Sáng 31/10, nhiều người dân đi làm ở huyện Xuân Lộc, TP Long Khánh, huyện Cẩm Mỹ... bất ngờ khi nhìn thấy những đám mây lớn "tụ về đỉnh núi Chứa Chan" như đĩa bay. Đám mây trắng trên đỉnh núi giữa nền trời xanh tạo ra cảnh sắc kỳ thú, các nhà khoa học gọi là hiện tượng "mây thấu kính".
Anh Minh Hiền, ở xã Lang Minh, huyện Xuân Lộc, cho biết hiện tượng xuất hiện từ sáng sớm. "Tôi ra đồng nhìn về ngọn núi đã thấy. Đây không phải lần đầu, nhiều năm nay vẫn thỉnh thoảng xuất hiện", anh nói.
Một số người dân ở TP Long Khánh và huyện Cẩm Mỹ cách xa hàng chục km vẫn nhìn rõ đám mây lớn, dày, bao phủ cả ngọn núi. "Do độ cao lớn nên đỉnh núi thường xuyên có mây, tuy nhiên đám mây phủ rộng và tạo hình đẹp như vậy thì mới thấy lần đầu", chị Hằng, ở TP Long Khánh cho biết.
Mây thấu kính trên đỉnh núi Chứa Chan sáng 31/10. Ảnh: Như Hiền
Theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS), hiện tượng trên thực chất là mây dạng thấu kính (Lenticular clouds). Đây là những đám mây đứng yên, có hình dạng tương tự thấu kính và hình thành ở những dãy núi cao. Thông thường mây thấu kính hình thành theo hướng song song với hướng gió, tách thành ba loại gồm Altocumulus, Stratocumulus và Cirrocumulus (lần lượt là mây trung tích, tầng tích và ti tích) tùy vào điều kiện thời tiết, địa hình.
Khi không khí ẩm và ổn định đi qua một ngọn núi, một loạt sóng không khí dừng có thể hình thành ở mặt bên của nó. Nếu nhiệt độ tại đỉnh sóng giảm xuống dưới điểm sương, hơi nước lơ lửng sẽ ngưng tụ lại tạo thành đám mây dạng thấu kính.
Trong quá trình tiếp tục của dòng không khí, khi đi xuống chỗ lõm của sóng, đám mây có thể bốc hơi, tạo nên các cạnh đặc trưng. Ở một số điều kiện nhất định, chuỗi dài các đám mây dạng thấu kính có thể hình thành gần đỉnh của mỗi đợt tiếp theo trong một mô hình đám mây, có thể kéo dài hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn km.
Nhìn ảnh mây thấu kính trên đỉnh núi Chứa Chan từ một trường học mầm non. Ảnh: Ngọc Thanh
Núi Chứa Chan cách TP HCM khoảng 110 km, cao 837 m so với mực nước biển. Đây là ngọn núi cao nhất ở Đồng Nai, cao thứ hai ở Đông Nam Bộ. Ở Việt Nam, ngoài núi Chứa Chan thì đỉnh núi Bà Đen cũng thường xuyên xuất hiện mây thấu kính này.
Phước Tuấn