Reuters ngày 13/3 dẫn lời hai nguồn tin giấu tên am hiểu tình hình cho biết Mỹ đang chuẩn bị nối lại hoạt động chuyển giao Bom đường kính nhỏ phóng từ mặt đất (GLSDB), rocket dẫn đường có tầm bắn tối đa khoảng 150 km, cho Ukraine sau khi nâng cấp loại đạn này để cải thiện khả năng kháng nhiễu.
Mỹ mua loại rocket này từ thời cựu tổng thống Joe Biden thông qua Sáng kiến Hỗ trợ An ninh cho Ukraine (USAI), trong đó Washington ký hợp đồng dài hạn với các tập đoàn quốc phòng để đặt hàng vũ khí chuyển giao cho Kiev. USAI đã phân bổ tổng cộng 33,2 tỷ USD để mua trang thiết bị quân sự mới cho Ukraine kể từ năm 2022.
"19 quả GLSDB được bắn thử trong những tuần gần đây để đánh giá hiệu quả của biến thể nâng cấp. Một trong các sửa đổi là củng cố kết nối bên trong quả đạn để tăng khả năng chống chịu của chúng", các nguồn tin cho biết.
Mô hình rocket GLSDB trong một sự kiện tại Mỹ năm 2018. Ảnh: TWZ
Ukraine có thể tái triển khai GLSDB trên chiến trường trong vài ngày tới, do Mỹ có sẵn kho dự trữ tại châu Âu. Lần gần nhất quân đội Ukraine sử dụng GLSDB là từ cách đây nhiều tháng, theo một nguồn tin.
Giới chức Mỹ và Ukraine chưa bình luận về thông tin.
GLSDB do hai tập đoàn Boeing của Mỹ và Saab của Thụy Điển hợp tác phát triển, là sự kết hợp giữa rocket M26 với bom đường kính nhỏ GBU-39, có thể khai hỏa từ pháo phản lực HIMARS và M270 giống dòng tên lửa ATACMS, hoặc bắn từ hệ thống phóng riêng.
Đạn GLSDB được dẫn đường bằng vệ tinh, có thể hoạt động được trong mọi điều kiện thời tiết. Nó có tầm bắn tối đa khoảng 150 km, xa gấp đôi các loại rocket thường được khai hỏa bởi pháo HIMARS và M270, song kém hơn một số phiên bản ATACMS với tầm bắn khoảng 300 km.
Truyền thông Nga cho biết loại vũ khí này lần đầu được sử dụng hồi tháng 2/2024, khi các mảnh vỡ của nó được phát hiện tại thành phố Kremennaya ở tỉnh Lugansk.
Tuy nhiên, chỉ hai tháng sau, Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách mua sắm Bill LaPlante thừa nhận "một loại đạn cải tiến tầm xa" cung cấp cho Ukraine không phát huy hiệu quả do bị Nga gây nhiễu. Dù không đề cập loại vũ khí cụ thể, mô tả của ông LaPlante khớp với đặc điểm của GLSDB.
Quan chức Mỹ liệt kê hàng loạt lý do khiến loại vũ khí này trở nên vô dụng, như môi trường tác chiến bị chế áp điện tử dữ dội, chưa có chiến thuật sử dụng và quy trình vận hành hoàn thiện.
Hồi tháng 5/2024, ba nguồn tin giấu tên xác nhận với Reuters rằng GLSDB liên tục bắn trượt mục tiêu do bị Nga gây nhiễu. Những người này khi đó nhận định hãng chế tạo là Boeing có thể khắc phục một phần tình trạng, song quá trình phải mất nhiều tháng.
Hàng loạt vũ khí dẫn đường bằng định vị vệ tinh được Mỹ chuyển cho Ukraine như bom JDAM, đạn pháo Excalibur và rocket HIMARS, vốn được ca ngợi là "có độ chính xác tuyệt vời", đã liên tục bắn trượt mục tiêu ở Ukraine do bị tác chiến điện tử Nga gây nhiễu.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters, AFP, AP)
