Matcha, loại bột trà xanh mịn được làm từ lá trà Tencha Nhật Bản, không chỉ là nguyên liệu pha chế mà còn gắn liền với văn hóa thưởng trà của xứ sở Phù Tang. Vị đắng đặc trưng hòa quyện chút ngọt hậu và những lợi ích cho sức khỏe khiến matcha nhanh chóng chinh phục khẩu vị của giới trẻ Việt. Dù chỉ mới nổi lên khoảng năm 2020, nhưng đến nay matcha đã vượt mặt trà sữa, trở thành lựa chọn hàng đầu trong phân khúc đồ uống, cùng với đó các quán cafe đã biến matcha thành nhân tố “đinh” trong menu.
Bên cạnh những cách uống mới lạ, sáng tạo thì dạo quanh các mạng xã hội thời gian gần đây, không khó để bắt gặp hình ảnh các bạn trẻ khoe những bình matcha latte khổng lồ dung tích lên đến 1 lít hoặc thậm chí 1,3 lít. Trào lưu này không chỉ thu hút lượng lớn người đổ xô tìm mùa mà còn trở thành “cơn sốt” với hàng loạt quán cà phê, trà sữa nhanh chóng bắt kịp xu hướng.
Trên các nền tảng như TikTok, Threads hàng loạt video khoe bình matcha siêu to khổng lồ đã thu hút đông đảo sự chú ý, khiến trào lưu này ngày càng bùng nổ. (Ảnh: Tổng hợp Threads)
Trong khi các hàng quán không ngừng quảng bá và tung ra những ly matcha latte siêu to khổng lồ để chiều lòng giới trẻ, thì trên nền tảng Threads, không ít người dùng đã lên tiếng phản đối, dẫn đến một làn sóng tranh cãi dữ dội.
Ở một góc nhìn tích cực, nhiều người cho rằng đây là cách bán hàng sáng tạo, vừa đáp ứng nhu cầu yêu thích matcha của khách hàng, vừa mang đến trải nghiệm "uống đã miệng" mà không cần pha chế nhiều lần. Với dung tích lớn, các bình matcha này cũng được tận dụng để chia sẻ cùng bạn bè hoặc bảo quản trong tủ lạnh uống dần, giúp tiết kiệm thời gian và tăng tính tiện lợi.
Nhưng song song với sự hào hứng, trào lưu này cũng đối mặt với không ít phản ứng trái chiều từ cộng đồng mạng và các chuyên gia sức khỏe. Điểm tranh cãi lớn nhất chính là vấn đề liều lượng. Về lý thuyết, matcha rất tốt khi dùng đúng cách. Trong bột matcha chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, hỗ trợ làm đẹp da, và cải thiện sự tỉnh táo nhờ hàm lượng caffeine vừa phải.
Dù có nhiều lợi ích, các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên duy trì mức tiêu thụ hợp lý. Mặc dù chưa có nghiên cứu nào chỉ ra "ngưỡng độc hại" rõ ràng khi uống quá nhiều matcha, các chuyên gia vẫn khuyên nên sử dụng điều độ để đảm bảo hiệu quả lâu dài, đặc biệt là với những người có tiền sử nhạy cảm với caffeine hoặc các bệnh lý khác.
Theo đó, người dùng thường uống khoảng 1-2 tách matcha mỗi ngày, tương đương 1-2g mỗi lần, không nên vượt quá 5 tách matcha (tương đương 5 đến dưới 10g) mỗi ngày, vì đây đã là mức đủ để cơ thể nhận được mọi lợi ích từ thức uống này. Trong khi đó, một bình matcha 1 lít có thể chứa từ 8-12 gram, vượt xa ngưỡng an toàn, dễ dẫn đến các tác dụng phụ như chóng mặt, đầy bụng, mất ngủ, và thậm chí cản trở khả năng hấp thụ sắt, gây thiếu máu.
Không ít tín đồ của matcha latte đã lên tiếng phản ánh về những trải nghiệm không mấy dễ chịu, khẳng định rằng cảm giác "say matcha" là hoàn toàn có thật.
Thêm một vấn đề khác được chỉ ra là việc bảo quản matcha pha sẵn trong bình lớn không thực sự đảm bảo vệ sinh. Matcha khi để lâu, đặc biệt ở nhiệt độ không phù hợp, dễ bị hỏng, mất hương vị và có nguy cơ nhiễm khuẩn. Những người có ý định uống dần cả ngày đôi khi vô tình gây hại cho chính sức khỏe của mình mà không hề hay biết.
Không chỉ có người dùng, một số quán cà phê cũng lên tiếng quyết định không chạy theo thị trường mà giữ nguyên khẩu phần an toàn. Điển hình như chủ quán cafe tại Sài Gòn chia sẻ: “Tại sao quán không ra size 1 lít & 1 lít 3 như thị trường? Theo tìm hiểu của quán thì một ngày chỉ nên nạp tối đa 5-8gr, với những ai có bệnh về tiêu hoá hoặc thận thì nên giảm lượng matcha còn 2-4gr thôi. Size M của quán đã chứa 4g matcha, size L là 6g, gần mức tối đa khuyến nghị trong một ngày. Vì thế, quán không ra size 1 lít để tránh ảnh hưởng sức khỏe khách hàng.”
Đáng chú ý, trong khi một bộ phận người trẻ tỏ ra hào hứng với việc uống matcha bình lớn, thì một số ý kiến cho rằng điều này đi ngược lại giá trị sức khỏe vốn có của matcha. Tại Nhật Bản, quê hương của loại trà này thì matcha được thưởng thức trong lượng nhỏ, pha nóng và không thêm phụ liệu như sữa hay đá. Việc biến tấu theo phong cách “matcha khổng lồ” không chỉ thay đổi hoàn toàn cách thưởng thức mà còn làm mất đi ý nghĩa thực sự của loại đồ uống này.
Matcha là một loại thức uống hội tụ đầy đủ những yếu tố vượt trội: từ hương vị độc đáo đến giá trị dinh dưỡng dồi dào. Tuy nhiên, để tận hưởng trọn vẹn lợi ích mà không gặp phải các tác dụng phụ, việc tuân thủ liều lượng và cách sử dụng hợp lý là vô cùng quan trọng. Như bất kỳ thực phẩm nào, uống đủ và đúng sẽ luôn tốt hơn uống nhiều.