Mức án được TAND tỉnh Thái Bình công bố trưa 13/1, sau 7 ngày xét xử và nghị án.
Ông Nhưỡng bị tuyên 3 năm tù về tội Cưỡng đoạt tài sản và 10 năm về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng với người khác để trục lợi; tổng hợp mức án 13 năm.
Ông Vân bị tuyên 7 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Cùng tội danh, Nguyễn Văn Vương, 49 tuổi, cựu chuyên viên Vụ pháp luật Văn phòng Chủ tịch nước, bị tuyên 14 năm tù.
Hai giang hồ Phạm Minh Cường, (Cường "Quắt") và Vũ Đăng Phương bị phạt lần lượt 7 năm và 6 năm tù về tội Cưỡng đoạt tài sản.
HĐXX đánh giá, dựa trên các lời khai, chứng cứ thu thập được, có đủ cơ sở để kết luận các bị cáo đã phạm tội như VKSND tỉnh Thái Bình đã truy tố.
Bị cáo Lưu Bình Nhưỡng (hàng đầu) tại phiên xét xử. Ảnh: Xuân Hoa
HĐXX kết luận ông Nhưỡng, Vân đã "lợi dụng tư cách Đại biểu Quốc hội" để ký giấy chuyển đơn nhằm can thiệp sau khi nhận lợi ích vật chất và được hứa được hưởng các lợi ích khác.
Sai phạm của các bị cáo diễn tra trong năm 2020-2023, liên quan 5 "phi vụ" tại các tỉnh thành Thái Bình, Quảng Ninh, Hải Phòng, Bắc Ninh và Hà Nội. Trong đó, ông Nhưỡng liên quan cả 5 vụ, ông Vân 2 vụ.
Trong vụ việc đầu tiên tại Thái Bình, ông Nhưỡng với cương vị đại biểu Quốc hội khóa 14 và Phó ban Dân nguyện Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giúp đỡ Cường "Quắt" cưỡng đoạt tài sản của doanh nghiệp khai thác cát. Nhằm lấy lòng, bị can Cường bán cho vợ chồng ông 30 ha bãi triều có giá trị khoảng 1,2 tỷ nhưng chỉ lấy 900 triệu đồng.
Ngày 4/9/2021, Cường tiếp tục gọi điện, nhắn tin nhờ ông Nhưỡng can thiệp thêm vì liên tục bị nhóm xã hội đen Dũng "Chiến" cản trở việc bảo kê. Để thuận lợi cho công việc làm ăn chung với Cường ngoài bãi triều và giúp đỡ anh ta không bị quấy rối khi đi bảo kê, ông Nhưỡng đã gọi điện cho một lãnh đạo Công an tỉnh Thái Bình. Ông Nhưỡng nói "Cường là cháu", nhờ ông này giải quyết, xử lý giúp nhóm Dũng "Chiến". Toàn bộ cuộc gọi được ông Nhưỡng ghi âm, gửi cho Cường nghe.
Nhận được ghi âm, Cường mang ra khoe với đàn em để đánh tiếng đến nhóm giang hồ đối thủ. Nhằm gây thanh thế, ông Nhưỡng còn dẫn Cường đi cùng đến Đồn biên phòng, gặp chính quyền xã Thụy Xuân, huyện Thái Thụy. Khi biết Cường có ông Nhưỡng "chống lưng", nhóm đối thủ sợ hãi, bỏ đi nơi khác làm ăn.
Từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022, Cường cùng đồng phạm, tiếp tục cưỡng đoạt của Chi nhánh Công ty Sao đỏ tổng số tiền 1,6 tỷ đồng.
Theo VKS, tổng số tiền Cường và Phương đã cưỡng đoạt của Sao Đỏ là 4,9 tỷ đồng. Trong đó, việc cưỡng đoạt 1,6 tỷ đồng từ 10/2021 đến 7/2022 có sự giúp sức của ông Nhưỡng. Toàn bộ 4,9 tỷ đồng, Cường chi tiêu cá nhân và trả cho Phương khoảng 180 triệu đồng.
Trong vụ việc này, HĐXX đánh giá bị cáo Cường giữ vai trò chính, khởi xướng, Phương là người thực hành, ông Nhưỡng là đồng phạm.
Phiên xét xử do thẩm phán Vũ Duy Luân làm chủ tọa. Ảnh: Xuân Hoa
Vụ việc thứ hai, tháng 12/2020 và tháng 5/2021, ông Nhưỡng bị cáo buộc đã lấy tư cách đại biểu Quốc hội, ký văn bản gửi lãnh đạo UBND thành phố Hải Phòng, Chánh án, Viện trưởng Viện kiểm sát và Giám đốc Công an Hải Phòng can thiệp để giải quyết theo hướng có lợi cho anh Thao (người làm của Cường). Ông Nhưỡng sau đó nhận bộ cánh cổng gỗ trị giá 75 triệu đồng và nhằm hưởng lợi một lô đất trị giá 160 triệu đồng.
