"Thật đáng xấu hổ khi Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) được cho là đang lên kế hoạch phát lệnh bắt vô căn cứ và bất hợp pháp đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và các quan chức cấp cao của nước này", Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson hôm 29/4 ra tuyên bố cho hay.
Theo ông Johnson, thay vì "nhắm sai mục tiêu vào Israel", ICC nên chuyển hướng vào Hamas cũng như các nhóm thân Iran và truy tố họ vì "gây ra những tội ác chiến tranh khủng khiếp".
"Hành động vô pháp như vậy của ICC sẽ trực tiếp phá hoại lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ. Nếu chính quyền Tổng thống Joe Biden không hành động để ngăn chặn, ICC có thể tạo ra và nắm giữ quyền lực chưa từng có để phát lệnh bắt lãnh đạo chính trị, nhà ngoại giao và quân nhân Mỹ, từ đó gây nguy hiểm cho chủ quyền đất nước chúng tôi", Chủ tịch Hạ viện Mỹ nêu thêm.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson phát biểu với truyền thông ngày 20/4. Ảnh: AFP
Tuyên bố của ông được đưa ra trong bối cảnh nhiều hãng truyền thông đưa tin quan chức Israel ngày càng tin rằng ICC đang chuẩn bị phát lệnh bắt quan chức cấp cao Israel và có thể cả các thủ lĩnh Hamas. Theo tờ New York Times, quan chức Israel có thể bị cáo buộc "cản trở cung cấp viện trợ nhân đạo cho Dải Gaza" và "phản ứng quá tàn nhẫn" với vụ đột kích của Hamas vào Israel.
NBC News ngày 29/4 dẫn lời một quan chức Israel cho biết nước này đang làm việc thông qua các kênh ngoại giao để ngăn ICC phát lệnh bắt Thủ tướng Netanyahu, Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và các quan chức quân sự cấp cao. Theo quan chức Israel, ICC có thể phát lệnh bắt "ngay trong tuần này".
ICC không xác nhận hay bác bỏ thông tin. Tòa cho biết đang "thực hiện điều tra độc lập về tình hình ở Nhà nước Palestine" và "không có bình luận ở giai đoạn này".
Chính quyền Tổng thống Joe Biden hôm 29/4 cho biết họ không ủng hộ cuộc điều tra này và ICC cũng không có quyền hạn đối với tình huống này.
Israel và Mỹ đều không công nhận thẩm quyền của tòa án có trụ sở tại The Hague, Hà Lan. Tuy nhiên, lệnh bắt có thể khiến quan chức Israel đối mặt nguy cơ bị bắt ở những quốc gia thành viên ICC.
"Chính quyền Biden phải lập tức và dứt khoát yêu cầu ICC phải từ bỏ việc phát lệnh bắt và Mỹ nên sử dụng mọi công cụ sẵn có để ngăn chặn hành vi khủng khiếp như vậy", Chủ tịch Hạ viện Mỹ nhấn mạnh.
Sau vụ Hamas đột kích miền nam Israel ngày 7/10/2023, Tel Aviv đáp trả bằng chiến dịch tấn công quy mô lớn vào Dải Gaza, đến nay đã khiến 34.535 người thiệt mạng và hơn 77.700 người bị thương, theo cơ quan y tế khu vực. Người Palestine đang phải chịu tình trạng thiếu lương thực, nhiên liệu và thuốc men trầm trọng.
Huyền Lê (Theo Hill, Reuters, NBC)