Ngày 21/1, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Thuận thông báo với gia đình bé Hanawa Yukiji, 11 tuổi, quốc tịch Nhật Bản (nạn nhân tử vong tại Hồ bơi lười của Khu du lịch Centara Mirage Resort Mũi Né, TP Phan Thiết) về việc đã ra quyết định phục hồi điều tra vụ án Vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp.
Động thái này được nhà chức trách đưa ra sau hơn nửa năm tạm đình chỉ điều tra vụ án. Đến nay, khi có kết luận giám định tư pháp của Trung tâm Phát triển Công nghệ Quản lý và Kiểm định Xây dựng (thuộc Cục Giám định Nhà nước về Chất lượng Công trình Xây dựng, Bộ Xây dựng) đối với khu vực hồ bơi, nên Công an Bình Thuận quyết định phục hồi điều tra.
Vị trí bé trai người Nhật tử vong. Ảnh: Gia đình nạn nhân cung cấp
Nhiều vi phạm trong thiết kế, thi công và vận hành hồ bơi
Theo kết luật giám định, chủ đầu tư đã có vi phạm khi chưa thực hiện phê duyệt các tiêu chuẩn thiết kế, thi công, nghiệm thu cho hệ thống bơm hút/xả massage; chưa tổ chức thẩm định thiết kế công nghệ... theo quy định tại Luật Xây dựng.
Đơn vị thiết kế công nghệ áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài, nhưng không thực hiện các việc như: tính toán kiểm tra vận tốc nước tại khu vực nắp/lưới theo yêu cầu; thiết kế phụ kiện, lắp ráp và yêu cầu về vật liệu; rủi ro bị kẹt khi hút; không thiết kế chi tiết cửa hút, không đưa ra các yêu cầu kỹ thuật đối với cửa hút...
Cơ quan giám định đánh giá, các thông số thực tế thiết bị hệ thống bơm hút/xả massage không được đo đạc và so sánh giữa thông số thiết kế khi chạy thử đơn động. Nắp che cửa hút không được kiểm tra, nghiệm thu trước khi đưa vào lắp đặt tại công trình.
Cục Giám định Nhà nước về Chất lượng Công trình Xây dựng xác định, thực tế lắp đặt nắp che cửa hút của hệ thống bơm hút/xả massage là miếng chắn phẳng dạng lưới vuông bằng nhựa kích thước 405x404mm, chế tạo tại công trường. Sản phẩm này không đúng chủng loại với văn bản đệ trình duyệt vật tư của đại diện nhà thầu thi công đã được đại diện tư vấn giám sát và Ban quản lý dự án xác nhận (theo văn bản đệ trình, nắp lưới được chấp thuận là model WG1030 -AVPAK2 do hãng Hayward - USA sản xuất).
Cơ quan giám định cũng cho rằng, thông số vê lưu lượng, cột áp của bơm massage lắp đặt tại hiện trường không đúng với thiết kế, bản vẽ hoàn công và các biên bản nghiệm thu, thử nghiệm. Cụ thể, theo thiết kế, bản vẽ hoàn công và các biên bản nghiệm thu, thử nghiệm lưu lượng mỗi bơm massage là 130m3/h, cột áp 14 m nhưng thông số bơm lắp đặt tại hiện trường có lưu lượng là 164m3/h, cột áp 5,5m...
Lỗ hút hệ thống massage tại hồ bơi, nơi bé trai tử vong. Ảnh: Gia đình nạn nhân cung cấp
Bé trai biết bơi, cao 1,4m chết đuối tại hồ sâu 1 mét
Theo hồ sơ, khoảng 10h35 ngày 5/4/2022, bé Hanawa Yukiji (cao 1,4 m, nặng 39 kg) được phát hiện "bị hút vào tấm lưới sắt dưới hồ bơi" tại Hồ bơi lười (sâu 1 mét) của khu du lịch 5 sao Centara Mirage Resort Mũi Né. Một số người phải cùng nhau kéo, mới đưa được nạn nhân ra khỏi miệng hút, làm các biện pháp cấp cứu nhưng bất thành.
