Tư lệnh không quân Ukraine Mykola Oleshchuk - Ảnh: RBC-Ukraine
Theo Hãng tin AFP, trong phát biểu hằng ngày qua video vào tối 30-8, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết ông đã "quyết định thay thế tư lệnh không quân Ukraine", tướng Mykola Oleshchuk. Ông Zelensky tuyên bố: "Tôi đã quyết định thay thế Tư lệnh Không quân... Tôi vô cùng biết ơn tất cả các phi công quân sự của chúng ta".
Tổng thống Zelensky không cung cấp thêm thông tin chi tiết về lý do ông quyết định thay thế tư lệnh không quân. Ông chỉ giải thích rằng đội ngũ chỉ huy của ông "cần phải mạnh mẽ hơn".
Văn phòng của ông trước đó đã công bố sắc lệnh tổng thống, chính thức cách chức tướng Oleshchuk.
Trong khi đó, Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết trung tướng Anatolii Kryvonozhko - người chỉ huy các hoạt động của lực lượng không quân ở miền trung Ukraine - sẽ tạm thời đảm nhận vai trò tư lệnh không quân nước này.
Tổng thống Zelensky không nêu rõ lý do dẫn tới quyết định này, tuy nhiên động thái trên diễn ra chỉ một ngày sau khi quân đội Ukraine thông báo một máy bay tiêm kích F-16 đã bị rơi khi đang chiến đấu khiến phi công điều khiển tử nạn.
Quân đội Ukraine cho biết máy bay đã bị rơi trong một nhiệm vụ chiến đấu vào đầu tuần này, sau khi máy bay bắn hạ tên lửa của Nga đang bay tới.
Nhưng theo TTXVN, nhiều nguồn tin từ cả Ukraine và Nga đều khẳng định rằng trường hợp đầu tiên chiến đấu cơ F-16 bị hạ trên lãnh thổ Ukraine này lại do chính lực lượng phòng không nước này bắn nhầm.
Chia sẻ với Hãng tin Reuters, một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết chiếc F-16 không có dấu hiệu bị hỏa lực Nga bắn hạ.
Các bên đang điều tra nguồn cơn chính xác vụ việc. Một số nguyên nhân được phỏng đoán bao gồm lỗi phi công, trục trặc kỹ thuật...
Nghị sĩ Mariana Bezugla - phó chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Quốc hội Ukraine - cho rằng chiếc tiêm kích F-16 này đã bị hệ thống phòng không của Ukraine bắn hạ. Viết trên mạng xã hội hôm 29-8, bà Mariana Bezugla cho rằng "tiêm kích F-16 do phi công Oleksiy Mes điều khiển đã bị tên lửa phòng không Patriot bắn hạ do sự thiếu hiệp đồng giữa các đơn vị", nhưng không đưa ra dẫn chứng.
Sau đó, tư lệnh không quân Ukraine Mykola Oleshchuk lên tiếng chỉ trích nghị sĩ Bezugla. Ông khẳng định lực lượng này đang điều tra nguyên nhân vụ rơi tiêm kích F-16 và không che giấu bất kỳ điều gì. Ông Oleshchuk cũng cáo buộc nữ nghị sĩ này cố làm mất uy tín của các lãnh đạo quân đội Ukraine.
Trước khi bị cách chức, trong ngày 30-8, tư lệnh không quân Oleshchuk cho biết quân đội nước này đã chia sẻ với các đối tác Mỹ báo cáo sơ bộ về vụ rơi tiêm kích F-16 hôm 26-8.
Ông Oleshchuk khẳng định các đối tác Mỹ hỗ trợ Ukraine điều tra nguyên nhân vụ việc trên.
Vụ rơi tiêm kích F-16 được xem là thất bại to lớn đối với Ukraine. Kiev đã nỗ lực vận động phương Tây cung cấp những máy bay tiên tiến này trong thời gian dài và chỉ mới tiếp nhận thực tế gần đây.
Đây là vụ mất mát tiêm kích F-16 đầu tiên được báo cáo trên chiến trường UKraine, chỉ vài tuần sau khi Ukraine bắt đầu tiếp nhận lô tiêm kích F-16 đầu tiên từ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).