"Washington đã hoàn toàn ủng hộ, thậm chí khuyến khích, việc Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) phát lệnh bắt lãnh đạo Nga. Tuy nhiên, hệ thống chính trị Mỹ không công nhận tính hợp pháp của tòa án này trong những vấn đề liên quan chính họ và các nước vệ tinh của Washington. Quan điểm như vậy ngớ ngẩn về mặt trí tuệ", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Maria Zakharova đăng trên Telegram ngày 30/4.
Bình luận của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga được đưa ra sau khi truyền thông cho biết ICC, cơ quan có thể buộc tội các cá nhân phạm tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và diệt chủng, đang điều tra vụ Hamas đột kích miền nam Israel ngày 7/10/2023 và chiến dịch đáp trả tàn khốc của Tel Aviv vào Dải Gaza.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova tại cuộc họp báo ở Moskva tháng 4/2023. Ảnh: AFP
Quan chức Israel ngày càng tin rằng ICC đang chuẩn bị phát lệnh bắt quan chức cấp cao Israel, trong đó có Thủ tướng Benjamin Netanyahu, và có thể cả các thủ lĩnh Hamas. Quan chức cấp cao Israel có thể bị cáo buộc "cản trở cung cấp viện trợ nhân đạo cho Dải Gaza" và "phản ứng quá tàn nhẫn" với vụ đột kích của Hamas.
ICC không xác nhận hay bác bỏ thông tin. Tòa cho biết đang "thực hiện điều tra độc lập về tình hình ở Nhà nước Palestine" và "không có bình luận ở giai đoạn này".
Chính quyền Tổng thống Joe Biden hôm 29/4 cho biết họ không ủng hộ cuộc điều tra và ICC cũng không có quyền hạn đối với tình huống này. Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson cho rằng lệnh bắt Thủ tướng Israel mà ICC đang xem xét là "vô căn cứ, bất hợp pháp và đáng hổ thẹn".
Israel và Mỹ đều không công nhận thẩm quyền của ICC. Tuy nhiên, lệnh bắt có thể khiến quan chức Israel đối mặt nguy cơ bị bắt ở những quốc gia thành viên ICC. Thủ tướng Netanyahu hôm 26/4 cho biết bất kỳ quyết định nào của ICC đều không ảnh hưởng đến hành động của Israel, nhưng sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm.
Tháng 3/2023, ICC phát lệnh bắt Tổng thống Nga Vladimir Putin với cáo buộc di chuyển trái phép trẻ em khỏi Ukraine. Nga bác bỏ cáo buộc và không công nhận quyền tài phán của ICC.
Tổng thống Mỹ Joe Biden khi đó nhận xét việc ICC phát lệnh bắt ông Putin là hợp lý. Mỹ cũng chia sẻ với ICC chi tiết về cáo buộc tội ác chiến tranh của Nga ở Ukraine.
Nga cho rằng lệnh bắt ông Putin là nỗ lực vô nghĩa của phương Tây nhằm làm tổn hại danh tiếng của Moskva và phủ nhận cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Ukraine.
Huyền Lê (Theo Reuters)