Công ty Phùng Mỹ Hưng có trụ sở tại TP HCM, chuyên sản xuất, gia công, buôn bán giấy, sách báo, văn phòng phẩm và các sản phẩm khác từ giấy, bìa.
Theo kết luận ký ngày 23/9 của Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an, năm 2017, khi Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXB Giáo dục) có người đứng đầu mới là Chủ tịch Hội đồng thành viên Nguyễn Đức Thái, bà Tô Mỹ Ngọc (nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Phùng Vĩnh Hưng) đến đặt vấn đề tiếp tục được cung cấp giấy in sách. Từ thời điểm này, các cuộc hối lộ diễn ra liên tiếp, định kỳ.
Lần hối lộ đầu tiên 3 tỷ đồng do bà Ngọc tự chuẩn bị bằng tiền cá nhân. 60 thếp tiền, mỗi thếp 50 triệu đồng được đựng túi giấy, lồng thêm một túi giấy cùng loại bên ngoài.
Hôm sau, 14/12/2017, khi vừa đáp chuyến bay từ TP HCM ra Hà Nội, bà Ngọc nhắn tin cho ông Thái và được hồi đáp: "Hẹn gặp Ngọc tại NXB Giáo dục". Vài tiếng sau, bà Ngọc đến trụ sở NXB Giáo dục trên phố Trần Hưng Đạo, và được thư ký dẫn vào phòng làm việc của ông Thái ở tầng 9.
Bà ngồi ở ghế đầu tiên, để túi tiền dưới sàn nhà, bên phải bàn uống nước. Sau vài câu chuyện xã giao, bà không nhấc túi tiền lên song nói: "Em có chút quà biếu cảm ơn anh đã giúp công ty trúng thầu, sang năm nhờ anh giúp đỡ tiếp". Ông Thái đáp: "Anh cảm ơn". Khi khách ra về, ông Thái cất tiền vào két trong phòng làm việc.
Dữ liệu điện thoại C03 thu thập được cũng trùng khớp khi sáng 14/12/2017 cột sóng điện thoại của bà Ngọc ở huyện Sóc Sơn đã phát sinh tin nhắn đến số điện thoại ông Thái. Việc này phù hợp với lời khai của Ngọc rằng đã liên hệ với Thái khi vừa xuống sân bay để xin đến gặp, hối lộ 3 tỷ đồng.
Bị can Tô Mỹ Ngọc và Nguyễn Đức Thái. Ảnh: Bộ Công an
Lần thứ hai vào gần Tết dương lịch năm 2019, bà Ngọc khai chuẩn bị 4 tỷ đồng tiền mặt, bọc trong túi giấy bản to, đặt vào túi quà Tết. Bà một mình xách vào phòng làm việc của ông Thái, ngồi ở ghế đầu tiên phía tay phải vào, để túi tiền dưới đất.
Sau vài câu chuyện xã giao, bà Ngọc nói: "Em cảm ơn anh đã giúp công ty được trúng thầu. Mong anh giúp đỡ và công ty sẽ đồng hành với NXB trong việc cung cấp giấy". Túi tiền không cần trao nhận đã lại được ông Thái cất trong két.
C03 xác định cách thức "để túi tiền ở chân bàn" tiếp tục được bà Ngọc áp dụng vào dịp cuối năm 2019, 2020, 2021, trong các lần hối lộ thứ 3, 4, 5. Tiền đi hối lộ đều là mệnh giá 500.000 đồng, mỗi cọc 10 thếp, 10 triệu một thếp. Tiền được nữ bị can lấy từ nguồn tiền mặt có sẵn tại nhà, gói kín trong giấy trắng hoặc giấy xi măng, để vào túi giấy loại có hai quai xách. Bà sau đó lấy một chiếc túi khác cùng kích thước úp ngược lên và thắt nút quai túi.
Ngoài ra, vào dịp Tết nguyên đán 5 năm liên tiếp, từ 2018 đến 2022, bà Ngọc đều cảm ơn ông Thái 200 triệu đồng tiền mặt, tổng một tỷ đồng. Cả 5 lần, bà để tiền trong phong bì thư, bên ngoài ghi dòng chữ "chúc mừng năm mới". Bà đều đưa tận tay ông Thái, nói: "Em có chút quà tết biếu anh".
