Lầu Năm Góc hôm 27/4 thông báo trao hợp đồng trị giá hơn 13 tỷ USD cho Sierra Nevada Corporation để phát triển, chế tạo và bàn giao phi đội máy bay Trung tâm Chỉ huy Trên không Có khả năng sống sót (SAOC) cùng các hệ thống hỗ trợ mặt đất trước năm 2036.
"Phi đội sẽ thay thế các máy bay E-4B Nightwatch được chế tạo từ thập niên 1970 và sắp hết tuổi thọ vận hành. Đây là hệ thống vũ khí thiết yếu với an ninh quốc gia, giúp bảo đảm khả năng liên lạc và chỉ huy lực lượng hạt nhân của chúng tôi trong hàng chục năm tới", phát ngôn viên không quân Mỹ cho hay.
Giới chức Mỹ không tiết lộ số lượng máy bay SAOC được đặt hàng. Truyền thông nước này từng đề cập khả năng mua 8-10 phi cơ nhằm thay thế đội bay 4 chiếc E-4B hiện nay.
Máy bay E-4B bay qua căn cứ Offutt ở bang Nebraska hồi năm 2009. Ảnh: USAF
Chi tiết về cấu hình của SAOC không được công bố, nhưng không quân Mỹ nói rằng chúng sẽ dựa trên dòng máy bay dân dụng được gia cố và điều chỉnh để đáp ứng yêu cầu quân sự. Mỗi chiếc được trang bị hệ thống liên lạc bảo mật cao, có khả năng chống chịu xung điện từ và nhiều tính năng khác.
Không quân Mỹ hiện vận hành 4 máy bay Boeing 747-200 trang bị đặc biệt mang tên E-4B Nightwatch, còn có biệt danh là "máy bay ngày tận thế". Khi cất cánh, chúng sẽ được gọi là Trung tâm Tác chiến trên không Quốc gia (NAOC). Đây luôn là lựa chọn tốt nhất giúp tổng thống Mỹ sống sót trong một vụ tấn công hạt nhân.
Khác với sự tiện nghi trên chuyên cơ Không lực Một, E-4B là trung tâm chỉ huy chiến tranh di động, mang theo hàng chục chuyên gia phân tích quân sự, chiến lược gia và trợ lý liên lạc để trợ giúp tổng thống Mỹ. Chúng được trang bị nhiều linh kiện đặc biệt, như ăng ten dây dài tới 8 km để duy trì liên lạc với lực lượng tàu ngầm hạt nhân, ngay cả khi các trạm liên lạc mặt đất bị phá hủy.
Trong giai đoạn cuối Chiến tranh Lạnh, một máy bay E-4B Nightwatch luôn trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu ở căn cứ không quân Andrew, sẵn sàng cất cánh chở tổng thống Mỹ chỉ sau 15 phút báo động.
Ngày nay, không quân Mỹ luôn điều động máy bay E-4B bay cùng hoặc gần tổng thống Mỹ trong các chuyến công du nước ngoài. Một chiếc Nightwatch cũng luôn trực sẵn ở căn cứ không quân Offutt, bang Nebraska, với động cơ bật sẵn 24/24 và sẵn sàng cất cánh đón tổng thống trong tình huống khẩn cấp.
Vũ Anh (Theo War Zone)