Kiểm toán Nhà nước vừa có Báo cáo Kiểm toán năm 2018 của Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Bưu điện (PTI) về việc thực hiện nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước và một số chỉ tiêu ảnh hưởng tới thu nhập và phân phối thu nhập năm 2018 của PTI.
Kết quả hoạt động kinh doanh của PTI năm 2018 số liệu sau kiểm toán, tổng doanh thu, thu nhập giảm 3,2 tỷ đồng, tổng chi phí tăng hơn 1 tỷ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp tăng 60,6 triệu đồng, lợi nhuận sau thuế giảm gần 4,4 tỷ đồng.
Đáng chú ý, báo cáo chỉ ra nhiều tồn tại trong các khoản đầu tư tài chính, đầu tư bất động sản của doanh nghiệp bảo hiểm này.
Cụ thể, đến thời điểm 31/12/2018, các khoản đầu tư tài chính của công ty có số dư gần 3.687 tỷ đồng, trong đó đầu tư tài chính ngắn hạn chiếm 77% hơn 2.840 tỷ đồng.
Về đầu tư chứng khoán, theo quy trình kinh doanh do Tổng giám đốc phê duyệt quy tắc chốt lời/cắt lỗ: “Cắt lỗ khoản đầu tư khi bị giảm đến 10% so với giá trị đầu tư thực tế”. Tuy nhiên, trong năm 2018, PTI để tỷ lệ cắt lỗ lên đến 30% dẫn đến việc trên danh mục đầu tư chứng khoán có nhiều mã có giá trị thị trường giảm sâu so với giá gốc, tiềm ẩn lỗ lớn như: LPB,OIL, G36.
PTI đang phải trích lập dự phòng đối với 14/21 mã đầu tư với giá trị hơn 76,3 tỷ đồng, chiếm 12,7% giá trị đầu tư. Nguyên nhân khách quan do thị trường chứng khoán năm 2018 có xu hướng suy giảm liên tục do vậy ảnh hưởng lớn đến các khoản kinh doanh chứng khoán ngắn hạn của PTI.
Đối với khoản hợp tác đầu tư tồn đọng từ năm 2012, PTI ký hợp tác đầu tư với Công ty CP Đầu tư Archi với thời hạn 1 năm, hưởng lợi nhuận cố định 11%/năm. Tuy nhiên, sau khi ký hợp đồng, 6 năm liên Archi không trả được khoản lợi nhuận cố định theo như cam kết, khi hết thời hạn hợp tác từng năm Archi cũng không hoàn trả được đầy đủ vốn cho PTI. Phía PTI cũng chưa có phương án giải quyết dứt điểm.
PTI còn có khoản đầu tư vào Công ty cổ phần Bất động sản Bưu điện (Postre) với vốn góp ban đầu 88,2 tỷ đồng, chiếm 49% tổng vốn điều lệ. Tuy nhiên, từ năm 2008 đến nay, các pháp nhân còn lại theo hợp đồng liên doanh liên kết chưa thực góp đầy đủ vốn theo cam kết, dẫn đến tỷ lệ vốn góp của PTI đang chiếm tới 95,4%. Trong nhiều năm, PTI cũng không làm việc với Postre để xác định lại tỷ lệ vốn góp theo thực tế và điều chỉnh đăng ký kinh doanh phù hợp.
Từ năm 2008 đến nay, PTI nhận được cổ tức do Postre trả là 1 tỷ đồng. Postre đang lỗ luỹ kế 490 triệu đồng, PTI phải trích lập dự phòng 467 triệu đồng cho khoản đầu tư này. Như vậy, khoản đầu tư này chưa thực sự có hiệu quả, thực tế tỷ lệ góp vốn của PTI đã vượt quy định với hình thức công ty liên doanh liên kết.
PTI cũng đầu tư vào dự án biệt thự nghỉ dưỡng Hồ Tuyền Lâm qua hợp đồng uỷ thác với Postre vào năm 2012, giá trị hợp tác đầu tư 34,91 tỷ đồng, thời gian 24 tháng. Tuy nhiên, đến khi hết hợp đồng uỷ thác, dự án bị chậm tiến độ, dẫn đến chưa thực hiện được kỳ vọng giá trị đầu tư. Hiện PTI đã có văn bản làm việc với các bên đề nghị thu hồi vốn đầu tư, các bên đang thực hiện thống nhất phương thức thu hồi vốn của PTI.
Ngoài ra, khoản uỷ thác cho vay tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn - CN Thăng Long 45 tỷ đồng, thời hạn cho vay 60 tháng đã quá hạn từ năm 2011 nhưng đến nay PTI mới chỉ thu về được 6,69 tỷ đồng từ việc bán đấu giá tài sản đảm bảo là tàu. Số còn lại, PTI phải trích lập 100% giá trị khoản uỷ thác theo quy định.
Kiểm toán Nhà nước đánh giá, hoạt động đầu tư tài chính của PTI năm 2018 hiệu quả thấp, những khoản đầu tư chủ yếu phát sinh, tồn đọng từ những năm trước (giai đoạn trước năm 2012). Hội đồng quản trị đã ra nghị quyết phê duyệt phương án với nội dung “xử lý tài sản kém hiệu quả và tài sản tiêu cực” đối với 10 khoản đầu tư với tổng giá trị đầu tư hơn 110,3 tỷ đồng, chiếm 13% giá trị đầu tư dài hạn.
Tuy nhiên, PTI vẫn chưa tìm được đối tác bán vốn hoặc một số dự án chưa thống nhất phương án xử lý tài chính dứt điểm. Đến thời điểm 31/12/2018, PTI đang phải trích lập dự phòng đối với các khoản đầu tư là 163 tỷ đồng, riêng giá trị hợp đồng hợp tác kinh doanh với công ty Archi chưa được trích lập dự phòng do nguyên nhân đã nêu tại phần đầu tư ngắn hạn khác.
Phương Dung