Ngày 15/1, Zhao Wei, cậu thành niên 19 tuổi ở thành phố Tân Châu, tỉnh Sơn Tây, miền bắc Trung Quốc đột ngột qua đời sau khi đi làm để phụ giúp gia đình. Ngày hôm sau, cha cậu, ông Zhao Zhijie tìm thấy dưới nệm một đống biên lai cho thấy chàng trai trẻ đã cho máu tới 16 lần trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 12 năm ngoái. Cậu bé được người ta khuyến khích hiến huyết tương với phí bồi dưỡng 36 USD, khoảng 900.000 đồng/lượt.
Huyết tương được lấy thông qua một quy trình tự động, tách nó khỏi các thành phần khác của máu. Sau đó, hồng cầu và tiểu cầu được trả lại cho cơ thể. Việc này vốn không gây hại đáng kể cho cơ thể.
Tuy nhiên, cách Zhao Wei thực hiện các đợt cho huyết tương mới là vấn đề. Biên lai cho thấy cậu bé hiến 16 lần trong 8 tháng ngay trước khi qua đời. Khoảng thời gian ngắn nhất giữa 2 đợt cho huyết tương chỉ là 12 ngày. Thậm chí, có những tháng cậu cho huyết tương tới 3 lần.
Báo cáo y tế ngày 5/1, chỉ 10 ngày trước khi cậu qua đời, cho thấy Zhao mắc chứng tim đập nhanh, thiếu máu trầm trọng và rối loạn máu. Ngày cậu qua đời, Zhao nói với bạn trên WeChat rằng mình rất mệt, chẳng thể làm được điều gì.
“Cơ thể cậu không chịu được nữa rồi. Hãy ngừng cho máu. Trước tiên, cậu phải ăn uống đầy đủ và phục hồi sức khoẻ hoàn toàn trước khi nghĩ tới những việc khác”, một người bạn nói với Zhao.
Hiến máu là một hành động tự nguyện và đầy tính nhân đạo. Khoảng cách tối thiểu giữa những lần hiến máu là 6 tháng.
Thế nhưng, không ít nơi đã lợi dụng việc hiến máu để biến chúng thành hoạt động nhân đạo. Việc này thường được tiến hành tại các cơ sở thu thập máu tư nhân và họ chỉ thu thập huyết tương.
Quy định do Uỷ ban Y tế Quốc gia Trung Quốc ban hành năm 2021 nêu rõ khoảng thời gian giữa các lần hiến huyết tương không được ít hơn 14 ngày và tổng số lần hiến không vượt quá 24 lần/năm. Theo hướng dẫn này, việc hiến máu của Zhao Wei đã vi phạm rõ ràng.
Nội dung các trao đổi trên WeChat cũng cho thấy Zhao đã tham gia hiến huyết tương như thế nào. Mỗi lần, người trung gian sẽ sắp xếp phương tiện tới đón cậu và trả tiền bồi dưỡng 36 đến 42 USD mỗi lượt.
Bản thân Zhao Wei cũng thắc mắc về việc hiến huyết tương của mình, bao gồm cả việc hiến 3 lần 1 tháng có được hay không. Người môi giới đưa ra câu trả lời là được.
Sau cái chết của Zhao, cha cậu đã yêu cầu công ty thu nhận huyết tương của con trai phải chịu trách nhiệm.
“Họ dụ dỗ những đứa trẻ như con tôi thường xuyên bán máu, dẫn đến việc con tôi phải hiếm máu thường xuyên trong thời gian dài. Điều này dẫn tới việc rối loạn chức năng tái tạo máu của thằng bé và cuối cùng, nó đã thiệt mạng. Họ phải chịu trách nhiệm”, ông nói với Tân Hoa Xã.
Nhấn mạnh việc con trai đã mất và chẳng điều gì có thể mang cậu trở lại, người cha vẫn kiên quyết đi tìm công lý cho đứa con đoản mệnh. Ông khẳng định mình sẽ theo đuổi vụ việc tới cùng.
Bất chấp hành vi vi phạm rõ ràng quy định, ngày 18/3, công ty lấy huyết tương của Zhao Wei vẫn khẳng định họ tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của nhà nước. Thậm chí, doanh nghiệp này còn nói rằng các cơ quan chức năng đã vào cuộc và nếu có bất kỳ thủ tục nào không phù hợp, hành động pháp lý có thể được thực hiện.
Cơ quan y tế địa phương cho biết họ đang vào cuộc điều tra.
Tuy nhiên, vụ việc của Zhao đang gây làn sóng phẫn nộ trên mạng xã hội Trung Quốc. Một người dùng khẳng định rằng đây không phải hiến máu mà là hành động mua bán huyết tương.
“Dụ dỗ người hiếm máu dẫn đến chết người là vấn đề nghiêm trọng. Công ty thu thập huyết tương này phải bị trừng phạt nghiêm khắc”, một người khác nói.
Tham khảo: SCMP