Lu Wang, sinh ở tỉnh Giang Tô, Trung Quốc làm nghề lao động tự do. Năm 2018, anh ta cùng một số người Trung Quốc đến TP HCM góp vốn kinh doanh cho vay nặng lãi thông qua ứng dụng trên điện thoại và các trang web.
Đường dây này do Sun Xin cầm đầu nhưng người này đã xuất cảnh khỏi Việt Nam. Việc điều hành do Lu Wang, Ling Rui (đã rời Việt Nam) cùng một số người Trung Quốc đảm nhận. Wu Jian Chao làm nhiệm vụ quản lý, nhận tiền từ các công ty trung gian thanh toán để trả lương nhân viên và các chi phí hoạt động.
Theo nhà chức trách tỉnh Quảng Nam, nhóm nghi can Trung Quốc thuê nhiều người Việt Nam giúp sức vận hành đường dây. Họ đã thuê nhiều người đứng tên thành lập và thu mua các công ty hoạt động cầm đồ. Nhóm nghi can người Việt ký hợp đồng với 9 công ty trung gian để giúp nhóm nghi can cầm đầu người Trung Quốc che giấu các khoản lợi nhuận tiền tỷ.
Đường dây dùng 5.000 tài khoản ngân hàng không chính chủ để luân chuyển dòng tiền, mua đồng USDT, qua đó tổ chức rửa tiền và sử dụng nhiều phương thức chuyển tiền trái phép ra khỏi Việt Nam.
Cuối năm 2019, qua các "công ty ma", đường dây này tuyển hàng trăm người đi vào vận hành. Khi nhân sự đầy đủ, chúng dừng hoạt động các công ty và chuyển qua làm việc theo nhóm độc lập ở địa điểm khác nhau. Quá trình vận hành đường dây, công việc được phân chia cho từng nhóm như phụ trách tư vấn, quảng cáo, thẩm định, xét duyệt cho vay, gọi điện thoại, biên tập cắt ghép hình ảnh để đòi nợ...
Các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: Sơn Thủy
Đường dây này lập hơn 65 app và trang web. Theo phân công, một đội chuyên quảng bá các app này trên mạng xã hội. Đội khác tìm kiếm khách hàng với nhiệm vụ gọi điện thoại mời chào vay không cần thế chấp...
Khách hàng được hướng dẫn đăng nhập đường link đăng ký thông tin bắt buộc theo mẫu trên app gồm họ và tên, tài khoản ngân hàng, căn cước công dân, số điện thoại liên hệ, số điện thoại người thân... Mỗi lần vay 1,2-12 triệu đồng, thời hạn 7 ngày, lãi suất từ 35% đến 40%, tương ứng 1.981-2.346%/năm.
Ví dụ, người vay một triệu đồng sẽ chỉ thực nhận 700.000 đồng, 300.000 đồng còn lại bị nhóm này khấu trừ vào tiền lãi. Nếu trễ hẹn một ngày phải thêm 200.000-300.000 đồng. Số tiền khách hàng cần thanh toán nếu trễ hẹn một ngày được tính bằng số tiền gốc cộng với số tiền trễ hẹn 1,2-1,3 triệu đồng. Ai càng chậm trả thì tiền lãi càng tăng thêm.
Khách không trả đúng hạn sẽ bị gọi điện thoại nhắc nhở. Khách nếu quá hạn nhiều ngày sẽ bị cắt ghép hình ảnh, đe dọa, vu khống, xúc phạm, bôi nhọ danh dự trên mạng xã hội khiến phải sợ hãi mà trả sớm.
Đầu năm 2023, theo nhà chức trách nhằm tránh bị phát hiện nên đường dây này đã giải tán các công ty, nhân viên làm việc theo từng nhóm riêng lẽ, độc lập với nhau tại nhiều địa điểm khác nhau. Công việc hàng ngày được báo cáo thông qua mạng xã hội gửi đến những người Trung Quốc quản lý.
Một số app vay do đường dây này tạo ra. Ảnh: Sơn Thủy
Khi thu lợi lớn, một số người Trung Quốc đã rời Việt Nam. Từ trình báo của bị hại, tháng 7/2023, công an đã vào cuộc. Nhà chức trách cáo buộc từ khi bắt đầu hoạt động (năm 2018) đến lúc bị bắt, đường dây đã cho hơn một triệu người trên toàn quốc vay lãi nặng trên 20.000 tỷ đồng, qua đó thu lợi bất chính trên 8.000 tỷ đồng. Chúng tổ chức rửa tiền và chuyển trái phép trên 5.000 tỷ đồng ra khỏi Việt Nam bằng nhiều hình thức, chủ yếu là tiền ảo mua USDT trên sàn giao dịch Binance và kênh chuyển tiền bất hợp pháp.
Lu Wang cầm đầu đường dây đã thu lợi nhiều tỷ đồng thông qua hoạt động cho vay lãi nặng. Để rửa tiền, Lu Wang mua hai căn hộ cao cấp hơn 15 tỷ đồng ở TP HCM nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của số tiền này, theo cáo trạng.
Trước cáo buộc này, Lu Wang biện minh số mua các căn hộ trên là mang từ Trung Quốc sang. Tuy nhiên, anh ta không chứng minh được việc mang tiền từ Trung Quốc qua bằng hình thức nào và tại thời điểm mua các căn hộ. Bởi thời gian ở Việt Nam, Lu Wang chỉ thực hiện việc cho vay nặng lãi, không làm việc gì khác.
Wu Jian Chao nhiều lần mua bán đồng USDT. Số tiền từ các công ty trung gian chuyển về, anh đổi qua USDT bán lại gần 33 tỷ đồng.
Hôm 23/4, TAND Quảng Nam tuyên phạt Lu Wang 11 năm tù tội Rửa tiền và 21 tháng tù tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Hai căn hộ của anh ta bị tịch thu do dùng tiền thu lợi bất chính. Wu Jian Chao bị 10 năm tù tội Rửa tiền và 15 tháng tù tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.
Liên quan vụ án, 38 bị cáo bị truy tố tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, Cưỡng đoạt tài sản, Đưa hối lộ, Môi giới hối lộ và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người thấp nhất 9 tháng trù treo, cao nhất 18 tháng tù.
Các cơ quan tố tụng đang hoàn tất hồ sơ đưa ra xét xử vụ án này giai đoạn 2 với 70 bị cáo liên quan. Đây được xác định là đường dây hoạt động cho vay lãi nặng qua hình thức online xuyên quốc gia lớn nhất từ trước đến nay.
Sơn Thủy