Cơ quan điều tra nghiên cứu tài liệu, khoanh vùng, đấu tranh với các nghi phạm trong vụ án - Ảnh: Bộ Công an
Ngày 18-12, Bộ Công an đã thông tin chi tiết về vụ án ông Đồng Xuân Thụ, tổng biên tập tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam, và 7 thuộc cấp bị khởi tố bị can, tạm giam về tội "cưỡng đoạt tài sản".
Vụ án này được Công an tỉnh Thái Bình đấu tranh, triệt phá hồi tháng 10 vừa qua.
Thu thập thông tin sai phạm, viết bài hạ uy tín, gây sức ép
Theo công an, tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam là cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam, do ông Thụ làm tổng biên tập.
Năm 2017, ông Thụ chỉ đạo phát động chương trình Cây chổi vàng (dưới danh nghĩa do tạp chí phát động) với mục đích tôn vinh, trao quà cho những công nhân vệ sinh môi trường toàn quốc.
Đến nay, tạp chí đã bốn lần tổ chức chương trình này vào các năm 2018, 2020, 2022, 2024.
Cơ quan điều tra xác định trong quá trình hoạt động, dưới sự chỉ đạo, điều hành của ông Đồng Xuân Thụ, một số nhà báo, phóng viên, cộng tác viên của tạp chí này đã lợi dụng danh nghĩa hoạt động báo chí.
Những người này thu thập, ghi nhận thông tin, hình ảnh về các dấu hiệu sai phạm trong lĩnh vực xây dựng, trật tự đô thị, môi trường... của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thái Bình và một số tỉnh, thành phố.
Sau đó nhóm này viết bài, đăng tải lên trang điện tử của tạp chí moitruongvadothi.vn nhằm hạ uy tín, gây sức ép.
Khi các bị hại đến liên hệ, đề nghị gỡ bài, ẩn bài hoặc không tiếp tục đưa tin, các phóng viên, cộng tác viên đã yêu cầu phải đưa tiền dưới hình thức ủng hộ chương trình Cây chổi vàng.
Sau khi thu được tiền, ông Thụ và các bị can đã chiếm đoạt, sử dụng một phần vào việc tổ chức chương trình, số còn lại chia nhau sử dụng cá nhân.
"Tráo bài viết" để đối phó với cơ quan quản lý báo chí
Quá trình điều tra cho thấy từ năm 2018 - 2024, có gần 3.200 hợp đồng được ký giữa các tổ chức, cá nhân với tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam, tổng giá trị hơn 80 tỉ đồng.
Trong đó bao gồm các loại hợp đồng như hợp đồng quảng cáo, hợp đồng ủng hộ chương trình Cây chổi vàng, hợp đồng ủng hộ cuộc thi vẽ tranh "Thiếu nhi về môi trường tương lai", hợp đồng tổ chức sự kiện.
Trong đó có trên 450 trường hợp ký hợp đồng tài trợ chương trình "Cây chổi vàng", nội dung ủng hộ, tài trợ cho tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam với các mức tiền từ 1 triệu đồng đến 300 triệu đồng. Các tổ chức và cá nhân ký hợp đồng đến từ 40 tỉnh, thành phố trên cả nước
Công an cho hay sau khi thu được tiền từ các hợp đồng hoặc thỏa thuận nêu trên, ngoài việc chi cho hoạt động của chương trình Cây chổi vàng, chia phần trăm 50-50 cho phóng viên, ông Thụ còn có dấu hiệu sử dụng vào đầu tư chứng khoán, bất động sản, sử dụng cá nhân...
Ngoài thủ đoạn trên, quá trình điều tra xác định các bị can là lãnh đạo tạp chí này còn có thủ đoạn "tráo bài viết" để đối phó với cơ quan quản lý, kiểm soát báo chí.