"Nước Mỹ đã sẵn sàng cho một chương mới. Nước Mỹ đã sẵn sàng cho một câu chuyện tốt hơn. Chúng ta đã sẵn sàng chào đón tổng thống Kamala Harris", cựu tổng thống Barack Obama tối 20/8 phát biểu tại đại hội toàn quốc đảng Dân chủ (DNC) ở Chicago, trong tiếng reo hò của đại biểu bên dưới.
Sự ủng hộ của ông Obama được coi là rất quan trọng với bà Harris trên chặng đường tranh cử, bởi dù đã rời chính trường từ năm 2017, cựu tổng thống vẫn có ảnh hưởng rất lớn đối với các cử tri đảng Dân chủ.
Bản thân việc ông Obama, 63 tuổi, xuất hiện vào đêm thứ hai của DNC cũng đã trở thành "thỏi nam châm" thu hút thêm người ủng hộ đảng Dân chủ đến sự kiện.
"Ông Obama là người mà các thành viên Dân chủ, người dân Mỹ tin tưởng", Anthony Bellmon, đại biểu bang Pennsylvania tại DNC, nói. "Do đó, chúng tôi hiểu nếu ông Obama tin tưởng Harris, bà ấy sẽ đảm nhiệm công việc một cách tuyệt vời".
Ông Barack Obama phát biểu tại Đại hội Toàn quốc đảng Dân chủ ở Chicago, bang Illinois ngày 20/8. Ảnh: AFP
Theo Steve Kerrigan, chủ tịch chi nhánh đảng Dân chủ tại bang Massachusetts, ông Obama có vai trò là "người lý giải chính" cho câu hỏi tại sao cử tri Mỹ cần ủng hộ bà Harris và ứng viên cấp phó Tim Walz. Obama có vai trò tương tự như cựu tổng thống Bill Clinton đối với ông hồi năm 2012.
"Người dân tin Bill Clinton về kinh tế. Họ tin ông ấy trong nhiều vấn đề được quan tâm hồi năm 2012, giống như họ tin ông Obama năm 2024 vậy", Kerrigan nói.
Bà Harris trở thành ứng viên đảng Dân chủ sau khi Tổng thống Joe Biden ngày 21/7 dừng tranh cử và dành sự ủng hộ cho cấp phó. Ông Biden gây thất vọng trong cuộc tranh luận trực tiếp với đối thủ đảng Cộng hòa Donald Trump cuối tháng 6, làm dấy lên hàng loạt lời kêu gọi ông rời cuộc đua từ nội bộ đảng.
Cựu tổng thống Obama được cho là đã tác động phần nào đến quyết định của ông chủ Nhà Trắng. Ông Biden là cấp phó của ông Obama trong hai nhiệm kỳ từ năm 2009 đến 2017.
Washington Post ngày 18/7 đưa tin ông Obama nói riêng với Tổng thống Biden rằng cơ hội để ông tái đắc cử đã giảm và cần phải đánh giá xem bám trụ cuộc đua có phải là lựa chọn tốt nhất hay không. Ông Obama cũng trao đổi với nhiều thành viên quốc hội, trong đó có cựu chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, về vấn đề này.
Các trợ lý của ông Obama nói cựu tổng thống chỉ đóng vai trò là người đưa ra ý kiến cho ông chủ Nhà Trắng.
Một số cố vấn thân cận của ông Biden còn tin ông Obama đã chọn ủng hộ bà Hillary Clinton trong cuộc bầu cử năm 2016 thay vì ông Biden. Ông Biden lúc đó cũng cân nhắc tranh cử, dù đang đau buồn vì cái chết của con trai Beau. Bà Clinton trở thành nữ ứng viên tổng thống đầu tiên của một chính đảng, nhưng thất bại trước ông Trump.
Ông Obama và bà Harris tại Nhà Trắng hồi tháng 4/2022. Ảnh: AFP
Ông Obama hiện dành sự ủng hộ cho bà Harris. "Chúng ta đã biết nhau 20 năm. Tôi đã theo dõi bà hoàn thành xuất sắc mọi vị trí đảm nhiệm", ông Obama gọi điện cho bà Harris cuối tháng 7. "Chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức để giúp bà đắc cử".
