NSƯT Đức Lưu, vai Thị Nở trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy - Ảnh: ĐẬU DUNG
Xuất hiện tại buổi họp báo công bố vở nhạc kịchbroadway Giấc mơ Chí Phèo vào chiều 2-12, NSƯT Đức Lưu kể nhiều kỷ niệm khi đóng vai Thị Nở trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy hơn 40 năm trước.
Xem trích đoạn nhạc kịch Giấc mơ Chí Phèo tại họp báo, diễn viên gạo cội khen "đây là một tác phẩm sẽ hấp dẫn khán giả. Trình độ thưởng thức của khán giả cao hơn nên sẽ tiếp thu được những thông điệp mà tác phẩm muốn hướng đến".
Bản thân bà "không có chuyên môn về nhạc nhưng khi xem cũng thích".
Nhạc kịch Giấc mơ Chí Phèo là dự án được thực hiện sau nhiều năm ấp ủ của nhạc sĩ, nhà sản xuất Dương Cầm, biên kịch Đinh Tiến Dũng; đạo diễn, NSƯT Phùng Tiến Minh và chỉ đạo nghệ thuật NSND Huỳnh Tấn Minh, công diễn vào ngày 23-12 tới tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội,
"Thị Nở" Đức Lưu sợ bát cháo hành tới giờ
Có mặt ở họp báo, nghe nhiều người nói về các nhân vật quen thuộc trong vũ trụ "Làng Vũ Đại ngày ấy", bà Đức Lưu bồi hồi nhớ nhiều kỷ niệm khi vào vai Thị Nở trong phim cùng tên của đạo diễn, NSND Phạm Văn Khoa năm 1982. Hơn 30 năm trôi qua, mọi thứ vẫn nguyên vẹn trong ký ức.
Nghệ sĩ kể hồi đó không chỉ hóa trang, bà phải cố gắng nắm bắt được tâm hồn nhân vật Thị Nở.
Bởi hóa trang xấu xí, ma chê quỷ hờn cỡ nào nhưng diễn viên không biết diễn thì những cái sượng của mình vẫn sẽ trồi ra.
Phim Làng Vũ Đại ngày ấy quay ròng rã suốt 6 tháng, ở nhiều nơi. Đoàn phim ăn bờ ở bụi. Tối thì xin ở nhờ nhà dân.
Ngày ấy, chả có son phấn gì, bà phải lấy bao hương nhấp nước bọt để làm son môi. Nói chung rất thiếu thốn nhưng lại có nhiều kỷ niệm không quên được.
Cũng vì nghèo, bát cháo hành quay đi quay lại "chua cả ra". Diễn viên húp đi húp lại nên tối về đau bụng.
"Khi phim ra, khán giả xem ấn tượng nhất và cũng cảm động nhất chi tiết bát cháo hành nhưng tôi thì hãi luôn tới tận bây giờ. Sau phim Làng Vũ Đại ngày ấy, tôi sợ không ăn cháo hành nữa", bà chia sẻ.
Nhân vật Thị Nở khiến NSƯT Đức Lưu "chết vai" - Ảnh tư liệu
Chồng tôi giỏi chịu đựng, con từng trốn nhà vì xấu hổ
Hỏi bà đi diễn xa nhà cùng diễn viên Bùi Cường (vai Chí Phèo), lúc còn sống chồng bà (GS.TS Trần Hạ Phương) có ghen không?
Diễn viên cười lớn: "Tầm của ông ấy không ghen bao giờ". Đức Lưu nhận xét chồng bà là một người "giỏi chịu đựng". Nhiều lúc ông ra ngoài, người ta hét lớn: "Chí Phèo kìa". Thậm chí có không ít lời đùa tục tĩu, thiếu tế nhị, ông vẫn chẳng nói gì.
"Đó là một người chồng không chỉ yêu thương vợ, tự hào và trân trọng nghề nghiệp của vợ mà còn có trình độ, hiểu biết. Nếu là người khác, có khi vợ chồng chửi nhau, thậm chí đánh nhau, tan vỡ gia đình rồi", bà nhớ lại.
Hai vợ chồng nghệ sĩ Đức Lưu và GS.TS Trần Hạ Phương - Ảnh: NVCC
Sau khi ông mất, cũng có nhiều người ngỏ lời với bà nhưng bà không muốn đi bước nữa.
NSƯT Đức Lưu có hai con trai. Bà kể khi đóng Thị Nở, một trong những điều đau khổ nhất của bà đó là khiến con trai thứ hai rất buồn.
Bà kể: "Nó đi đến đâu, người ta cũng chọc ghẹo: "Đồ con thằng Chí Phèo". Nó từng trốn nhà vì xấu hổ. Sau đó gia đình phải phân công trông con. May mà sau đó, nó tự hiểu. Lại được các cô giáo yêu thích vai Thị Nở phân giải nhiều nên mọi chuyện mới xuôi".
"Trời cho tôi quá nhiều"
Nghệ sĩ Đức Lưu (phải) lên bìa tạp chí Le Courrier du Vietnam - Thông tấn xã Việt Nam số ra ngày 17-6-1965. - Ảnh: NVCC
Vì vai Thị Nở quá nổi tiếng nên sau Làng Vũ Đại ngày ấy, đi đâu người ta cũng chỉ nhớ vai Thị Nở của bà.
Có lần đạo diễn Đặng Nhật Minh vì yêu quý nên chấm cho bà Lưu một vai trong phim của ông. Tuy nhiên khi quay thử, những người xung quanh bảo "Ô Thị Nở à" rồi cười ầm lên.
"Thế là chính thức mất nghề từ đó, cũng không ai mời tôi đóng phim nữa", bà Lưu kể.
Dầu vậy khi được hỏi "Bà có thấy nuối tiếc khi vai Thị Nở đã làm lu mờ sự nghiệp?", nghệ sĩ 85 tuổi nói trời cho bà thế là quá nhiều, bà không muốn gì hơn nữa.
"Đời diễn viên có khi chỉ cần một vai như vậy. Như Xuân Diệu nói 'Thà một phút huy hoàng rồi chợt tối / Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm", bà tâm sự.
Hiện Đức Lưu có cuộc sống rất lành mạnh. Bà nói tối bà thường đi ngủ sớm, sáng 5h dậy rồi ngồi thiền khoảng 1 tiếng. Sau đó ăn sáng, rồi đi gặp các ông bà trong khối "hóng" chuyện thời sự kinh tế - xã hội.
Bà không ở cùng con cái, có một người giúp việc lo sức khỏe và cơm nước cho bà. Thỉnh thoảng bà đi xa làm từ thiện, chuyến mới nhất đi Lai Châu.