Phóng viên chiến trường Nga Alexander Kots ngày 15/10 đăng video từ thiết bị bay không người lái (drone), cho thấy pháo phản lực nhiệt áp TOS-1A tập kích vị trí của quân đội Ukraine. Thời gian và địa điểm ghi hình cụ thể không được tiết lộ.
"Đây là hình ảnh đầu tiên cho thấy tổ hợp TOS-1A khai hỏa loại đạn mới. Tôi sẽ không nêu đặc tính kỹ thuật của nó, vì thông tin chưa được công bố. Tuy nhiên, tầm bắn và diện tích bao phủ của loại đạn này đã tăng đáng kể", phóng viên Nga cho hay.
Kots nói rằng hệ thống TOS-1A nguyên bản chỉ đạt tầm bắn 6 km, buộc các kíp vận hành vượt quãng đường 3-4 km để tới vị trí khai hỏa và dễ hứng chịu hỏa lực của đối phương. "Loại đạn mới giúp tổ hợp TOS-1A không phải chịu rủi ro lớn như trước. Các đơn vị tham chiến tại mặt trận Kupyansk thuộc tỉnh Kharkov đánh giá cao ưu điểm này", ông nói.
Pháo nhiệt áp TOS-1A Nga dùng rocket tăng tầm tấn công vị trí Ukraine trong video đăng ngày 15/10. Video: Telegram/Sashakots
Các tài khoản ủng hộ quân đội Nga trên Telegram cho biết rocket mới của TOS-1A Nga có tầm bắn tối đa 15 km, gấp 2,5 lần so với phiên bản gốc. Điều này giúp các tổ hợp pháo phản lực lùi xa tiền tuyến, tránh nguy cơ hứng đòn tập kích của drone tự sát Ukraine.
Bộ Quốc phòng Nga và quân đội Ukraine chưa bình luận về thông tin.
Truyền thông Nga tháng 11/2022 đưa tin Omsktransmash, doanh nghiệp chế tạo hệ thống TOS-1A, đã nâng cấp tổ hợp này nhằm tăng tầm bắn và độ chính xác, cũng như hiện đại hóa một số thiết bị và đơn giản hóa quá trình nhắm mục tiêu.
Denis Petrov, kỹ sư trưởng của Omsktransmash, nói rằng chương trình nâng cấp bắt nguồn từ thực tế chiến trường, khi pháo TOS-1A ngày càng hiện diện nhiều ở khu vực tiền tuyến, thay vì chỉ ở tuyến sau làm nhiệm vụ yểm trợ như thiết kế ban đầu.
Liên Xô phát triển TOS-1 Buratino, được mệnh danh là "pháo phun lửa", từ cuối những năm 1970 và biên chế các tổ hợp đầu tiên vào năm 1988. TOS-1 được trang bị cụm 24 ống phóng cỡ nòng 220 mm, lắp trên khung thân xe tăng chủ lực T-72.
Biến thể TOS-1A được biên chế cho quân đội Nga từ năm 2001, ứng dụng nhiều cải tiến như tăng tầm bắn, bổ sung máy tính đường đạn và đặt trên khung gầm xe tăng T-90. Nhà sản xuất sau đó cũng chế tạo hàng loạt phiên bản mới như TOS-2 và TOS-3, tập trung tăng khả năng cơ động và thu gọn cụm ống phóng.
Pháo nhiệt áp TOS-1A Nga tập kích vị trí Ukraine ngày 9/4. Ảnh: BQP Nga
Khi quả đạn nhiệt áp của TOS-1A tới khu vực mục tiêu, liều nổ sơ cấp sẽ kích hoạt và phát tán hỗn hợp nhiên liệu dễ cháy dưới dạng đám mây. Liều nổ thứ cấp sẽ kích nổ đám mây, tạo ra quả cầu lửa khổng lồ cùng sóng xung kích và vùng chân không có khả năng hút cạn khí oxy ở xung quanh.
Cơ chế này khiến uy lực của đạn nhiệt áp tăng lên khi phát nổ trong môi trường kín như tòa nhà hay chiến hào. Bộ Quốc phòng Anh từng nhận định TOS-1A có thể "phá hủy cơ sở hạ tầng và khiến những người chịu ảnh hưởng của vụ nổ thiệt mạng vì bị bỏng và tổn thương nghiêm trọng cơ quan nội tạng".
Nguyễn Tiến (Theo RIA Novosti, Zvezda, AP)