|
|
|
Hình ảnh phóng to của Yaravirus. Ảnh: Live Science. |
Các nhà nghiên cứu Brazil thu thập mẫu nước từ những con lạch ở hồ Pampulha, phá nhân tạo tại thành phố Belo Horizonte nhằm tìm kiếm virus khổng lồ hoặc virus có hệ gene đồ sộ có thể lây nhiễm sang dạng sống đơn bào gọi là amip. Nhưng khi nhóm nghiên cứu quay trở lại phòng thí nghiệm và nhỏ mẫu vật vào tế bào amip để bắt virus khổng lồ trong quá trình lây nhiễm sang tế bào, họ tìm thấy một loại virus nhỏ hơn nhiều.
"Đó thực sự là một bất ngờ lớn. Trước đây, chúng tôi chỉ biết virus khổng lồ lây nhiễm sang amip, không phải virus nhỏ", Jônatas Abrahão, phó giáo sư khoa vi sinh vật ở Đại học Liên bang Minas Gerais, cho biết. "Loại virus mới có đường kính chỉ khoảng 80 nanomet, nhưng tất cả virus lây nhiễm sang amip mà chúng tôi biết hiện nay đều lớn hơn nhiều, cỡ 200 nanomet".
Các nhà nghiên cứu gọi loại virus tý hon là "Yaravirus" theo từ "Yara", tên thần nước trong thần thoại của bộ lạc bản xứ Tupi-Guarani. Khi nhóm nghiên cứu phân tích hệ gene của virus này, họ nhận thấy phần lớn gene chưa từng gặp ở bất kỳ virus nào khác. Họ tìm kiếm biểu hiện gene của Yaravirus ở hàng nghìn dữ liệu gene khác nhưng không có manh mối, chứng tỏ nó rất hiếm.
Chỉ có 6 trong 74 gene có sự tương đồng ở mức độ nào đó với những gene đã biết. Một số gene tồn tại ở virus khổng lồ. Do Yaravirus nhỏ cả về kích thước và hệ gene, nó không phải virus khổng lồ, theo kết quả nghiên cứu công bố hôm 28/1 trên cơ sở dữ liệu BioRxiv.
"Đây là một trong những lý do virus mới này rất đáng quan tâm. Nó thách thức phân loại dành cho các virus ADN", Abrahão nói. Virus ADN được phân loại dựa trên protein cấu thành vỏ bọc. Vỏ bọc của Yaravirus không giống bất kỳ protein nào đã biết. Các nhà nghiên cứu chưa rõ nó có nguồn gốc từ đâu và tiến hóa khi nào. Có thể chúng đã tuần hoàn trên Trái Đất qua nhiều thời kỳ, Abrahão cho biết.
Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh Yaravirus không lây nhiễm sang người trong mọi hoàn cảnh. Họ hy vọng có thể phân tích kỹ hơn những đặc điểm của Yaravirus nhằm hiểu rõ cách chúng tương tác với amip và vật chủ tiềm năng khác, đồng thời giác định nguồn gốc và quá trình chúng tiến hóa.
An Khang (Theo Live Science)