Cả 15 lần nhận hối lộ đều tại phòng làm việc
Kết luận điều tra nêu, như Công ty Phùng Vĩnh Hưng, Công ty Minh Cường Phát của ông Nguyễn Trí Minh cũng được ông Thái tạo điều kiện giúp đỡ để trúng các gói thầu cung cấp giấy in cho NXB Giáo dục. Ông Minh 5 lần đến gặp và hối lộ tổng cộng 4,9 tỷ đồng.
Cụ thể, sau khi trúng gói thầu đầu tiên, ông Minh chỉ đạo kế toán công ty chuyển vào tài khoản của người trợ lý 400 triệu đồng. Ngày 1/9/2017, ông Minh bay từ TP HCM ra Hà Nội rồi đến ngân hàng rút 400 triệu đồng tiền mặt. Cả bọc tiền đựng trong túi nylon màu đen.
Đến NXB Giáo dục, ông Minh một mình vào phòng làm việc của ông Thái và ngồi ở ghế đầu tiên, đặt túi tiền bên dưới bàn uống nước, nói "có chút quà cảm ơn vì đã giúp đỡ công ty trúng thầu". Ông Thái đáp: "Anh cảm ơn".
Với gói thầu tiếp theo, ông Minh chỉ đạo trợ lý lập bảng chiết tính chi hoa hồng và cuối cùng cho ra số tiền 2,5 tỷ đồng. Ngày 17/11/2017, ông Minh bay ra Hà Nội rồi rút tiền mặt và nhắn tin xin gặp ông Thái. Trên đường đi, ông mua thêm bánh và rượu để cùng 50 thếp tiền, mỗi thếp 50 triệu đồng.
Một mình vào phòng làm việc ông Thái, ông Minh nói: "Em có chút quà biếu anh và nhân viên dịp lễ nhà giáo Việt Nam 20/11. Cảm ơn anh đã tạo điều kiện thời gian qua". Ông Thái dặn "đừng để trục trặc gì xảy ra".
C03 xác định đây là lần thứ hai đưa nhận hối lộ giữa ông Minh và Thái. Từ năm 2018 đến 2020, ông Minh còn có 3 lần khác "cảm ơn" ông Thái, tổng cộng 2 tỷ đồng.
C03 cho hay đã tổ chức thực nghiệm điều tra nội dung liên quan đưa nhận tiền. Bị can Thái, Ngọc, Minh được cho xác định đặc điểm nhận dạng túi tiền, mô tả vị trí. Kết quả đều phù hợp với lời khai của các bị can và người liên quan.
Trước những sai phạm bị cáo buộc trên, ngày 23/9, bà Ngọc và ông Minh, Giám đốc Công ty TNHH Giấy Minh Cường Phát, bị C03 đề nghị truy tố về tội Đưa hối lộ. Ông Thái là người duy nhất trong vụ án bị đề nghị truy tố về tội Nhận hối lộ. 5 người còn lại lãnh đạo, cán bộ NXB Giáo dục bị đề nghị truy tố tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
C03 kết luận, hành vi "thông thầu" của các bị can trong việc cung cấp giấy in sách cho NXB Giáo dục gây thiệt hại trong các gói thầu là hơn 10 tỷ đồng.
Sau khi giúp đỡ hai doanh nghiệp trúng thầu cung cấp giấy in, ông Thái đã 15 lần nhận hối lộ, tổng 24,9 tỷ đồng.
Quá trình điều tra, ông Thái nộp 3 tỷ đồng, bà Ngọc 19 tỷ và Minh 2,7 tỷ. Ngoài ra, cảnh sát kê biên 3 bất động sản đứng tên ông Thái, 17 bất động sản của ông Minh và phong tỏa 105 tỷ đồng trên các tài khoản của bị can Ngọc.
Ông Thái được đánh giá trong kết luận điều tra rằng thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác làm rõ bản chất vụ án. Ông còn phối hợp với gia đình tự nguyện giao tài sản để phục vụ công tác kê biên, đảm bảo việc nộp lại toàn bộ tiền hưởng lợi bất chính và khắc phục hậu quả vụ án. Công đoàn NXB Giáo dục cũng có văn bản gửi đến C03 xác nhận các thành tích, đóng góp của bị can.
Phạm Dự