Những ứng viên được Tổng thống đắc cử Donald Trump đề cử vào nội các đang trải qua các phiên điều trần phê chuẩn ở Thượng viện, song đa số gặp trắc trở. Dường như chỉ có thượng nghị sĩ Marco Rubio, ứng viên ngoại trưởng, là người duy nhất được Thượng viện phê chuẩn ngay trong ngày đầu ông Trump nhậm chức.
Để đẩy nhanh quá trình duyệt ứng viên nội các trước khi ông Trump nhậm chức vào ngày 20/1, Thượng viện Mỹ sẽ phải thông qua tiến trình "phê chuẩn cấp tốc" và phải được toàn bộ 100 thượng nghị sĩ đồng ý. Tuy nhiên, các cuộc thảo luận về tiến trình "phê chuẩn cấp tốc" tới ngày 16/1 vẫn chưa hoàn tất.
Thượng nghị sĩ Marco Rubio tại Đồi Capitol ngày 15/1. Ảnh: AP
Sự chậm trễ này gồm nhiều lý do như vấn đề quy trình, chính trị và thủ tục giấy tờ. Một số ứng viên nội các của ông Trump bị hoãn phiên điều trần phê chuẩn ở Thượng viện do chưa được thẩm tra lý lịch đầy đủ. Một số ủy ban Thượng viện đã cũng hoãn các cuộc bỏ phiếu phê chuẩn do vướng quy định nội bộ.
Chỉ có ông Rubio, ứng viên cho vị trí ngoại trưởng, nhiều khả năng là người duy nhất được Thượng viện bỏ phiếu nhất trí trước ngày 20/1. Chủ tịch Ủy ban Quan hệ Đối ngoại Thượng viện Mỹ Jim Risch nói đảng Cộng hòa tin rằng họ có thể có cuộc bỏ phiếu nhanh chóng về ông Rubio. Ứng viên này cũng có lợi thế vì là thượng nghị sĩ và nhận được sự ủng hộ đông đảo từ cả phe Dân chủ.
Trong khi đó, nhiều thượng nghị sĩ Dân chủ cũng không muốn phe Cộng hòa nhận được nhiều sự hỗ trợ thuận lợi trong quá trình phê duyệt ứng viên vào nội các. Vào ngày 20/1/2021, nội các của Tổng thống Joe Biden cũng chỉ có Giám đốc Tình báo Quốc gia Avril Haines là ứng viên duy nhất được Thượng viện thông qua trong ngày đầu ông Biden nhậm chức.
Ngoài Rubio, 9 ứng viên khác của ông Trump đã trải qua các phiên điều trần ở Thượng viện trong tuần này. Phiên điều trần phê chuẩn Kristi Noem, người được ông Trump đề cử vào chức Bộ trưởng An ninh Nội địa, sẽ diễn ra ngày 17/1.
Các ứng viên này sẽ được bỏ phiếu tại ủy ban chuyên trách, trước khi đưa ra biểu quyết trước toàn thể Thượng viện. Một số ủy ban chuyên trách có những quy định khắt khe hơn, khiến cuộc bỏ phiếu chỉ có thể diễn ra vào tuần sau, sau khi ông Trump nhậm chức.
Ứng viên bộ trưởng quốc phòng Pete Hegseth, người từng làm MC Fox News và chưa có kinh nghiệm chính trị, hôm 14/1 hứng chỉ trí trong phiên điều trần Thượng viện vì không nắm rõ về ASEAN. Khi được hỏi về số lượng thành viên ASEAN, tầm quan trọng của ít nhất một nước thành viên và thỏa thuận Mỹ ký với nước ASEAN, ông Hegseth không thể trả lời.
Ủy ban Quân vụ Thượng viện sẽ bỏ phiếu cho Hegseth vào tối 20/1, nhưng các thành viên đảng Dân chủ trong ủy ban nhiều khả năng sẽ không ủng hộ ông, do ứng viên này có quá nhiều vấn đề gây tranh cãi.
Pam Bondi, ứng viên cho ghế Bộ trưởng Tư pháp, sẽ trải qua cuộc bỏ phiếu tại Ủy ban Tư pháp Thượng viện vào cuối tuần sau.
Ngọc Ánh (Theo Politico, AP)