Vụ việc thứ 3, tháng 3/2021, ông Nhưỡng bị cáo buộc can thiệp để Công ty Mạnh Đức được phê duyệt thực hiện Dự án Quế Võ 3 tại tỉnh Bắc Ninh và đã được hưởng lợi 300.000 USD (khoảng 6,9 tỷ đồng).
Vụ việc thứ tư xảy ra năm 2019, ông Nhưỡng dùng tư cách đại biểu Quốc hội ký hai văn bản can thiệp, yêu cầu UBND tỉnh Quảng Ninh cho Công ty Hạ Long được tiếp tục thực hiện dự án 36 ha. Phó ban Dân nguyện sau đó hưởng lợi lô đất trị giá 1,8 tỷ đồng và nhằm hưởng lợi 1.000 m2 đất tại dự án 36 ha có trị giá 1,9 tỷ đồng, cáo trạng nêu.
Ông Lê Thanh Vân bị cáo buộc từ tháng 8/2020 đến 11/2023 đã dùng danh nghĩa đại biểu Quốc hội khóa 14, 15, Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính ngân sách Quốc hội để ký 4 văn bản can thiệp đến lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, Phó thủ tướng thường trực. Mục đích của ông Vân là giúp cho Công ty Hạ Long được thực hiện dự án 36 ha. Ông Vân bị cáo buộc nhận một lô đất trị giá 1,8 tỷ đồng và nhằm hưởng lợi 1.000 m2 đất khác - trị giá 1,9 tỷ đồng.
Với bị can Vương, VKS xác định đã có hành vi trực tiếp gặp ông Nhưỡng và Vân nhờ can thiệp đến lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh, Phó thủ tướng thường trực. Mục đích của Vương là giúp đỡ để Công ty Hạ Long được tiếp tục triển khai dự án 36 ha.
Sau khi đã nhận 3,3 tỷ đồng của Công ty Hạ Long và được hứa sẽ nhận 10% số đất của dự án 36 ha (tương đương 15.349 m2), Vương hứa cho ông Nhưỡng và Vân mỗi người một lô đất 1.000 m2 giá trị khoảng 1,9 tỷ đồng. VKS cho rằng trong phi vụ này, Vương nhằm hưởng lợi là 13.349 m2 đất dự án trị giá hơn 26 tỷ đồng.
Ở vụ việc này, HĐXX đánh giá, các bị cáo đã biết rất rõ dự án đã bị thu hồi. Song sau khi được hứa chi tiền, bị cáo Vương đã bàn bạc với bị cáo Nhưỡng và Vân để chuyển đơn nhằm trục lợi. Ở vụ việc này, việc UBND tỉnh Quảng Ninh không đồng ý hủy bỏ việc thu hồi dự án là việc nằm ngoài ý thức chủ quan của các bị cáo.
Đối với mảnh đất được tặng ở Đông Anh, mặc dù là đất bất hợp pháp xét theo tình tiết, bị cáo Vương đã đưa hồ sơ đất để bị cáo Nhưỡng, Vân xem, thỏa thuận chuyển đơn. Bị cáo Nhưỡng và Vân đều xác định Vương có đất và khi hoàn thành việc sẽ được nhận đất đó. Vì vậy, tòa đánh giá, VKS truy tố các bị cáo là có cơ sở.
Vụ thứ năm, từ tháng 7 đến 10/2023, ông Nhưỡng bị cáo buộc đã gọi điện, ký văn bản gửi lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh can thiệp cho Công ty cổ phần Trường Sinh sớm được cấp phép khai thác dự án và hưởng lợi 210 triệu đồng.
Ông Vân cũng bị cáo gọi điện cho lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh can thiệp, để Công ty Trường Sinh sớm được cấp phép dự án đồi Bắc Sơn. Ông Vân sau đó nhận 60 triệu đồng.
Trong vụ việc này, HĐXX đánh giá, ông Vân là Đại Biểu quốc hội, có quyền chuyển đơn nhưng đã không thực hiện đúng luật tiếp công dân, nhận đơn của công dân.
Ông Vân đã lợi dụng vai trò, quyền hạn của Đại biểu Quốc hội, xuất phát từ mối quan hệ cá nhân và làm ngay phiếu chuyển đơn là để trục lợi. HĐXX nhận thấy VKSND tỉnh đã truy tố có căn cứ, đúng người, đúng tội, không oan sai.
Ông Lê Thanh Vân tại tòa. Ảnh: Xuân Hoa
Tại tòa, ông Nhưỡng thừa nhận việc nhận tiền là sai lầm, xin được tha thứ.
Ông Vân phủ nhận hầu hết cáo buộc. Các luật sư của ông Vân tranh luận dài suốt 5 lượt đối đáp với VKS, đề nghị tuyên thân chủ vô tội.
Vụ án được xét xử sau 14 tháng điều tra. Các bị cáo và người liên quan có quyền kháng cáo trong 15 ngày kể từ ngày tòa sơ thẩm ra bản án.
Thanh Lam - Phạm Dự