"Thần dược trẻ hóa, sứ giả của sức khỏe, chìa khóa cho một cuộc sống thịnh vượng"
1 đoạn quảng cáo sản phẩm chứa hoạt chất NMN trên thị trường.
Dường như đã qua cái thời mạng xã hội tràn ngập các loại thuốc, thực phẩm chức năng giá rẻ gán mác "chữa xương khớp", "chữa tiểu đường"... Những năm gần đây, công chúng bắt đầu tìm hiểu và tin tưởng vào những thực phẩm chức năng nhập ngoại. Hơn nữa, bán giá càng cao thì càng chứng tỏ chúng quý hiếm và bổ dưỡng...
Hoạt chất NMN là một trong số đó. Ngày nay, sử dụng hoạt chất NMN được xem như một xu thế, dù chúng có giá vô cùng đắt đỏ (3 triệu - 10 triệu đồng/hộp). NMN có mặt khắp nơi, ở nhiều thương hiệu khác nhau, dưới dạng viên uống, thuốc bôi, hay thậm chí cả thuốc truyền qua tĩnh mạch.
Thông qua những lời quảng cáo, người ta tin rằng NMN tốt như "thuốc tiên" bởi: Là "thần dược" trẻ hóa, sứ giả của sức khỏe, chìa khóa cho một cuộc sống thịnh vượng... Quá nhiều ưu điểm và thực sự rất thuyết phục để lựa chọn chúng.
Một sản phẩm NMN bày bán trên thị trường với lời quảng cáo "nước tái sinh, phục hồi cấp tế bào".
Hoạt chất NMN là gì? Có vai trò gì với cơ thể?
NMN (β- Nicotinamide mononucleotide) được quảng cáo là một hoạt chất có thể chống lão hóa ở "cấp độ tế bào".
Khởi nguồn của NMN xuất phát từ Giáo sư di truyền tên là David Sinclair của trường Y Harvard. Ông David Sinclair cùng đội ngũ của mình đã tiến hành các thí nghiệm với NMN trên chuột già và thấy các chỉ số sinh học của chuột được phục hồi, trở lại trạng thái tương tự như lúc chúng còn trẻ.
Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành (thành viên Hội Da liễu Việt Nam) cho biết: NMN là một tiền chất sản sinh ra nicotinamide adenine dinucleotide (NAD+). Trong khi đó, NAD+ là phân tử cực kỳ quan trọng trong cơ thể, chỉ đứng sau nước. Nó có vai trò thiết yếu trong việc sửa chữa DNA bị tổn thương và đảm bảo các chức năng gen hoạt động bình thường.
NMN được quảng cáo là "thần dược cải lão hoàn đồng".
Mức độ của NAD+ thường không ổn định và có xu hướng giảm theo tuổi tác. Do đó mọi người cho rằng nên bổ sung các thực phẩm chức năng có chứa NMN để duy trì lượng NAD+ trong cơ thể, từ đó phòng chống lão hóa và bệnh tật.
NMN chủ yếu chỉ được thử nghiệm ở động vật, chưa được khẳng định lâu dài
Khi được hỏi về hiệu quả của NMN với cơ thể, ThS BS Đặng Ngọc Hùng (Viện nghiên cứu và tư vấn dinh dưỡng) cho biết: "Không phải chất nào cơ thể sản xuất ra, khi chúng ta nạp từ bên ngoài vào cũng đem lại tác dụng giống nhau. Bởi những chất đó sẽ được xử lý bởi hệ tiêu hóa, bởi sự chuyển hóa của gan... NMN cũng như vậy".
Cơn sốt "thần dược" đảo ngược lão hóa NMN: Giá bạc triệu vẫn được săn đón, có người phải lãnh hậu quả
Bs Hùng nói, thay vì mua thực phẩm chức năng đắt đỏ, bạn nên dùng số tiền đó mua rau xanh, trái cây... để bổ sung các vitamin, khoáng chất. Như vậy thậm chí còn bồ dưỡng, an toàn và tiết kiệm hơn.
"Ngược lại, nếu dùng thực phẩm chức năng mà không đảm bảo duy trì chế độ ăn uống khoa học, kết hợp ngủ đủ giấc, vận động đều đặn thì cũng không hiệu quả", Bs Hùng cho hay.
