Cuộc chạm trán giữa tiêm kích F-16 Mỹ và biên đội máy bay quân sự Nga diễn ra trong vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) Alaska hồi tuần trước, nhưng thông tin chỉ được tiết lộ ngày 30/9.
"Chiến đấu cơ thuộc Bộ Tư lệnh Phòng không Bắc Mỹ (NORAD) đã tuân thủ các nguyên tắc an toàn và kỷ luật khi giám sát nhóm máy bay quân sự Nga", tướng Gregory Guillot, tư lệnh NORAD, cho biết.
Video được NORAD công bố cho thấy cảnh quay từ buồng lái tiêm kích F-16 đang giám sát oanh tạc cơ Tu-95MS Nga. Một tiêm kích Su-35S đột ngột vọt lên từ phía sau và tạt trước mũi chiếc F-16, khiến phi công Mỹ kêu lên vì bất ngờ. Chiến đấu cơ Mỹ phải chuyển hướng và lùi ra xa, trong khi máy bay Su-35S tiếp tục bám theo chiếc Tu-95MS.
Tiêm kích Su-35 Nga bay cắt mặt F-16 Mỹ ngày 23/9. Video: NORAD
Tướng Guillot cáo buộc cú tạt đầu của tiêm kích Su-35S Nga là "hành vi làm mất an toàn, thiếu chuyên nghiệp và gây nguy hiểm cho tất cả các bên". "Đây không phải những gì chúng tôi trông đợi ở một lực lượng không quân chuyên nghiệp", ông nói.
Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về thông tin trên. Cơ quan này ngày 24/9 thông báo hai oanh tạc cơ chiến lược Tu-95MS đã "thực hiện chuyến bay theo kế hoạch trên vùng biển trung lập ở biển Bering, gần bờ tây Alaska".
"Chuyến bay diễn ra trong hơn 11 giờ, tuân thủ quy định quốc tế về sử dụng không phận. Tiêm kích Su-35S và Su-30SM đã hộ tống oanh tạc cơ tầm xa", Bộ Quốc phòng Nga cho biết. Video được cơ quan này công bố cùng ngày không ghi cảnh nhóm máy bay Nga chạm mặt tiêm kích Mỹ.
Oanh tạc cơ Tu-95MS cùng tiêm kích Nga bay trên biển Bering trong video công bố ngày 24/9. Video: BQP Nga
ADIZ là vùng trời do một quốc gia hoặc vùng lãnh thổ tự ấn định và buộc máy bay dân sự khi tiến vào phải thông báo, nhận dạng, xác định vị trí và chịu sự kiểm soát của quốc gia, vùng lãnh thổ đó. ADIZ không phải không phận, nhưng theo thông lệ quốc tế, máy bay quân sự thường gửi thông báo trước khi tiến vào ADIZ nước khác nhằm tránh những vụ đụng độ bất ngờ.
Phi cơ quân sự Nga kể từ năm 2007 liên tục tiến vào ADIZ Alaska, khu vực kéo dài khoảng 200 hải lý ngoài khơi bờ biển phía tây bang này. Mỹ thường xuyên điều tiêm kích theo dõi, nhưng phi cơ Nga chưa từng xâm phạm không phận Mỹ. Hai bên tiến hành hoạt động tiếp cận, áp sát một cách chuyên nghiệp và an toàn.
Theo NORAD, máy bay Nga đã 4 lần tiến vào ADIZ Alaska trong tháng 9.
Vùng nhận dạng phòng không Alaska. Đồ họa: Cục Hàng không Liên bang Mỹ
Nguyễn Tiến (Theo ASF, AFP, AP)