Xác ướp quý bà Chenet-aa. Ảnh: Bảo tàng Field
Bảo tàng Field ở Chicago là ngôi nhà của hơn chục xác ướp Ai Cập cổ đại nhưng một xác ướp đặc biệt trong số đó khiến các nhà nghiên cứu bối rối suốt nhiều năm. Giờ đây, bí ẩn về quá trình mai táng xác ướp mang tên quý bà Chenet-aa dường như đã được khám phá nhờ máy chụp cắt lớp vi tính, Popular Science hôm 29/10 đưa tin.
Quý bà Chenet-aa sống cách đây 3.000 năm dưới Vương triều thứ 22 thuộc Thời kỳ chuyển tiếp thứ ba của Ai Cập. Không lâu sau khi bà chết, các chuyên gia mai táng chuẩn bị để đưa bà sang thế giới bên kia bằng cách tạo ra một hộp cartonnage, loại vật liệu giống giấy bồi, để chứa thi thể. Tuy nhiên, trường hợp của Chenet-aa không có bất kỳ dấu hiệu nào của đường nối rõ ràng, do đó những nhà Ai Cập học băn khoăn chính xác người ướp xác đặt bà vào bên trong hộp như thế nào.
"Quan tài cartonnage ở bên trong dường như liền một thể và trơn nhẵn mà không có bất kỳ đường nối bên ngoài nào (khác với quan tài bên ngoài làm từ gỗ). Nếu bạn nhìn hình dáng của hộp cartonnage, lỗ hở ở chân quá hẹp để vai của xác ướp có thể lọt qua", HP Brown, chuyên gia bảo tồn ở Bảo tàng Field, cho biết.
Chụp cắt lớp vi tính (CT) tạo ra hình ảnh 3D của vật thể bằng cách xếp chồng hàng nghìn bản scan X - quang lên nhau dựa trên kỹ thuật số. Trong 4 ngày, các nhà nghiên cứu vận chuyển 26 xác ướp (bao gồm Chenet-aa) tới một cỗ máy di động đậu ở bên ngoài Bảo tàng Field. Hình ảnh thu được giúp họ suy đoán người tham gia mai táng đặt Chenet-aa vào bên trong vỏ hộp dường như liền một mảnh bằng cách nào.
Theo Brown, người cổ đại đã tạo vết rạch ở phía sau hộp cartonnage và làm mềm vật liệu bằng hơi ẩm để nó trở nên dẻo dai. Sau khi dựng đứng xác ướp và buộc vào một cây cột bằng dây thừng mỏng. Brown cho rằng họ đã hạ quan tài qua đầu Chenet-aa trước khi nối vết rạch lại bằng dây bện. Sau khi quan tài cartonnage trở nên chắc chắn, họ đổ thạch cao lên trên", Brown giải thích. Lớp sơn trên lớp cartonnage ngoài cùng được trang trí và đánh bóng khi xác ướp vẫn đặt ở tư thế thẳng đứng. Sau khi hoàn thiện, Chenet-aa đã sẵn sàng để chôn cất.
Ảnh chụp cắt lớp cung cấp nhiều chi tiết mới về sức khỏe của Chenet-aa trong những ngày cuối đời. Theo nhóm nghiên cứu, nữ quý tộc chết ở cuối tuổi 30 hoặc đầu tuổi 40, dù họ chưa thể xác định nguyên nhân cái chết của bà. Răng bà bị thiếu vài chiếc khi chết, trong khi số răng còn lại có dấu hiệu bị mài mòn. Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân nằm ở chế độ ăn bao gồm hạt muối trong thức ăn quá thô đối với men răng.
Trong năm sau, các nhà nghiên cứu hy vọng có thể tiếp tục kiểm tra hàng nghìn ảnh chụp CT để tìm hiểu thêm về đời sống ở Ai Cập cổ đại.
An Khang (Theo Popular Mechanics)