Tòa án Tối cao Mỹ ngày 1/7 ra phán quyết với tỷ lệ 6 phiếu thuận, ba phiếu chống rằng cựu tổng thống Donald Trump được hưởng quyền miễn trừ với các hành động công vụ, trong khi các hành động ông thực hiện với tư cách cá nhân không được hưởng miễn trừ.
Chánh án Tòa án Tối cao John Roberts thay mặt cho các thẩm phán công bố phán quyết. "Chúng tôi kết luận rằng theo cơ cấu quyền lực phân lập do hiến pháp định ra, cựu tổng thống phải được hưởng quyền miễn truy tố với các hành động công vụ trong nhiệm kỳ", ông Roberts nói, nhưng thêm rằng không phải mọi hành động của tổng thống đều là "công vụ".
"Cựu tổng thống không được hưởng quyền miễn trừ đối với những hành động phi công vụ. Tổng thống không đứng trên pháp luật", Roberts viết.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại trường quay của CNN ở Atlanta, Georgia, ngày 27/6. Ảnh: AFP
Vụ án của Trump được gửi về tòa án cấp thấp hơn để xem xét thêm. Chánh án Roberts cho rằng tòa sơ thẩm cấp dưới có nhiệm vụ đánh giá những hành động của cựu tổng thống Trump liên quan nỗ lực lật kèo bầu cử năm 2020 là hoạt động công vụ hay hành động cá nhân của ông.
Sau cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Jack Smith, ông Trump tháng 8/2023 bị truy tố tại tòa án liên bang Washington với cáo buộc tìm cách lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020, dẫn đến vụ bạo loạn Đồi Capitol tháng 1/2021.
Phán quyết của Tòa án Tối cao khiến vụ án này thêm phức tạp, cần thêm thời gian để giải quyết, trì hoãn khởi động quá trình xét xử. Nếu tái đắc cử, ông Trump có thể yêu cầu tân bộ trưởng Tư pháp hủy các vụ truy tố liên bang hoặc tìm phương án tự ân xá cho mình nhờ quyền lực tổng thống.
Cựu tổng thống Trump ca ngợi phán quyết của Tòa án Tối cao, gọi đây là "chiến thắng lớn cho hiến pháp và nền dân chủ". "Tự hào là công dân Mỹ", ông viết trên mạng xã hội Truth Social.
Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Joe Biden chỉ trích ông Trump nghĩ bản thân "đứng trên luật pháp". "Donald Trump nổi đóa sau khi thất cử năm 2020 và kích động đám đông không công nhận kết quả. Ông ấy nghĩ bản thân đứng trên luật pháp, sẵn sàng làm bất cứ điều gì để giành lấy và giữ quyền lực cho riêng mình", chiến dịch của Biden ra tuyên bố.
Tòa án Tối cao Mỹ gồm 9 thẩm phán. 6 người có xu hướng bảo thủ, đã được chỉ định dưới thời các tổng thống thuộc đảng Cộng hòa, 3 thẩm phán trong số này được bổ nhiệm dưới thời Trump. Ba người còn lại là theo khuynh hướng tự do, được chỉ định dưới thời các tổng thống thuộc đảng Dân chủ.
Ngọc Ánh (Theo AFP/Reuters/CNN)