Chỉ trong vài ngày, hàng loạt cựu thành viên trong chiến dịch tranh cử của ông Obama năm 2008 và 2012, trong đó có cựu quản lý David Plouffe, đã tham gia chiến dịch của bà Harris. "Ông ấy muốn Harris biết rằng bà ấy có thể tuyển dụng bất cứ ai cảm thấy cần thiết", một nguồn thạo tin nói.
Mối quan hệ giữa hai người được cho là bắt đầu từ năm 2004, khi bà Harris giúp tổ chức một buổi gây quỹ ở San Fransico, bang California cho nỗ lực của ông Obama chạy đua vào Thượng viện.
Valerie Jarrett, cựu cố vấn cấp cao của cựu tổng thống, nói ông Obama và bà Harris nhanh chóng gắn kết và đồng cảm nhờ điểm chung đều có bố mẹ là người nhập cư, tham gia một chính trường có đa số chính trị gia là người da trắng.
Năm 2016, khi chuẩn bị kết thúc nhiệm kỳ tổng thống thứ hai, ông Obama và ông Biden dành sự ủng hộ cho bà Harris tranh cử ghế thượng nghị sĩ California trước đối thủ cùng đảng Loretta Sanchez. Ông Biden biết bà Harris thông qua con trai Beau. Bà Harris sau đó đắc cử, trở thành nữ thượng nghị sĩ da màu thứ hai lịch sử Mỹ.
Năm 2020, ông Biden và bà Harris đều tuyên bố tranh cử tổng thống. Ông Obama không bình luận về các ứng viên, cho đến khi đảng Dân chủ quyết định trao đề cử cho ông Biden, còn bà Harris rời cuộc đua từ sớm.
Ông Obama được cho là ủng hộ ông Biden chọn bà Harris làm cấp phó. Sự hậu thuẫn này giúp bà Harris trở thành phụ nữ đầu tiên, người da màu đầu tiên, người Mỹ gốc Á đầu tiên giữ vị trí phó tổng thống Mỹ. Kể từ năm 2020, ông Obama thường liên lạc với bà Harris, cung cấp lời khuyên bất cứ khi nào Phó tổng thống cần.
Ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris và phó tướng Tim Walz tại sự kiện ở Philadelphia, bang Pennsylvania ngày 6/8. Ảnh: AP
Bà Harris giờ đây cần phải chuyển hóa được sự ủng hộ từ phe Dân chủ thành phiếu bầu tại những bang chiến trường quan trọng. Phó tổng thống vẫn đối mặt sự hoài nghi từ một số thành viên cánh tả, do họ không hài lòng về cách chính quyền Tổng thống Biden giải quyết cuộc xung đột ở Gaza và phải thuyết phục giới trung lưu Mỹ rằng chính sách kinh tế của bà tốt hơn đối thủ Trump.
Cựu tổng thống Obama ngày 20/8 tiếp tục thể hiện sự ủng hộ của mình, mô tả bà Harris và ông Walz tượng trưng cho "sự trở lại của một nước Mỹ, nơi chúng ta cùng làm việc và săn sóc lẫn nhau".
"Nếu mỗi người làm phần việc của mình trong 77 ngày tới, gõ cửa, gọi điện, trò chuyện với bạn bè, lắng nghe hàng xóm, nỗ lực hơn bao giờ hết, giữ vững niềm tin, chúng ta sẽ bầu bà Kamala Harris là tổng thống, Tim Walz là phó tổng thống tiếp theo", ông Obama nói.
"Cùng nhau, chúng ta sẽ xây dựng một đất nước an toàn hơn, công bằng, bình đẳng và tự do hơn", ông Obama kết thúc bài phát biểu. "Do đó, hãy cùng hành động".
Như Tâm (Theo Reuters, BBC, CNN)