Sáng 16/8, sau 4 ngày tạm dừng do vắng luật sư của một bị cáo và nhiều người liên quan, nhân chứng, TAND TP Cần Thơ tiếp tục đưa vụ án xảy ra tại Agibank Cần Thơ ra xét xử.
Trong vụ án này, ông Lê Thanh Hải (60 tuổi); Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân (42 tuổi, nguyên giám đốc Công ty TNHH MTV Nông thủy sản Tây Nam) bị truy tố về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Bốn người bị cáo buộc vai trò đồng phạm là Trần Huy Liệu và Bùi Tuấn Anh (nguyên phó giám đốc, trưởng phòng tín dụng Agribank Cần Thơ), Phạm Tường Thi và Nguyễn Văn Đạt (nguyên giám đốc, nhân viên Công ty TNHH Tân Tiến).
Vụ án này đã kéo dài nhiều năm, với nhiều lần trả hồ sơ. Đến đầu năm 2022, TAND TP Cần Thơ tuyên ông Hải và các đồng phạm không phạm tội do chưa đủ căn cứ xác định các bị cáo gây thiệt hại 300 tỷ đồng. Tuy nhiên, tháng 8 năm đó TAND Cấp cao tại TP HCM đã tuyên hủy toàn bộ bản án này.
Các bị cáo tại phiên tòa hôm 12/8. Ảnh: An Bình
Cáo trạng mới nhất của VKSND TP Cần Thơ xác định, từ năm 2006 đến 2013, Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân lập 7 công ty đăng ký ngành nghề khác nhau nhưng chỉ định nhân viên đứng tên để vay vốn Agribank Cần Thơ. Nhân trực tiếp điều hành mọi hoạt động của các công ty này.
Năm 2012, ông Lê Thanh Hải và cấp dưới đã xét duyệt cho công ty của Nhân vay 289 tỷ đồng theo gói tín dụng ưu đãi (Quyết định 63/2010 của Chính phủ, với lãi suất hai năm đầu 0%, năm thứ 3 trở đi là 50% mỗi năm). Được sự đồng ý của các lãnh đạo ngân hàng, Nhân dùng tòa nhà siêu thị Citimart Cần Thơ để thế chấp nhưng nâng khống giá trị từ 104 tỷ đồng lên 333 tỷ đồng.
Theo VKS, Công ty TNHH MTV Nông thủy sản Tây Nam không thuộc trường hợp được vay hỗ trợ lãi suất, hồ sơ vay vốn không đủ điều kiện (không có hợp đồng tiêu thụ nông sản và dịch vụ cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp với nông dân, chưa có tài sản đảm bảo thế chấp, dự án chưa được cấp phép xây dựng, chưa có quyết định phê duyệt, báo cáo đánh giá tác động môi trường...). Tuy nhiên, ông Hải vẫn ký hợp đồng tín dụng cho vay vốn và hỗ trợ lãi suất theo gói ưu đãi.
Ông Hải, Liệu và Tuấn Anh bị cáo buộc thống nhất nâng khống giá trị tài sản đảm bảo để thế chấp cho khoản vay của Công ty TNHH MTV Tây Nam. Bị cáo Phạm Tường Thi và Nguyễn Văn Đạt có vai trò giúp sức cho Nhân.
Số tiền vay được, Nhân không sử dụng đúng vào mục đích "mua máy móc thiết bị" như hợp đồng mà đem gửi tiết kiệm ngược lại vào ngân hàng này gần 150 tỷ đồng. Còn lại, Nhân mua đất trên đường Nguyễn Trãi, tiêu xài cá nhân, trả nợ gốc, lãi các khoản vay...
Hành vi của ông Hải và các bị cáo được cho gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cho Agribank Việt Nam, với thiệt hại hơn 291 tỷ đồng.
Ngân hàng nói 'không bị thiệt hại'
Tại phiên tòa sơ thẩm đầu năm 2022, ông Hải, Liệu và Nhân phủ nhận hành vi cùng nhau bàn bạc nâng khống giá trị tài sản đảm bảo. Các bị cáo cho rằng, giá trị tài sản đảm bảo là căn cứ vào kết quả thẩm định giá từ các công ty thẩm định độc lập.
Đại diện Agribank chi nhánh Cần Thơ cũng cung cấp các văn bản xác định "đến nay ngân hàng không bị thiệt hại". Các luật sư bào chữa, bảo vệ quyền lợi cho bị cáo và bị hại đều cho rằng tài sản đảm bảo và tài sản hình thành từ vốn vay "đủ khả năng thanh toán khoản vay cho ngân hàng".
HĐXX khi đó tuyên các bị cáo không phạm tội vì không xác định được thiệt hại của vụ án, không có căn cứ định tội. VKSND TP Cần Thơ sau đó kháng nghị, cho rằng thiệt hại trong vụ án được xác định kể từ thời điểm tội phạm hoàn thành và được ngăn chặn vào tháng 6/2016.
Sau khi bản án sơ thẩm bị hủy, VKSND TP Cần Thơ giữ nguyên quan điểm truy tố đối với ông Hải cùng các đồng phạm. Riêng bị cáo Nhân, tòa đề nghị VKS xem xét lại tội danh khác.
An Bình