Hồ axit ở miệng núi lửa Kawah Ijen trên đảo Java. Ảnh: Evgenii Ivkov
Kawah Ijen là núi lửa khổng lồ còn hoạt động trên đảo Java với miệng núi chứa hồ axit lớn nhất thế giới. Nước có độ pH thấp hơn 0,3 ở nhiều nơi trong hồ do chất lỏng thủy nhiệt bốc lên từ bên trong vỏ Trái Đất, khiến nước chứa đầy khoáng chất cũng như axit sulfuric và axit hydrochloric.
Độ pH 0,3 tương đương với axit pin, dung dịch tạo ra và lưu trữ năng lượng điện trong xe. Để so sánh, axit dạ dày có độ pH 1,5 - 2 và pH của nước chanh là 2 - 3. Nhưng bất chấp điều kiện có thể hòa tan da người ngay lập tức, hồ axit của Kawah Ijen vẫn là nơi ở của quần thể vi khuẩn nhỏ, theo một nghiên cứu năm 2006.
Màu xanh lá cây - xanh dương của hồ miệng núi lửa Kawah Ijen sáng đến mức có thể nhìn thấy từ vũ trụ. Khoáng chất và axit trong hồ miệng hố khiến nước xanh như ngọc. Chúng có nguồn gốc từ một buồng magma nóng bên dưới núi lửa, phun trào lần cuối cùng năm 1999. Ngọn núi lửa cao 2.769 m và miệng hố rộng 700 x 800 m.
Mưa thường xuyên cung cấp thêm nước mới cho hồ axit của Kawah Ijen, nhưng nước mới lập tức có tính xói mòn do những mạch giải phóng khí gas liên tục ở đáy hồ. Khi miệng hố đầy, nước chảy tràn thành dòng suối ở sườn tây núi lửa đổ vào lưu vực sông Banyupahit.
Nếu nước đậm đặc axit ở hồ miệng hố chưa đủ kỳ lạ, Kawah Ijen cũng tỏa ra khí lưu huỳnh bắt lửa khi tiếp xúc với oxy trong không khí. Khi những khí này bắt lửa bên trên núi lửa, chúng tạo ra ngọn lửa màu xanh dương gần như khó thấy vào ban ngày, nhưng rất bắt mắt vào ban đêm.
Thông thường, lưu huỳnh trong khí gas ngưng tụ sau khi bắt lửa, hình thành chất lỏng chảy qua quãng đường ngắn dọc theo núi lửa trước khi rắn lại thành cặn lắng màu vàng. Người dân địa phương khai thác loại quặng này, đập vỡ những tảng lưu huỳnh để bán cho nhà máy tinh chế đường trong vùng. Tại đó, chúng được dùng để tẩy trắng đường. Hoạt động khai khoáng đi kèm rủi ro lớn, bao gồm khí lưu huỳnh độc hại, những vụ nổ khí gas thường xuyên và lối đi cheo leo nguy hiểm trên núi lửa.
An Khang (Theo Live Science)