Tháng 2 năm nay, Tổng thống Nga Putin nói rằng các nhà khoa học Nga đã tiến gần đến việc tạo ra vắc xin ung thư và có thể sớm cung cấp cho bệnh nhân. Giờ đây Nga đã tuyển tình nguyện viên để thử nghiệm lâm sàng - Ảnh: NTR TRUST
Theo phóng viên TTXVN tại Matxcơva ngày 21-12, mới đây Nga thông báo tuyển tình nguyện viên để thử nghiệm lâm sàng vắc xin chống ung thư mới có tên Enteromix.
Vắcxin do Trung tâm Nghiên cứu Y học Quốc gia về X quang của Bộ Y tế Nga và các viện khác hợp tác điều chế, được Nga tuyên bố là bước đột phá trong cuộc chiến chống ung thư.
Quá đông người đăng ký thử nghiệm
Để tham gia dự tuyển thử nghiệm vắc xin, cần gửi email đến địa chỉ vakcina-rak@nmicr.ru với chủ đề "Oncovaccine". Email phải bao gồm họ tên đầy đủ và số điện thoại liên lạc; bản khai y tế gần nhất, bao gồm thông tin về tình hình điều trị, kết quả xét nghiệm và xét nghiệm máu (tổng quát và sinh hóa).
Tuy nhiên hôm 20-12, bác sĩ Andrei Kaprin, bác sĩ điều trị ung thư chính của Bộ Y tế Nga, đã thông báo tạm dừng tuyển chọn do số lượng đơn đăng ký quá lớn.
Theo ước tính sơ bộ, chi phí sản xuất một liều vắc xin ngừa ung thư là khoảng 300.000 rúp (khoảng 74 triệu VNĐ). Tuy nhiên dự kiến Nga sẽ cung cấp vắc xin ung thư miễn phí cho người dân nước này.
Giải thích thêm về vắc xin mới, bác sĩ Andrei Kaprin cho biết vắc xin Enteromix được điều chế chính trong quá trình tìm kiếm vắc xin ngừa COVID-19, trong quá trình đó vắc xin thể hiện xuất sắc đặc tính chống khối u.
Vị bác sĩ cũng thông tin những cách tiếp cận chính trong phát triển vắc xin ung thư của Nga, bao gồm:
- Vắcxin tiêu khối u (vắc xin Enteromix thuộc loại này), hoạt động theo nguyên lý "con ngựa thành Troy": virus hoặc chất khác sẽ bám vào tế bào dẫn (protein) để tiêu diệt tế bào khối u. Chất dẫn đưa "đầu đạn" trực tiếp đến khối u.
- Vắcxin chống u (Anti-oncovaccine) là vắcxin được lựa chọn riêng cho khối u. Nó sẽ phản ứng với khối u trong con người. Nghĩa là, bằng phương pháp phẫu thuật ta lấy khối u, chọn vắc xin cho nó và sau đó tiêm vắcxin vào khối u và vào giường mạch.
- Vắc xin mRNA dựa trên việc giải mã ADN khối u. Đây là một loại vắcxin cá nhân hóa đang được tạo ra để huấn luyện hệ thống miễn dịch chống lại chính loại ung thư đó. Cách tiếp cận này tương tự như các công nghệ được sử dụng để tạo ra vắc xin ngừa COVID-19.
Việc thử nghiệm lâm sàng vắc xin cần ba giai đoạn
Giai đoạn thứ nhất nhằm kiểm tra độ an toàn của vắc xin trên một nhóm nhỏ tình nguyện viên. Ở trường hợp vắc xin Enteromix, hiệu quả cũng đang được đánh giá ở những bệnh nhân được chọn.
Giai đoạn thứ hai điều tra liều lượng tối ưu của vắcxin và hiệu quả ở nhóm bệnh nhân đông hơn.
Giai đoạn thứ ba tiến hành với hàng ngàn bệnh nhân, kiểm tra hiệu quả của vắc xin so với các phương pháp điều trị tiêu chuẩn hoặc giả dược. Giai đoạn này là dài nhất và có thể mất vài năm.
Các nhà nghiên cứu ung thư Nga nhắc nhở rằng thử nghiệm đang ở giai đoạn đầu và kết quả sẽ được biết sau. Bệnh nhân được khuyến cáo rằng dù vắcxin có hứa hẹn song không nên loại trừ bất kỳ phương pháp điều trị và hỗ trợ hiện có nào trong điều trị.
Mở ra chân trời mới trong cuộc chiến chống ung thư
Theo trang web của Trung tâm Nghiên cứu Y học Quốc gia về X quang thuộc Bộ Y tế Nga (NMRRC), trung tâm này đang tiến hành nghiên cứu khoa học sâu rộng trong 2 lĩnh vực cùng lúc:
Đầu tiên là vắc xin chống ung thư EnteroMix dựa trên sự kết hợp của 4 loại virus không gây bệnh có khả năng tiêu diệt các tế bào ác tính, đồng thời kích hoạt khả năng miễn dịch chống khối u của bệnh nhân. Trung tâm này hợp tác với Viện Y sinh Engelhardt thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga để phát triển vắc xin.
Lĩnh vực thứ hai là vắc xin mRNA được "cá nhân hóa" dựa trên cách tiếp cận cá nhân, được phát triển với sự hợp tác giữa trung tâm và Viện Gamaleya. Theo đó, sau khi phân tích từng khối u, một loại vắc xin riêng được tạo ra cho bệnh nhân có thể "dạy" hệ thống miễn dịch nhận biết các tế bào ung thư.
"Chúng tôi tin tưởng rằng các loại vắc xin này sẽ mở ra chân trời mới trong cuộc chiến chống lại bệnh ung thư và cứu sống hàng ngàn người" - NMRRC viết, gọi đây là kết quả nghiên cứu của "các nhà khoa học Nga tài năng".