Trên sàn HoSE, tổng khối lượng giao dịch tuần qua đạt gần 2,7 tỷ cổ phiếu, cao hơn 38% so với tuần trước do có đủ năm phiên giao dịch. Tuy nhiên, nếu xét khối lượng trung bình mỗi phiên, chỉ tiêu này lại thấp hơn 17% so với ba ngày sau lễ.
Riêng hai phiên cuối tuần này, khối lượng giao dịch rơi xuống mức thấp kỷ lục. Nếu quy đổi ra giá trị, thanh khoản phiên 12/9 chỉ tiệm cận 10.500 tỷ đồng, xuống mức thấp nhất từ đầu tháng 9. Mức thanh khoản trung bình cả tuần vừa qua cũng chỉ bằng một nửa so với thời điểm sôi động, thường ghi nhận trên 20.000 tỷ đồng mỗi phiên.
Tính chung tháng 9, tổng khối lượng giao dịch trung bình đạt gần 579,8 triệu cổ phiếu, mức thấp nhất cả năm nay. Thị trường kém sôi động hẳn từ tháng 7 đến nay khi khối lượng giao dịch trung bình mỗi tháng chỉ quanh 700 triệu đơn vị, thấp hơn 20-30% so với những tháng đầu năm dù VN-Index đang ở cùng một vùng điểm số.
Bình luận với VnExpress, ông Đinh Minh Trí - Trưởng phòng Phân tích khối khách hàng cá nhân Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MASVN) - cho rằng thanh khoản trên thị trường đã giảm sút đáng kể gần đây. Quy mô khớp lệnh trên ba sàn niêm yết (HoSE, HNX và UPCoM) đã liên tục ghi nhận nhiều phiên mà tổng giá trị giao dịch chỉ dao động quanh mức 10.000-14.000 tỷ đồng.
"Thanh khoản chạm mức thấp nhất trong hơn một năm, một tín hiệu đáng lo ngại cho cả nhà đầu tư và các nhà quản lý thị trường", chuyên gia này nhấn mạnh.
Theo ông, con số trên phản ánh một giai đoạn khó khăn về thanh khoản đang diễn ra trên thị trường. Sự giảm sút này không chỉ là biểu hiện của việc dòng tiền đang rút khỏi chứng khoán, mà còn cho thấy sự thiếu vắng các động lực mới để thúc đẩy hoạt động giao dịch mạnh mẽ hơn.
Chuyên gia MASVN giải thích rằng tâm lý của nhà đầu tư đang rất thận trọng, đặc biệt sau khi cơn bão Yagi gây ra nhiều thiệt hại. Sự kiện này đã ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý của nhiều nhà đầu tư, khiến họ phải đối mặt với áp lực tài chính và buộc phải bán bớt cổ phiếu để xử lý các vấn đề cá nhân, gia đình và cả công việc kinh doanh do bão gây ra. Điều này càng làm cho tâm lý thị trường trở nên dao động và thiếu ổn định.
Mặc dù thông tin vĩ mô của Việt Nam vẫn theo chiều hướng tích cực với kỳ vọng tăng trưởng GDP năm 2024 sẽ đạt mức khả quan, nhiều nhà đầu tư vẫn giữ thái độ thận trọng. Họ chờ đợi các tín hiệu rõ ràng hơn trước khi đưa ra quyết định đầu tư mới, đặc biệt trong bối cảnh Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) dự kiến sớm điều chỉnh lãi suất.
Sự thận trọng này không chỉ phản ánh những lo ngại về chính sách tiền tệ của Fed mà còn liên quan đến những rủi ro khó lường từ tình hình kinh tế toàn cầu, như lạm phát tăng cao và các vấn đề địa chính trị. "Tất cả yếu tố này đã tạo ra một tâm lý lưỡng lự trên thị trường, khiến nhà đầu tư không đồng nhất với các thông tin vĩ mô tích cực và tạm thời giữ lại dòng tiền, chờ đợi các dấu hiệu chắc chắn hơn", ông Trí nói thêm.