Bản kết luận giám định của Trung tâm Pháp y tỉnh Bình Thuận thể hiện bé trai bị phù phổi cấp, suy hô hấp cấp do ngạt nước dẫn đến tử vong. Thi thể bé có các vết hằn hình vuông (kích thước 4x4 cm) xếp thẳng hàng, có kích thước tổng cộng 56x43 cm, khoảng cách giữa các hình vuông là 1,5 cm tại vùng lưng - thắt lưng và "hình thành do mặt sau thi thể của nạn nhân bị đè ép hoặc tiếp xúc có áp lực (theo dạng lực hút) với các vật có hình dáng, kích thước tương tự".
Theo gia đình nạn nhân, cháu Yukiji biết bơi, cao 1,4 m trong khi hồ chỉ sâu một mét nên không thể tử vong do lỗi của cháu. Dấu vết trên thân thể cho thấy bé tử vong vì đã bị hút chặt vào tấm lưới sắt tại khu vực hệ thống massage dưới hồ bơi, tạo nên một loạt vết thương trùng khớp với các ô trên tấm lưới này.
Ngày 31/5/2022, Công an TP Phan Thiết khởi tố vụ án Vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp, sau đó tạm đình chỉ điều tra do hết thời hạn mà chưa nhận được trả lời từ Viện khoa học hình sự Bộ Công an giải thích về áp lực (dạng lực hút) của Hồ bơi lười với một số nội dung có liên quan trực tiếp.
Gần 3 tháng sau, vụ án được Công an TP Phan Thiết phục hồi điều tra, song đến 31/7/2023 lại đình chỉ điều tra vì "vụ chết người không có sự việc phạm tội". Cơ quan điều tra dẫn bản kết luận giám định của Phân viện Kỹ Thuật hình sự tại TP HCM, cho rằng nguyên lý hoạt động của hồ bơi lười không thể khiến bé trai tử vong.
Các vết bầm ở lưng bé Hanawa Yukiji. Ảnh:Gia đình nạn nhân cung cấp
Không đồng ý quan điểm trên, gia đình nạn nhân đã gửi hàng loạt đơn cứu xét khẩn cấp đến các cơ quan chức năng. Họ cho rằng bé trai tử vong do bị hút vào tấm lưới sắt kim loại dưới hồ bơi chứ không phải lỗi của cháu hay gia đình; vụ án có yếu tố nước ngoài, xảy ra tại hồ bơi có những khó khăn phức tạp trong quá trình thu thập chứng cứ; nên phải thuộc thẩm quyền điều tra của Công an tỉnh Bình Thuận.
Ngày 21/2, Công an TP Phan Thiết thông báo phục hồi điều tra vụ án, đồng thời chuyển toàn bộ hồ sơ cho Công an tỉnh Bình Thuận thụ lý.
Hồi cuối tháng 4, Phân Viện Khoa học hình sự tại TP HCM kết luận, Hồ bơi lười thuộc khu du lịch này khi vận hành "có thể hút chặt một người có thể trạng là bé trai 11 tuổi cao 1,4 m, nặng 39 kg (bằng thể trạng bé Yukiji), biết bơi thành thạo khi đứng sát vị trí miệng hút". "Trường hợp vị trí cơ thể tiếp xúc với miệng hút là vùng lưng thì một người có thể trạng như trên không thể tự thoát ra được, có thể dẫn đến tử vong", kết luận giám định nêu.
Như vậy, kết luận lần này trái ngược với kết luận lần đầu tiên hồi giữa năm 2023 của chính Phân Viện Khoa học hình sự tại TP HCM (thời điểm vụ án còn do Công an TP Phan Thiết thụ lý điều tra).
Quốc Thắng