Hệ vi sinh đường ruột của bạn có mối liên hệ với các khía cạnh khác của sức khỏe - Ảnh: Getty
Hệ vi sinh đường ruột của bạn có mối liên hệ với các khía cạnh khác của sức khỏe, từ chức năng tiêu hóa đến sức khỏe tâm thần, làn da và nhiều hơn nữa.
Trong một số trường hợp, các nhà nghiên cứu đang cố gắng xác định liệu hệ vi sinh đường ruột không lành mạnh là nguyên nhân gây ra triệu chứng hoặc tình trạng sức khỏe, hay là phản ứng đối với chúng. Nhưng điều chắc chắn là đường ruột khỏe mạnh sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.
Dấu hiệu của đường ruột không khỏe
Hệ vi sinh đường ruột là hàng nghìn tỉ vi sinh vật sống trong cơ thể bạn, bao gồm vi khuẩn, vi rút và nấm. Hệ vi sinh đường ruột, cụ thể là các vi sinh vật trong ruột già, giúp cơ thể chuyển hóa thực phẩm mà bạn không thể tiêu hóa, tăng cường chức năng miễn dịch và kiểm soát viêm nhiễm.
Những vi sinh vật này cũng tạo ra các chất chuyển hóa bao gồm vitamin, enzym và hormone, theo chuyên gia Gail Cresci, nhà nghiên cứu vi sinh và chuyên gia dinh dưỡng tại Bệnh viện Cleveland Clinic.
Những gì chúng ta ăn nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột, và môi trường bên trong cơ thể chúng ta quyết định chúng phát triển như thế nào. Có vài cách cơ bản để giữ cho đường ruột khỏe mạnh.
"Nếu bạn bị đầy hơi, bạn có thể có sự thay đổi trong thành phần và chức năng của hệ vi sinh đường ruột", Cresci nói, và cách duy nhất để biết chắc chắn là phải đo lường. Các dấu hiệu khác của ruột không khỏe có thể bao gồm nôn mửa hoặc đau dạ dày, mệt mỏi, khó ngủ, không dung nạp thức ăn và các triệu chứng khác.
Các vấn đề về da có thể là một dấu hiệu rõ ràng, vì một số nghiên cứu liên kết các vấn đề về da như mụn trứng cá và bệnh vảy nến với ruột. Các nhà nghiên cứu cũng đang xem xét cách sức khỏe đường ruột ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và mức hormone.
Cách hỗ trợ sức khỏe đường ruột
Quan trọng là bạn nên đến bác sĩ để xác định nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề sức khỏe và loại trừ các tình trạng khác. Thay đổi chế độ ăn uống hoặc thói quen có thể cải thiện đường ruột và sức khỏe tổng thể của bạn là một bước khởi đầu tốt.
Cũng cần lưu ý rằng không có tiêu chuẩn chính xác nào cho một hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh hoàn hảo, Cresci nói, vì cơ thể mỗi người rất khác nhau. Dưới đây là bốn điều bạn có thể làm để giúp hệ vi sinh đường ruột của mình luôn khỏe mạnh.
Ăn những thực phẩm tốt cho ruột
Hệ vi sinh đường ruột thích những thực phẩm mà chúng ta không thể tiêu hóa. Điều này bao gồm thực phẩm giàu chất xơ như trái cây tươi, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, hạt và quả hạch - những thực phẩm mà chúng ta đã biết là tốt cho dinh dưỡng.
Theo Cresci, các loại thực phẩm nên hạn chế là những thực phẩm giàu đường, chất béo và ít chất xơ. "Những thực phẩm này liên quan đến chế độ ăn phương Tây, vốn cũng liên quan đến sự phá vỡ hệ vi sinh", cô nói.
Ngoài chế độ ăn tốt cho đường ruột, các loại thực phẩm lên men cũng có thể giúp thay thế các vi khuẩn tốt và các chất chuyển hóa của chúng. Cresci liệt kê sữa chua, kombucha và kefir là những ví dụ.
Chú ý đến các loại thuốc bạn đang dùng
Ai cũng biết rằng kháng sinh tạm thời phá vỡ hệ vi khuẩn "tốt" trong cơ thể. Một số tác dụng phụ phổ biến của việc dùng kháng sinh bao gồm buồn nôn, tiêu chảy và nhiễm nấm. Nếu bạn được kê kháng sinh hoặc thường xuyên sử dụng, hãy hỏi bác sĩ về cách giảm thiểu tác động đến hệ vi sinh.
Các loại thuốc khác cũng có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh, như thuốc làm thay đổi độ pH của dạ dày và giảm axit, bao gồm thuốc ức chế bơm proton (PPI) và thuốc kháng histamin H2.
Tìm probiotic hoặc thực phẩm bổ sung phù hợp
Ngoài việc ăn nhiều sữa chua hoặc thực phẩm lên men, một số người có thể tìm đến probiotic để cân bằng hệ vi sinh, vì chúng được thiết kế để mô phỏng một hệ vi sinh khỏe mạnh.
Nếu bạn đang cân nhắc bổ sung probiotic, Cresci nói rằng chúng có đặc tính theo chủng loại, và "mỗi chủng có phương thức hoạt động riêng". Ví dụ, một số probiotic được thiết kế để giúp người bị tiêu chảy do kháng sinh, nhưng lại không hiệu quả cho người dùng với mục đích cải thiện hệ tiêu hóa thường xuyên.
Vận động hằng ngày và ưu tiên giấc ngủ
"Ngủ đủ" hay "tập thể dục nhiều hơn" có thể nghe như lời khuyên cũ, nhưng cải thiện thói quen ngủ và tăng cường hoạt động thể chất là những cách quen thuộc và hiệu quả để cải thiện sức khỏe, bao gồm sức khỏe đường ruột.
Tập thể dục có thể giúp hệ tiêu hóa theo nhiều cách khác nhau, bao gồm cải thiện tuần hoàn, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và tăng cường chức năng cơ tiêu hóa. Nếu bạn không thích chạy hoặc không có thời gian đến phòng gym, hãy cố gắng tìm những cách nhỏ để vận động nhiều hơn mỗi ngày.
Giấc ngủ cũng rất quan trọng. Hệ vi sinh đường ruột cũng tuân theo nhịp sinh học, vì vậy nếu chúng ta ăn khi cơ thể không sẵn sàng, sẽ không thể xử lý tốt các chất dinh dưỡng trong thức ăn. Thiếu ngủ cũng làm tăng căng thẳng và cortisol, có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và thể chất.