Nhà đầu tư đang theo dõi thị trường chứng khoán trên ứng dụng điện thoại. Ảnh: Quỳnh Trần
Trong báo cáo gần đây, SGI Capital - công ty quản lý quỹ The Ballad Fund - nhận xét rằng các thông tin tốt về vĩ mô trong nước gần đây không còn tác động tích cực lên dòng tiền trong thị trường. Khối ngoại đã giảm tốc độ nhưng vẫn duy trì bán ròng mỗi khi VN-Index tiệm cận vùng 1.300 điểm. Đồng thời, tâm điểm nóng hai quý gần đây đang chuyển dịch qua thị trường địa ốc cũng khiến một số dòng tiền của nhà đầu tư rút khỏi chứng khoán chuyển qua kênh này.
"Thị trường chứng khoán Việt Nam chưa từng có giai đoạn nào duy trì đà tăng khi thanh khoản tụt giảm mạnh", nhóm phân tích này nêu quan điểm.
Dự đoán về diễn biến dòng tiền thời gian tới, SGI Capital chưa thấy khả năng dòng tiền và thanh khoản sẽ cải thiện khi rủi ro có thể gia tăng, đặc biệt là do những biến động mạnh từ thị trường thế giới. Môi trường hiện nay đang tiềm ẩn những rủi ro và biến động lớn trong khi tương đối khan hiếm các cơ hội rõ nét.
Với quan điểm này, quỹ The Ballad Fund giữ nguyên chiến lược giữ lượng lớn tiền mặt trong nhiều tháng qua. Tính đến cuối tháng 8, họ chỉ còn 24,6% tỷ trọng cổ phiếu, còn lại toàn bộ là tiền mặt. Tuy không quyết liệt như The Ballad Fund, nhiều quỹ đầu tư cũng đang gia tăng tỷ trọng tiền mặt so với đầu năm như VCBF-MGF và VCBF-BCF của Quỹ Vietcombank, UVEEF của Quỹ UOB, MBVF của MB Capital, PHVSF của Quỹ Phú Hưng...
MASVN cho rằng dòng tiền yếu hiện tại có thể trở thành một rào cản lớn đối với sự phát triển của thị trường chứng khoán trong những tháng cuối năm. Nếu dòng tiền không sớm được cải thiện, thị trường có nguy cơ rơi vào trạng thái trầm lắng với khối lượng giao dịch tiếp tục giảm sút và giá trị giao dịch không thể phục hồi.
Còn theo Dragon Capital, diễn biến thị trường sẽ phụ thuộc vào các động lực tăng trưởng trong nước, đặc biệt là các chính sách hỗ trợ để bù đắp lại xu hướng tăng trưởng đang chậm lại của các nền kinh tế lớn. Bên cạnh đó, việc ban hành thông tư về không cần ký quỹ trước giao dịch cho nhà đầu tư ngoại được kỳ vọng sẽ triển khai vào cuối năm, có thể trở thành động lực thu hút dòng vốn vào thị trường.
Hiện tại, chuyên gia Dragon Capital cho rằng nhà đầu tư đang chuyển dịch chiến lược từ các cổ phiếu vốn hóa nhỏ sang các cổ phiếu vốn hóa lớn và ưu tiên tính bền vững. Chiến lược đầu tư cân bằng và hạn chế mức định giá cao sẽ giúp giảm thiểu rủi ro từ thị trường quốc tế và tận dụng cơ hội tăng trưởng trong nước.
Hiện tại, chỉ số P/E (giá thị trường trên thu nhập mỗi cổ phiếu) của VN-Index đang dao động quanh 15 lần, thấp hơn mức trung bình của 10 năm gần đây và khá hấp dẫn, đặc biệt trong bối cảnh câu chuyện nâng hạng thị trường dự kiến sẽ nóng trở lại trong thời gian tới.
Trưởng phòng Phân tích khối khách hàng cá nhân MASVN khuyến nghị những nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn, đây có thể là thời điểm tốt để xem xét gia tăng danh mục đầu tư, đặc biệt là các cổ phiếu có nền tảng tốt và tiềm năng tăng trưởng cao. Ông gợi ý một số ngành đáng chú ý như đầu tư công, ngân hàng, thép và chứng khoán.
"Nhà đầu tư nên cân nhắc kỹ lưỡng, lựa chọn cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt và khả năng chống chịu rủi ro, đồng thời theo dõi sát sao các diễn biến mới từ thị trường quốc tế và trong nước để điều chỉnh chiến lược đầu tư một cách hợp lý", ông Đào Minh Trí khuyên.
Tất Đạt