Trước việc các sản phẩm trên thị trường có chứa hoạt chất NMN được thổi phồng, bác sĩ Nguyễn Tiến Thành chia sẻ: Dù tác dụng làm trắng và chống lão hóa của NMN đã được nghiên cứu với kết quả bước đầu hứa hẹn, nhưng dữ liệu vẫn còn hạn chế, chủ yếu là từ thử nghiệm trên động vật và ít thử nghiệm lâm sàng trên người. Hiện không đủ để khẳng định hiệu quả dài hạn của sản phẩm.
Không chỉ dùng qua đường uống, bôi, NMN còn được dùng để truyền qua đường tĩnh mạch.
Đáng nói, NMN chưa được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ FDA chứng nhận về độ an toàn, chỉ được phân phối như một thực phẩm chức năng chứ không phải như một loại thuốc.
Bác sĩ Thành khuyến cáo rằng việc sử dụng một số sản phẩm chăm sóc da chứa NMN mà không có sự tư vấn của chuyên gia có thể dẫn đến: viêm da tiếp xúc, dị ứng, tăng độ nhạy cảm của da, gây mụn trứng cá, hoặc làm tăng sắc tố sau viêm. Sử dụng các sản phẩm có chứa chất lột tẩy mạnh có thể dẫn đến thay đổi sắc tố da lâu dài, làm ảnh hưởng đến khả năng phục hồi của làn da tự nhiên.
Nghiêm trọng hơn, những sản phẩm bôi trên làn da có cơ địa dị ứng hoặc bệnh lý cũng có nguy cơ gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng, phản vệ, và thậm chí là ảnh hưởng đến chức năng của gan và thận.
Coi chừng "rước thêm họa"
Giới làm đẹp đang rất quan tâm đến NMN.
NMN chủ yếu chỉ thử nghiệm trên động vật, dù vậy nó vẫn được quảng cáo như một "tiên dược" dành cho con người. Để rồi có không ít nạn nhân đã phải nhận "hậu quả" vì tin dùng các sản phẩm có chứa hoạt chất này.
Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành kể, đã có ít nhất 2 bệnh nhân nữ phải vào viện điều trị sau khi sử dụng NMN. Bệnh nhân đầu tiên có da mặt bị kích ứng, đỏ, bong tróc và rất ngứa rát khi thoa kem chứa hoạt chất NMN và acid salicylic. Bệnh nhân thứ hai sau khi uống thực phẩm chức năng chứa hoạt chất NMN đã bị nổi mề đay khắp cơ thể, da mặt bị tăng sắc tố nghiêm trọng sau viêm và rất khó để phục hồi về trạng thái ban đầu.
Bác sĩ cảnh báo: Trước khi sử dụng bất cứ sản phẩm chăm sóc sức khỏe nào, mọi người nên được bác sĩ tư vấn kỹ trước khi dùng... tránh tình trạng tiền mất tật mang. Khi dùng các sản phẩm có chứa NMN, mọi người nên tham khảo các tiêu chí về nhu cầu và tình trạng sức khỏe, hàm lượng, độ tinh khiết của NMN trong sản phẩm và uy tín của thương hiệu...
Hiện nay, các sản phẩm chứa NMN được phân phối rộng rãi nhờ có đội ngũ cộng tác viên đông đảo. Các bài đăng tuyển cộng tác viên kinh doanh NMN xuất hiện khắp mạng xã hội, đánh vào tâm lý muốn kiếm tiền online của các chị em bỉm sữa, học sinh, sinh viên... với phương châm làm giàu nhờ NMN. Nhóm người này vốn không có kiến thức cơ bản về ngành dược, chưa hiểu rõ về tác dụng phụ của sản phẩm mà chỉ đơn thuần tìm hiểu thông qua những dòng công dụng đã bị thồi phồng. Điều đó càng tiềm ẩn những rủi ro cho sức khỏe người sử dụng khi được tư vấn sử dụng sai.
NMN không xấu, nhưng cách mà người bán đang nói quá về tác dụng của sản phẩm nhằm mục đích bán hàng bất chấp, cách người tiêu dùng sử dụng không cần tham khảo lời tư vấn của chuyên gia đã khiến NMN trở thành một "mối nguy" cực lớn đối với sức khỏe người dùng.