Sau khi Tổng thống Joe Biden tuyên bố dừng tranh cử và Phó tổng thống Kamala Haris thay thế ông, ứng viên đảng Dân chủ giành được lợi thế lớn trong các cuộc thăm dò. Nhiều người đảng Dân chủ còn ví bà Harris với cựu tổng thống Barack Obama trong mùa bầu cử năm 2008.
Tuy nhiên, các cuộc thăm dò gần đây cho thấy lợi thế của bà Harris trước đối thủ đảng Cộng hòa Donald Trump trên toàn quốc và ở một số bang chiến trường đang dần bị thu hẹp.
Cuộc thăm dò của Decision Desk HQ cho thấy tỷ lệ ủng hộ bà đã giảm 4 điểm phần trăm trong tháng qua. Hai tuần gần đây, tỷ lệ ủng hộ nghiêng nhẹ về ông Trump ở một số bang chiến trường. Tại Wisconsin, bà Harris từng dẫn trước ông Trump hai điểm phần trăm, nhưng hiện hai ứng viên hòa nhau.
Ở Michigan, Phó tổng thống đã chuyển từ vị trí dẫn trước một điểm sang bị dẫn trước với cách biệt tương tự. Tại Pennsylvania, ông Trump đã xóa bỏ khoảng cách một điểm để đạt tỷ lệ ủng hộ bằng bà Harris.
Cách biệt ở những cuộc thăm dò này vẫn trong biên độ sai số, song Scott Tranter, người phụ trách khoa học dữ liệu của Decision Desk HQ, cho rằng trong một cuộc đua không có nhiều thay đổi những tháng qua, biến động này vẫn rất đáng chú ý.
Một số thành viên đảng Dân chủ gần đây lo ngại khi tỷ lệ ủng hộ bà Harris không tăng lên. "Chúng ta lẽ ra nên theo quỹ đạo đi lên. Đó mới là dấu hiệu của một chiến dịch đang trên đà chiến thắng", chiến lược gia đảng Dân chủ cho hay.
Một chiến lược gia khác đồng tình với quan điểm này. "Đây không phải kết quả chúng ta mong đợi khi ngày bỏ phiếu chỉ còn cách chưa đầy ba tuần. Thật đáng lo ngại", người này nhận định.
Bà Harris hôm 16/10 lần đầu trả lời phỏng vấn trên Fox News, đài được coi là sân nhà của ông Trump. Động thái này được đánh giá là táo bạo và một số người cho rằng bà đã không làm như vậy nếu duy trì được đà tiến.
Cựu tổng thống Obama, người đang tham gia vận động tranh cử cho bà Harris, tuần trước bị chỉ trích khi nhắm mục tiêu vào những cử tri da màu không ủng hộ Phó tổng thống. Giọng điệu của ông Obama được cho là thể hiện những lo ngại của đảng Dân chủ về bầu cử năm nay.
Các cuộc thăm dò khác cũng cho thấy sự chuyển dịch theo hướng có lợi cho Trump trong tuần qua. Theo kết quả khảo sát do nhà phân tích bầu cử Nate Silver thực hiện, tỷ lệ ủng hộ ông Trump tăng một điểm phần trăm so với tuần trước tại Wisconsin và Nevada.
Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris vận động tranh cử ở Green Bay, bang Wisconsin ngày 17/10. Ảnh: AFP
Tuy nhiên, những kết quả này không đồng nghĩa bầu cử đã ngã ngũ. "Chưa từng có cuộc bầu cử nào mà các dự báo lại ở mức 50-50 như vậy", Silver cho hay.
Tranter cũng nhấn mạnh ông chưa từng thấy cuộc đua nào sít sao như vậy trong lịch sử hiện đại. "Không ứng viên nào nên ngạc nhiên nếu họ thắng hay thua", ông nói.
Cuộc thăm dò của NBC News được công bố tuần này cũng cho thấy cuộc đua đang diễn ra rất căng thẳng khi hai ứng viên đều giành được 48% tỷ lệ ủng hộ. Bà Harris từng liên tục dẫn trước ông Trump 5 điểm phần trăm suốt một tháng sau màn tranh luận tổng thống.
Cuộc thăm dò cũng nhấn mạnh thay đổi đáng kể đánh giá của cử tri về bà Harris. Một tháng trước, 48% người được hỏi có ấn tượng tích cực về Phó tổng thống và 45% đưa ra quan điểm ngược lại. Một tháng sau, số người có ấn tượng tích cực với bà Harris đã giảm xuống 43%, và 49% có cái nhìn tiêu cực.
Tuy nhiên, không phải mọi tin tức đều bi quan đối với bà Harris. Cuộc thăm dò của Marist được công bố ngày 16/10 cho thấy bà dẫn trước ông Trump với tỷ lệ lần lượt 52% và 47% trong nhóm cử tri nhiều khả năng đi bỏ phiếu trên toàn quốc, tăng so với cách biệt hai điểm hồi đầu tháng.
Chiến dịch tranh cử của bà Harris tỏ ra không bận tâm về kết quả khảo sát. "Tôi rất ít khi xem chúng", cố vấn cấp cao David Plouffe nói. "Dù khảo sát cho thấy bà Harris dẫn trước 4-5 điểm ở một bang chiến trường hay ông Trump đang dẫn trước thì mọi người cũng đừng để ý. Cuộc đua năm nay rất sít sao".
Julian Zelizer, giáo sư lịch sử và quan hệ công chúng tại Đại học Princeton, bang New Jersey, cho biết ông Trump đang có một số lợi thế, song cơ hội chia đều cho cả hai ứng viên.
"Trận đấu thực tế mới là quan trọng nhất", ông cho biết, ngụ ý bên nào thu hút được nhiều cử tri đi bầu hơn có thể giành chiến thắng.
Theo Nate Silver, bà Harris có 50,3% cơ hội chiến thắng và ông Trump có 49,4%. Tại các bang chiến trường, ông Trump dẫn đầu ở Arizona, Georgia và Bắc Carolina. Bà Harris chiếm ưu thế ở Michigan, Nevada, Pennsylvania và Wisconsin. Hai ứng viên đều có khả năng xóa bỏ cách biệt ở mọi bang.
Theo giáo sư Zelizer, trong thời gian tranh cử Trump liên tục tung ra những lời dọa dẫm, công kích, lan truyền những câu chuyện sai sự thật về người nhập cư, gây tranh cãi với quan điểm về chủng tộc và giới tính, nhưng sự ủng hộ dành cho ông không giảm đi.
Huyền Lê (Theo Hill, New York Magazine)