Bộ Quốc phòng Israel ngày 25/12 thông báo đã ký thỏa thuận với Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Israel (IAI) về mở rộng dây chuyền sản xuất hàng loạt tên lửa đánh chặn cho hệ thống phòng không Arrow 3. Thỏa thuận được chủ trì bởi Tổ chức Phòng thủ Tên lửa Israel trực thuộc Cục Phát triển và Nghiên cứu Quốc phòng, Bộ Quốc phòng Israel.
Trong thương vụ trị giá "hàng tỷ shekel" này, IAI sẽ cung cấp cho Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) lượng lớn tên lửa đánh chặn Arrow-3, Bộ Quốc phòng Israel cho biết, song không đề cập giá trị cụ thể của hợp đồng. Shekel là đồng nội tệ của Israel, một tỷ shekel tương đương 273 triệu USD.
Không quân Israel tiếp nhận hệ thống Arrow 3 tháng 1/2017. Ảnh: BQP Israel
Hệ thống phòng không dòng Arrow, gồm Arrow 2 và Arrow 3, do Mỹ và Israel hợp tác phát triển từ những năm 1990 nhằm đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm xa. Chúng là lớp trên cùng trong lưới phòng không đa tầng của Israel.
Tên lửa Arrow 2 dùng đạn chứa thuốc nổ để phá hủy mục tiêu, trong khi Arrow 3 sử dụng đạn có khả năng cơ động cao để đón đầu và hạ mối đe dọa bằng động năng. Hệ thống Arrow 3 được cho là có tầm bắn 2.400 km và đánh chặn được tên lửa đạn đạo ở độ cao 100 km.
Arrow 3 lần đầu thực chiến cách đây hơn một năm, sau khi chiến sự Israel - Hamas bùng phát. Nó đã chứng minh được hiệu quả khi hạ hàng loạt tên lửa do các đồng minh của Hamas phóng, đạt tỷ lệ đánh chặn thành công cao chưa từng thấy trong các cuộc tập kích quy mô lớn của Iran vào lãnh thổ Israel hồi tháng 4 và tháng 10.
Trang quân sự Eurasian Times nhận định Arrow 3 "vượt trội" lá chắn phòng không Patriot do Mỹ sản xuất, thậm chí là cả tổ hợp Phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối (THAAD).
IDF hồi tháng 4 thông báo sẽ loại biên dần tổ hợp Patriot để chuyển sang tập trung sử dụng các hệ thống phòng không nội địa, trong đó có dòng Arrow. Truyền thông Israel cho biết lá chắn Patriot bị IDF đánh giá là hoạt động kém hiệu quả, chặn được quá ít mục tiêu sau hàng chục năm vận hành.
Hệ thống Arrow 3 khai hỏa trong cuộc thử nghiệm hồi năm 2022. Ảnh: BQP Israel
Đức năm ngoái ký hợp đồng trị giá 3,5 tỷ USD để mua hệ thống phòng không Arrow 3 của Israel, thay vì hệ thống THAAD của Mỹ. Động thái khiến giới chuyên gia bất ngờ, do THAAD được đánh giá là một trong các lá chắn tên lửa tốt nhất thế giới hiện nay.
Eurasian Times cho rằng hai tổ hợp này được chế tạo với mục đích khác nhau và Đức ưu tiên thiết kế của Arrow 3 hơn. Cụ thể, THAAD chuyên về đánh chặn tên lửa đạn đạo từ tầm ngắn đến tầm xa ở pha cuối, còn Arrow 3 được tối ưu hóa để hạ tên lửa ở pha giữa, khi nó bay ngoài bầu khí quyển.
Israel mở rộng sản xuất đạn phòng không Arrow 3 trong lúc lực lượng Houthi ở Yemen gần đây tăng cường phóng tên lửa đạn đạo vào lãnh thổ nước này. Hôm 21/12, phòng không Israel để lọt tên lửa đạn đạo Palestine-2 của Houthi, khiến quả đạn rơi xuống khu dân cư ở Tel Aviv và làm 16 người bị thương.
Phạm Giang (Theo Eurasian Times, Times of Israel, Ynet)