Điểm b, Khoản 3, Điều 4 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP nêu rõ: "Ngoại tình được hiểu là hành vi mà người đã có vợ/chồng có hành vi quan hệ lén lút với một người khác hoặc chung sống như vợ chồng với người khác."
Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ được coi là hành vi xâm phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng.
Theo quy định của luật, có thể bị xử phạt vi phạm hành chính lên đến 5.000.000 đồng hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự lên đến 03 năm đối với người có hành vi ngoại tình như định nghĩa nêu trên.
Hành vi ngoại tình là một trong những căn cứ để Tòa án giải quyết thủ tục ly hôn cho các cặp vợ chồng.
Trong khi đó, việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con sau ly hôn được quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Nội dung cụ thể như sau:
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật Dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Luật Hôn nhân và gia đình cùng các nghị định liên quan có quy định về quyền và nghĩa vụ nuôi con của vợ chồng khi ly hôn.
Liên quan đến việc giải quyết việc nuôi con khi ly hôn quy định tại Điều 81 của Luật Hôn nhân và gia đình, Điều 6 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP đưa ra các điều kiện cụ thể như sau:
1. Khi xem xét “quyền lợi về mọi mặt của con” quy định tại khoản 2 Điều 81 của Luật Hôn nhân và gia đình phải đánh giá khách quan, toàn diện các tiêu chí sau đây:
a) Điều kiện, khả năng của cha, mẹ trong việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con, bao gồm cả khả năng bảo vệ con khỏi bị xâm hại, bóc lột;
b) Quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi, được duy trì mối quan hệ với người cha, mẹ không trực tiếp nuôi;
c) Sự gắn bó, thân thiết của con với cha, mẹ;
d) Sự quan tâm của cha, mẹ đối với con;
đ) Bảo đảm sự ổn định, hạn chế sự xáo trộn môi trường sống, giáo dục của con;
e) Nguyện vọng của con được ở cùng với anh, chị, em (nếu có) để bảo đảm ổn định tâm lý và tình cảm của con;
g) Nguyện vọng của con được sống chung với cha hoặc mẹ.
2. Việc lấy ý kiến của con chưa thành niên từ đủ 07 tuổi trở lên quy định tại khoản 2 Điều 81 của Luật Hôn nhân và gia đình và khoản 3 Điều 208 của Bộ luật Tố tụng dân sự phải bảo đảm các yêu cầu sau đây:
a) Bảo đảm thân thiện, phù hợp với tâm lý, độ tuổi, mức độ trưởng thành để con có thể bày tỏ đúng và đầy đủ ý kiến của mình;
b) Không lấy ý kiến trước mặt cha, mẹ để tránh gây áp lực tâm lý cho con;
c) Không ép buộc, không gây áp lực, căng thẳng cho con.
3. “Người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con” quy định tại khoản 3 Điều 81 của Luật Hôn nhân và gia đình là trường hợp người mẹ thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bị bệnh nặng khác mà không thể tự chăm sóc bản thân hoặc không thể trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;
Quy định về Hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên được đề cập trong Điều 85 Luật Hôn nhân gia đình 2014. Theo đó, cha, mẹ bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên trong 4 trường hợp:
- Bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;
- Phá tán tài sản của con;
- Có lối sống đồi trụy;
- Xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
Như vậy, dưa theo các điều luật được trích dẫn ở trên, có thể thấy, khi ly hôn ngoại tình không phải là căn cứ để tước quyền nuôi con của người cha hoặc người mẹ. Việc ai là người trực tiếp nuôi dưỡng con cái sẽ do vợ chồng thoả thuận. Trường hợp không thoả thuận được, Toà án sẽ đưa ra quyết định dựa trên điều kiện đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho đứa trẻ.