"Video và dữ liệu radar cho thấy các phi công cố gắng giữ cho chiếc Embraer E190 tiếp tục bay trong thời gian dài, giúp nó không lao xuống cho tới phút chót", một nguồn tin ngày 25/12 nói với RIA Novosti, đề cập đến vụ máy bay chở 67 người của hãng Azerbaijan Airlines ngày 25/10 rơi gần thành phố Aktau của Kazakhstan, khiến 38 người thiệt mạng.
Máy bay gặp nạn khi đang trên đường từ thủ đô Baku của Azerbaijan đến thành phố Grozny, thủ phủ Cộng hòa Chechnya thuộc Nga. Khi đến gần Grozny, phi công thông báo về một vụ va chạm trên không, buộc phải chuyển hướng máy bay sang phía đông.
Máy bay sau đó vượt quãng đường 500 km qua biển Caspi, tiếp cận sân bay dự bị Aktau ở Kazakhstan trong điều kiện hệ thống điều khiển dường như đã gặp trục trặc. Dữ liệu theo dõi phi cơ từ FlightRadar24 cho thấy máy bay liên tục tăng hạ độ cao trong những phút cuối cùng.
Phi cơ cũng phải đối mặt với tình trạng "bị gây nhiễu GPS mạnh", khiến nó phát đi dữ liệu ADS-B rất kém, FlightRadar24 ra thông báo cho biết. ADS-B là những thông tin cho phép các trang theo dõi hành trình máy bay truy dấu phi cơ trong khi bay.
Giây phút máy bay Embraer E190 cố gắng hạ cánh rồi lao xuống đất gần sân bay Aktau, Kazakhstan ngày 25/12. Video: RusVesna
Truyền thông Nga đưa tin cơ trưởng trên máy bay là Igor Kshnyakin, quốc tịch Nga, còn các thành viên phi hành đoàn còn lại là người Azerbaijan. Theo hãng Azerbaijan Airlines, ông Kshnyakin là phi công nhiều kinh nghiệm với hơn 15.000 giờ bay, trong đó khoảng 11.200 giờ bay ở vị trí cơ trưởng.
Kênh Telegram Fighter Bomber của một phi công tiêm kích Nga cho biết khoảng 40 phút sau khi tổ lái thông báo gặp sự cố với hệ thống điều khiển, chiếc Embraer E190 "mất kiểm soát một phần trong lúc tiếp cận sân bay Aktau, song động cơ vẫn tạo lực đẩy".
"Tổ lái dường như duy trì độ cao và thay đổi hướng bay bằng cách điều chỉnh lực đẩy của động cơ khi cánh điều hướng bị kẹt", Fighter Bomber cho biết. "Đường bay cho thấy tổ lái cố gắng tiếp cận điểm hạ cánh trong lúc hệ thống điều khiển đã hỏng".
Vị trí máy bay rơi ở Aktau, Kazakhstan ngày 25/12. Đồ họa: AA
Sau nỗ lực hạ cánh bất thành đầu tiên, các phi công đưa chiếc Embraer E190 lên cao và bay vòng để đáp xuống đất. RIA Novosti cho biết cơ trưởng đã tìm cách hạ cánh xuống cánh đồng bằng phẳng gần sân bay.
Tuy nhiên, hệ thống điều khiển nhiều khả năng đã không hoạt động theo ý phi công, khiến máy bay va chạm mạnh với mặt đất, vỡ làm đôi và bốc cháy. 29 người đã sống sót thần kỳ trong sự việc. Hai phi công đều đã thiệt mạng trong thảm kịch.
"Các phi công đã chiến đấu đến phút chót", Fighter Bomber nhận định. "Việc họ cứu được gần 30 người là phép màu".
Giải thích về việc chiếc Embraer E190 không đáp xuống biển Caspi, Fighter Bomber cho biết nếu phi công làm vậy, cơ hội sống sót của những hành khách trên máy bay là rất thấp.
"Mặt nước không mềm như nhiều người nghĩ", phi công này viết. "Những người sống sót sau khi máy bay đập xuống nước nhiều khả năng cũng sẽ chết đuối".
Hiện trường máy bay Azerbaijan rơi gần sân bay Aktau, Kazakhstan ngày 25/12. Ảnh: RIA Novosti
Hình ảnh hiện trường cho thấy phần thân máy bay có chi chít lỗ thủng, làm dấy lên giả thuyết nó đã trúng tên lửa phòng không ở Grozny, nhiều khả năng là đạn của hệ thống Pantsir S1. Truyền thông Kazakhstan đưa tin giới chức nước này đã tìm thấy hộp đen của chiếc Embraer E190 và đang làm rõ nguyên nhân tai nạn.
Nguyễn Tiến (Theo RIA Novosti, RT, AFP, AP)