Ngày 7/1, ông Lưu Bình Nhưỡng, 62 tuổi, bị xét xử tại TAND tỉnh Thái Bình về tội Cưỡng đoạt tài sản và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Cùng vụ án, ông Lê Thanh Vân, 61 tuổi, và Nguyễn Văn Vương, 49 tuổi, cựu chuyên viên Vụ pháp luật Văn phòng Chủ tịch nước, đối mặt cáo buộc về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.
Ông Nhưỡng trước khi bị bắt là đại biểu Quốc hội, Phó Ban dân nguyện thuộc Ủy ban thường vụ Quốc hội. Ông Vân là đại biểu Quốc hội, Uỷ viên thường trực Uỷ ban ngân sách Quốc hội.
Ông Lưu Bình Nhưỡng khi là Phó Ban dân nguyện. Ảnh: Media Quốc hội
Hai "giang hồ" Phạm Minh Cường, 39 tuổi (Cường "Quắt", có 3 tiền án) và "đàn em" Vũ Đăng Phương, 43 tuổi, bị truy tố tội Cưỡng đoạt tài sản.
Ba bị cáo Vương, Cường và Phương đang chấp hành án trong các vụ án khác. Hai ông Nhưỡng và Vân bị bắt lần lượt tháng 11/2023 và tháng 7/2024, hiện bị tạm giam.
Phiên tòa được xét xử công khai. 8 người có quyền, nghĩa vụ liên quan; 4 người làm chứng được tòa triệu tập. Ông Vân có 4 luật sư bào chữa, ông Nhưỡng có một người, Vương có 3 người.
Theo VKSND tỉnh Thái Bình, sai phạm của các bị cáo diễn tra trong năm 2020-2023, liên quan 5 "phi vụ" tại các tỉnh thành Thái Bình, Quảng Ninh, Hải Phòng, Bắc Ninh và Hà Nội.
Cụ thể, ông Nhưỡng với cương vị đại biểu Quốc hội khóa 14 và Phó ban Dân nguyện Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giúp đỡ Cường "Quắt" cưỡng đoạt tài sản của doanh nghiệp khai thác cát. Nhằm lấy lòng, bị can Cường bán cho vợ chồng ông 30 ha bãi triều có giá trị khoảng 1,2 tỷ nhưng chỉ lấy 900 triệu đồng.
Ngày 4/9/2021, Cường tiếp tục gọi điện, nhắn tin nhờ ông Nhưỡng can thiệp thêm vì liên tục bị nhóm xã hội đen Dũng "Chiến" cản trở việc bảo kê. Để thuận lợi cho công việc làm ăn chung với Cường ngoài bãi triều và giúp đỡ anh ta không bị quấy rối khi đi bảo kê, ông Nhưỡng đã gọi điện cho một lãnh đạo Công an tỉnh Thái Bình. Ông Nhưỡng nói "Cường là cháu", nhờ ông này giải quyết, xử lý giúp nhóm Dũng "Chiến". Toàn bộ cuộc gọi được ông Nhưỡng ghi âm, gửi cho Cường nghe.
Ông Lê Thanh Vân khi làm đại biểu Quốc hội, Ảnh: Media Quốc hội
Nhận được ghi âm, Cường mang ra khoe với đàn em để đánh tiếng đến nhóm giang hồ đối thủ. Nhằm gây thanh thế, ông Nhưỡng còn dẫn Cường đi cùng đến Đồn biên phòng, gặp chính quyền xã Thụy Xuân, huyện Thái Thụy. Khi biết Cường có ông Nhưỡng "chống lưng", nhóm đối thủ sợ hãi, bỏ đi nơi khác làm ăn.
Từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022, Cường cùng đồng phạm, tiếp tục cưỡng đoạt của Chi nhánh Công ty Sao đỏ tổng số tiền 1,6 tỷ đồng.
Theo VKS, tổng số tiền Cường và Phương đã cưỡng đoạt của Sao Đỏ là 4,9 tỷ đồng. Trong đó, việc cưỡng đoạt 1,6 tỷ đồng từ 10/2021 đến 7/2022 có sự giúp sức của ông Nhưỡng. Toàn bộ 4,9 tỷ đồng, Cường chi tiêu cá nhân và trả cho Phương khoảng 180 triệu đồng.
