"Một đội tàu hải cảnh Trung Quốc (CCG) và tàu cảnh sát biển Nga đã đến Bắc Băng Dương cách đây vài ngày. Đây là lần đầu tiên tàu hải cảnh Trung Quốc tiến vào Bắc Băng Dương", CCG thông báo hôm 2/10.
CCG cho biết cuộc tuần tra chung với Nga giúp mở rộng phạm vi hoạt động của hải cảnh Trung Quốc và thử nghiệm khả năng "thực hiện nhiệm vụ ở các vùng biển lạ". Lực lượng này không nêu cụ thể địa điểm diễn ra cuộc tuần tra.
Chính phủ Nga chưa đưa ra bình luận. Hãng thông tấn TASS của Nga đưa tin về cuộc tuần tra chung, song dẫn nguồn từ CCG.
Thông báo được đưa ra sau khi lực lượng Tuần duyên Mỹ (USCG) cho biết đã phát hiện 4 tàu thuộc CCG và lực lượng cảnh sát biển Nga "di chuyển theo đội hình về hướng đông bắc" trên Biển Bering, cách vùng đặc quyền kinh tế của Nga khoảng 8 km, vào hôm 28/9.
Tàu hải cảnh Trung Quốc tại Bắc Băng Dương trong bức ảnh đăng ngày 2/10. Ảnh: CCG
Nằm giữa Nga và bang Alaska của Mỹ, Biển Bering là một phần của Bắc Thái Bình Dương. Nó kết nối với Bắc Băng Dương thông qua Eo biển Bering, tuyến đường thủy hẹp chia tách châu Á và Bắc Mỹ.
"Các hoạt động gần đây cho thấy những đối thủ cạnh tranh chiến lược của chúng tôi đang ngày càng quan tâm tới vùng Bắc Cực", chuẩn đô đốc Megan Dean, chỉ huy Khu vực Tuần duyên số 17, cho biết trong thông báo của USCG.
Trung Quốc nhiều năm qua tìm cách tăng cường hiện diện ở vùng Bắc Cực, khu vực gồm Bắc Băng Dương, các vùng biển lân cận và một phần lãnh thổ của một số nước.
Nước này tuyên bố là "quốc gia cận Bắc Cực" và đang tăng cường năng lực phá băng, nghiên cứu tại khu vực. Trung Quốc cũng đẩy mạnh đầu tư vào các dự án năng lượng của Nga ở đây.
Nga, một trong 8 quốc gia Bắc Cực, trước đây không quá chào đón Trung Quốc ở khu vực có tầm quan trọng lớn về an ninh và quân sự với Moskva này. Tuy nhiên, việc Nga tăng cường quan hệ với Trung Quốc sau khi xung đột tại Ukraine bùng phát dường như đã thay đổi quan điểm của Moskva, theo giới quan sát.
Năm ngoái, CCG và Cơ quan An ninh Liên bang Nga, đơn vị quản lý lực lượng cảnh sát biển, nhất trí "tăng cường phối hợp thực thi pháp luật trên biển". Trung Quốc cũng được mời quan sát cuộc diễn tập an ninh "Tuần tra vùng Bắc cực 2023" của Nga.
Mỹ đã bày tỏ lo ngại về hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc ở vùng Bắc Cực, cũng như việc nước này tăng cường hợp tác với Nga ở đây. Hồi tháng 7, Mỹ và Canada triển khai lực lượng giám sát các oanh tạc cơ của Trung Quốc và Nga, khi chúng lần đầu bay cùng nhau ở gần bang Alaska.
Vị trí Bắc Băng Dương. Đồ họa: Wikimedia
Giới chuyên gia nhận định cuộc tuần tra chung trên biển mới nhất của Nga và Trung Quốc là một phần trong nỗ lực tiếp tục thúc đẩy hợp tác song phương, đồng thời gửi thông điệp đến Mỹ, quốc gia đang tăng cường hiện diện ở Thái Bình Dương và cạnh tranh chiến lược với Trung Quốc.
Phạm Giang (Theo CNN, Reuters)