía bắc và khối khí ấm hơn ở phía nam. Biến đổi khí hậu có thể làm dòng tia mất cân bằng, ảnh hưởng lớn tới giao thông hàng không trong tương lai. "Các máy bay thường bay theo dòng tia nhưng nơi máy bay bay qua cũng là nơi xuất hiện nhiễu động", Prosser cho biết.
Giới chuyên gia dự đoán tình trạng mất ổn định của dòng tia sẽ tiếp tục tăng khi thế giới ấm lên. Đồng nghiệp của Prosser ở Đại học Reading sử dụng mô hình khí hậu để dự đoán nhiễu động trời trong ở nửa cuối thế kỷ có thể thay đổi như thế nào nếu hiện tượng ấm lên toàn cầu tiếp diễn. Họ nhận thấy lượng thải khí nhà kính tăng lên cũng làm tăng nhiễu động. "Nếu bạn so sánh khí hậu từ năm 2050 tới năm 2080 với khí hậu trước khi chúng ta bắt đầu thải khí nhà kính, tức thời kỳ tiền công nghiệp, số lượng nhiễu động trong khí quyển đã tăng gấp đôi hoặc gấp ba", Prosser nói.
Trường hợp tử vong do nhiễu động hiếm khi xảy ra, nhưng các vụ tai nạn lớn không phải ít phổ biến, theo Larry Cornman, nhà vật lý kiêm nhà khoa học dự án ở Trung tâm nghiên cứu khí quyển quốc gia của Hiệp hội khoa học Mỹ. Corman chuyên nghiên cứu những chuyển động quy mô nhỏ của khí quyển có thể đe dọa máy bay. Từ năm 2009, theo Ủy ban an toàn giao thông quốc gia, Mỹ chưa ghi nhận ca tử vong nào liên quan tới nhiễu động trên máy bay thương mại lớn. Trong số hàng triệu chuyến bay, nhiễu động gây ra 185 ca thương tích nặng từ năm 2009 đến năm 2023.
Ủy ban an toàn giao thông quốc gia Mỹ yêu cầu các hãng hàng không báo cáo số ca tử vong và thương tích, phân loại ca thương tích nặng là trường hợp cần nhập viện lâu hơn hai ngày, bao gồm tổn thương cơ quan nội tạng, rạn nứt xương, bỏng cấp độ 2 hoặc 3, xuất huyết nặng, tổn thương thần kinh, cơ bắp hoặc dây chằng. Những ca tử vong liên quan tới nhiễu động có thể gây ra bởi đau tim hoặc vết thương ở đầu nếu đầu của hành khách va vào trần hoặc bị hành lý rơi đụng trúng, theo Cornman.
An Khang (Theo NBC)