Ngoài ra, tháng 12/2020 và tháng 5/2021, ông Nhưỡng bị cáo buộc đã lấy tư cách đại biểu Quốc hội, ký văn bản gửi lãnh đạo UBND thành phố Hải Phòng, Chánh án, Viện trưởng Viện kiểm sát và Giám đốc Công an thành phố Hải Phòng can thiệp để giải quyết theo hướng có lợi cho anh Thao (người làm của Cường). Ông Nhưỡng sau đó hưởng lợi bộ cánh cổng gỗ trị giá 75 triệu đồng và nhằm hưởng lợi một lô đất trị giá 160 triệu đồng.
Ngày 15/3/2021, ông Nhưỡng can thiệp đến Chính phủ để Công ty Mạnh Đức được phê duyệt thực hiện Dự án Quế Võ 3 của tỉnh Bắc Ninh và đã được hưởng lợi 300.000 USD (khoảng 6,9 tỷ đồng).
Trong vụ việc khác, ngày 18/7/2019 và ngày 1/10/2019, ông Nhưỡng dùng tư cách đại biểu Quốc hội ký 2 văn bản can thiệp, yêu cầu UBND tỉnh Quảng Ninh cho Công ty Hạ Long được tiếp tục thực hiện dự án 36 ha. Phó ban Dân nguyện sau đó hưởng lợi lô đất trị giá 1,8 tỷ đồng và nhằm hưởng lợi 1.000 m2 đất tại dự án 36 ha có trị giá 1,9 tỷ đồng, cáo trạng nêu.
Từ tháng 7 đến 10/2023, ông Nhưỡng bị cáo buộc đã gọi điện, ký văn bản gửi lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh can thiệp cho Công ty cổ phần Trường Sinh sớm được cấp phép khai thác dự án và hưởng lợi 210 triệu đồng. Đây là vụ việc thứ 5 ông Nhưỡng bị xác định có vi phạm.
Ông Lê Thanh Vân bị cáo buộc từ tháng 8/2020 đến 11/2023 đã dùng danh nghĩa đại biểu Quốc hội khóa 14, 15, Ủy viên thường trực Ủy ban ngân sách Quốc hội để ký 4 văn bản can thiệp đến lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, Phó thủ tướng thường trực. Mục đích của ông Vân là giúp cho Công ty Hạ Long được thực hiện dự án 36 ha. Ông Vân bị cáo buộc nhận một lô đất trị giá 1,8 tỷ đồng và nhằm hưởng lợi 1.000 m2 đất khác - trị giá 1,9 tỷ đồng.
Ngoài ra, ông Vân bị cáo buộc tháng 7/2023 đã gọi điện cho lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh can thiệp, để Công ty Trường Sinh sớm được cấp phép dự án đồi Bắc Sơn. Ông Vân sau đó nhận 60 triệu đồng.
Với bị can Vương, VKS xác định đã có hành vi trực tiếp gặp ông Nhưỡng và Vân nhờ can thiệp đến lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh, Phó thủ tướng thường trực. Mục đích của Vương là giúp đỡ để Công ty Hạ Long được tiếp tục triển khai dự án 36 ha.
Sau khi đã nhận 3,3 tỷ đồng của Công ty Hạ Long và được hứa sẽ nhận 10% số đất của dự án 36 ha (tương đương 15.349 m2), Vương hứa cho ông Nhưỡng và Vân mỗi người một lô đất 1.000 m2 giá trị khoảng 1,9 tỷ đồng. VKS cho rằng trong phi vụ này, Vương nhằm hưởng lợi là 13.349 m2 đất dự án trị giá hơn 26 tỷ đồng.
Cáo trạng nêu, tại cơ quan điều tra, ông Nhưỡng và ông Vân không thừa nhận "can thiệp, tác động" để hưởng lợi như cáo buộc. Hai ông cho rằng đều do người nhờ vả tự đưa, chứ "không đòi".