Điện Elysse ngày 5/9 thông báo Tổng thống Emmanuel Macron đã bổ nhiệm cựu chuyên gia đàm phán Michel Barnier làm Thủ tướng Pháp với nhiệm vụ thành lập "chính phủ đoàn kết phụng sự đất nước". Ông Barnier từng đại diện cho Liên minh châu Âu (EU) đàm phán với London trong giai đoạn 2016-2021 để Anh hoàn tất quá trình rời khối (Brexit).
Ông Barnier có gần 50 năm gắn bó với quan điểm chính trị trung hữu, ủng hộ tư tưởng tự do và hội nhập châu Âu. Tuy nhiên, sau khi hoàn tất đàm phán Brexit, ông chuyển lập trường sang cánh hữu và ủng hộ các chính sách mạnh tay hơn về nhập cư, an ninh. Ông tranh cử tổng thống năm 2022, nhưng bị Tổng thống Macron đánh bại trong cuộc đua giành vé ứng viên đại diện liên minh cánh hữu.
Ở tuổi 73, ông Barnier sẽ là thủ tướng già nhất trong lịch sử hiện đại của Pháp.
Lựa chọn lần này của Tổng thống Macron trái ngược hoàn toàn với quyết định bổ nhiệm trước đó. Người tiền nhiệm của ông Barnier là Gabriel Attal nhậm chức thủ tướng ngày 9/1 ở tuổi 34, trở thành lãnh đạo nội các trẻ tuổi nhất trong lịch sử Pháp. Tuy nhiên, Thủ tướng Attal không thể dẫn dắt phe trung hữu giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội hồi giữa năm.
Ông Michel Barnier tại Tel Aviv, Israel, hồi tháng 2. Ảnh: AFP
Sau hai vòng tổng tuyển cử cuối tháng 6 và đầu tháng 7, quốc hội Pháp gần như được chia đều giữa ba phe gồm liên minh cánh tả Mặt trận Bình dân Mới (NFP) với hơn 190 đại biểu, liên minh trung hữu của ông Macron với 160 ghế và đảng cực hữu Mặt trận Quốc gia Pháp (RN) của bà Marine Le Pen với 140 ghế.
Không nhóm nào chiếm thế đa số áp đảo và các phe vẫn từ chối thỏa hiệp với nhau, khiến Pháp rơi vào bế tắc chính trị và không thể thành lập chính phủ mới. Ông Attal vẫn giữ chức Thủ tướng tạm quyền trong gần hai tháng qua.
Tổng thống Macron cuối tháng trước từ chối ứng viên thủ tướng từ NFP, dẫn đến hàng loạt chỉ trích và đe dọa luận tội từ các lãnh đạo cánh tả. Các thành viên NFP cảnh báo sẽ không chấp nhận bất kỳ ứng viên nào khác ngoài đề cử của họ.
Lãnh đạo cánh tả Jean-Luc Melenchon chỉ trích ông Macron "đánh cắp cuộc bầu cử" khi chỉ định Michel Barnier làm tân thủ tướng. Lãnh đạo đảng Xanh Marine Tondelier, thành viên NFP, cáo buộc Tổng thống Pháp đang nhượng bộ trước thủ lĩnh cực hữu Marine Le Pen.
Một bộ trưởng Pháp tiết lộ với AFP rằng ông Barnier được chọn vì "có tiếng nói với phe cánh hữu trong quốc hội và sẽ không khiến phe cánh tả khó chịu quá mức", đồng thời có thể thuyết phục phe cực hữu hợp tác.
Chủ tịch RN Jordan Bardella gửi thông điệp hợp tác hơn, nhấn mạnh đảng của mình muốn đánh giá tân thủ tướng Barnier dựa trên năng lực. Trong khi đó, bà Marine Le Pen, lãnh đạo phe cực hữu tại quốc hội Pháp, nói RN sẽ chờ ông Barnier phát biểu về chính sách trước khi đưa ra quyết định ủng hộ hay phản đối tân thủ tướng.
Thanh Danh
(Theo AFP, Al Jazeera)