Nathan, con trai ông, bắn được con sóc đầu tiên khi mới 7 tuổi, rồi theo chân cha trong nhiều chuyến đi săn những năm sau đó. Khi Nathan bước sang tuổi 16 vào tháng 12/2012, ông Kemp tin rằng con trai đủ trách nhiệm để sở hữu một khẩu súng.
"Săn bắn là truyền thống gia đình. Nhà tôi ai cũng thích săn bắn. Tặng súng cho con giống như một nghi thức trong lễ trưởng thành của thằng bé", Kemp, hiện 64 tuổi, sống ở ngoại ô Portland, bang Oregon, kể lại.
Theo CNN, nhiều bậc cha mẹ tặng súng cho con vào ngày sinh nhật hoặc dịp lễ. Với một số gia đình, khẩu súng tượng trưng cho trang mới trong quá trình trưởng thành của con cái, đồng thời giúp các thành viên gắn bó hơn nhờ có chung sở thích với súng đạn, săn bắn.
"Nhiều người sở hữu súng coi đó là một phần của cuộc sống và muốn truyền lại cho con cái", Stephen Gutowski, một huấn luyện viên vũ khí, cho biết.
Paul Kemp và con trai Nathan trong một chuyến đi săn năm 2004. Ảnh: CNN
Theo quy định của Cục Kiểm soát Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ (ATF) Mỹ, cha mẹ hoặc người giám hộ có thể mua súng đạn làm quà tặng cho trẻ vị thành niên một cách hợp pháp, sử dụng trong các mục đích hạn chế như chăn nuôi, tập bắn, đi săn.
Huấn luyện viên Gutowski nói thêm rằng nhiều bậc cha mẹ cũng có thể muốn tặng con một khẩu súng để dạy con săn bắn hoặc làm quen với bắn súng thể thao.
"Họ muốn dạy con cách sử dụng súng an toàn, những điều cần lưu ý khi có súng ở gần. Đối với đại đa số, đây là điều lành mạnh, hợp lý. Họ chia sẻ với con cái về súng giống như bất kỳ sở thích hay môn thể thao nào", ông nói.
Nhưng khi những vụ xả súng, tự tử, dùng súng để phạm tội do trẻ vị thành niên gây ra gia tăng những năm gần đây, các bậc cha mẹ Mỹ đang phải cân nhắc lại mức độ rủi ro của truyền thống tặng súng cho con.
Năm 2021, Ethan Crumbley, 15 tuổi, xả súng tại trường trung học Oxford ở bang Michigan, khiến 4 bạn học thiệt mạng, 7 người bị thương. Cha mẹ nghi phạm lĩnh án mỗi người 10-15 năm tù vì tội ngộ sát, sau khi các công tố viên cáo buộc họ "cực kỳ cẩu thả" khi mua súng cho Crumbley 4 ngày trước thảm kịch, bỏ qua các dấu hiệu về vấn đề tâm lý của con trai.
Điểm đánh giá năng lực quản lý súng đạn tại các bang Mỹ của Trung tâm Giffords. Theo: Giffords Law
Hồi tháng 9, Colt Gray, 14 tuổi, dùng khẩu súng trường kiểu AR-15 được bố tặng làm quà Giáng sinh 2023, nã đạn bừa bãi tại trường trung học Apalachee ở bang Georgia, khiến 4 người chết, hàng chục người bị thương. Colin Gray, cha nghi phạm, cũng đang đối mặt với các cáo buộc giết người, ngộ sát.
Gần đây nhất, ngày 16/12, Natalie Rupnow, nữ sinh 15 tuổi, nổ súng ở trường Abundant Life Christian khiến ba người chết. Cảnh sát đang điều tra liệu cha mẹ Rupnow có bất cẩn để nghi phạm tiếp cận vũ khí gây án hay không.
Kể từ năm 2020, súng đạn trở thành nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em, thiếu niên Mỹ, vượt qua tai nạn giao thông. Năm 2022, súng là nguyên nhân gây ra 18% ca tử vong ở trẻ 1-18 tuổi tại Mỹ. Hầu hết các trường hợp chết người liên quan đến súng trong nhóm dưới 15 tuổi trong một thập kỷ qua là do tai nạn khi chơi đùa, nhầm súng với đồ chơi tại nhà.
Tuy nhiên, một số chuyên gia pháp lý cho hay những trường hợp này là cá biệt.
"Sở hữu súng đi kèm rất nhiều trách nhiệm. Có những cách an toàn để giới thiệu súng đến với trẻ em và người Mỹ đã làm vậy trong nhiều thế hệ. Phần lớn những gia đình tặng súng, dạy con dùng súng một cách có trách nhiệm không có những kết cục kể trên", ông Gutowski nhận định.
Phương tiện khẩn cấp đỗ bên ngoài trường Abundant Life Christian, thành phố Madison, bang Wisconsin sau vụ nổ súng ngày 16/12. Ảnh: AP
Vài ngày sau khi ông Paul Kemp ở Oregon mua súng cho con trai Nathan hồi năm 2012, một tay súng 22 tuổi đã bắn chết anh rể của ông trong vụ xả súng ở trung tâm thương mại Clackamas Town Center.
Mất mát đã thúc đẩy ông Kemp thành lập tổ chức Gun Owners for Responsible Ownership, một nhóm chủ sở hữu súng tìm kiếm các giải pháp quản lý súng đạn hợp lý, có trách nhiệm để ngăn bạo lực.
Nhóm đã trao tặng hàng nghìn hộp cất trữ súng có khóa ở bang Oregon, giúp mọi người có thể bảo quản vũ khí ở nơi an toàn. Quy định về quản lý súng thay đổi theo từng bang. Một số bang yêu cầu chủ sở hữu phải cất súng nơi có khóa để ngăn trẻ em tiếp cận.
"Tôi học được cách sử dụng, cất và bảo quản súng an toàn từ rất sớm, nhờ được ông nội và cha dạy dỗ. Con trai tôi cũng vậy, cũng tiếp thu các kiến thức về súng, trách nhiệm khi sở hữu và dùng súng từ tôi", ông Kemp nói.
Đức Trung (Theo CNN, USA Today, AP)