Trung tướng Kyrylo Budanov, lãnh đạo Tổng cục Tình báo Quân đội Ukraine (GUR), ngày 15/2 cho biết lực lượng Nga "đang sử dụng hàng nghìn thiết bị đầu cuối" của dịch vụ Internet vệ tinh Starlink.
Mạng lưới này được Nga sử dụng tại các khu vực họ đang kiểm soát trong thời gian khá dài và quy mô của nó có thể làm suy giảm lợi thế chiến trường lớn của Ukraine, ông Budanov nhận định.
Theo tướng Budanov, các công ty tư nhân Nga sử dụng bên trung gian để mua thiết bị đầu cuối Starlink. Bên trung gian đăng ký mua thiết bị cho mục đích sử dụng cá nhân rồi chuyển tới Nga qua các quốc gia láng giềng, trong đó có những nước từng thuộc Liên Xô.
"Các đơn vị cấp đại đội của Nga đang tìm cách sở hữu thiết bị đầu cuối Starlink và thường gom tiền để mua chúng", ông Budanov nói. "Đây là thị trường mở. Thiết bị này không phải vật tư quân sự".
Ăng-ten của thiết bị đầu cuối Starlink tại Izyum, Kharkov tháng 9/2022. Ảnh: AFP
Nhiều đại lý ở thủ đô Moskva và khu vực lân cận rao bán thiết bị Starlink, đồng thời hỗ trợ cài đặt hệ thống này trên khắp nước Nga hoặc những khu vực mà nước này đang kiểm soát.
Một trang web cam kết hệ thống hoạt động hiệu quả tại bán đảo Crimea, tỉnh Kherson, Donetsk và Lugansk với phí 100 USD mỗi tháng. Một trang web khác rao bán thiết bị đầu cuối Starlink với giá gần 300.000 ruble (hơn 3.000 USD).
Dịch vụ Starlink cung cấp kết nối được đánh giá là an toàn hơn so với tín hiệu di động hoặc vô tuyến, đóng vai trò quan trọng với hoạt động của quân đội Ukraine tới mức Lầu Năm Góc phải đồng ý trả tiền cho hãng cung cấp SpaceX để họ tiếp tục sử dụng.
Giới chuyên gia phương Tây cho rằng lực lượng Nga tới nay chưa có hệ thống liên lạc an toàn tương tự Starlink và chưa thành công trong nỗ lực vô hiệu hóa dịch vụ Internet vệ tinh này.
Tỷ phú Mỹ Elon Musk, chủ sở hữu SpaceX, tuyên bố công ty này không bán thiết bị Starlink cho Nga "trực tiếp hay gián tiếp". SpaceX khẳng định không kinh doanh với Nga hoặc hoạt động trên lãnh thổ nước này, cảnh báo sẽ vô hiệu hóa thiết bị đầu cuối "nếu chúng bị một bên sử dụng trái phép".
Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 12/2 phủ nhận thông tin quân đội Nga sử dụng hệ thống Starlink trên chiến trường. Theo ông Peskov, Nga chưa kiểm định hệ thống Starlink và sẽ không cung cấp thiết bị liên quan cho các đơn vị trên tiền tuyến.
Theo một kỹ sư Ukraine, các thiết bị Starlink mà Nga đang sở hữu sử dụng chung kênh và thiết lập vệ tinh với hệ thống của quân đội nước này. Điều này khiến các thiết bị của Ukraine dừng hoạt động nếu bộ thu phát của lực lượng Nga bị vô hiệu hóa.
Nguyễn Tiến (Theo AFP, Reuters, BI)