Xung đột tại Ukraine chứng kiến sự xuất hiện trở lại của các chiến hào, vốn là hình thức tác chiến phổ biến trong Thế chiến I. Cả hai bên đã đào các hệ thống công sự, hầm hào rộng lớn để có thể phòng thủ trước các cuộc tấn công của đối phương và đạt được hiệu quả.
Thực tế này đã khiến quân đội Anh, lực lượng đang huấn luyện một số binh sĩ Ukraine, thay đổi quan điểm về vai trò của tác chiến chiến hào trong chiến tranh hiện đại.
"Anh đang đang đầu tư nghiên cứu cách tiếp cận với hình thức chiến tranh chiến hào. Đào công sự luôn là một phần trong chương trình huấn luyện của chúng tôi, song giờ Anh sẽ bắt đầu tập trung hơn vào sự phát triển của loại hình tác chiến này", trung tá Wilson, sĩ quan Anh tham gia hoạt động đào tạo binh sĩ Ukraine, nói.
Là một trong các nước tham gia Thế chiến I, Anh đã có nhiều kinh nghiệm với phương pháp tác chiến chiến hào. Dù vậy, giống như nhiều quốc gia khác, London nhiều năm qua không còn chú trọng về loại hình chiến tranh này, trong bối cảnh tầm quan trọng của nó sụt giảm trước sự phát triển của xe bọc thép và các hình thức tác chiến hiệp đồng binh chủng.
Lữ đoàn 24 Ukraine phủ lưới bảo vệ chiến hào tại Donetsk trong bức ảnh đăng tháng 11/2023. Ảnh: X/Rob Lee
Theo Wilson, binh sĩ Anh một thập kỷ qua chủ yếu được huấn luyện các phương thức chống khủng bố nhằm thích ứng với tình hình thực tế tại Iraq và Afghanistan.
"Chiến tranh chiến hào đã tồn tại hơn một thế kỷ", Wilson nói. "Một số người từng cho rằng nó giờ chỉ còn là một phần của lịch sử, tuy nhiên hình thức tác chiến này đang được quan tâm mạnh mẽ trở lại trước mối đe dọa từ thiết bị không người lái (drone)".
Drone, đặc biệt dòng flycam góc nhìn thứ nhất (FPV) mang thuốc nổ, là khí tài phổ biến hiện nay ở chiến trường Ukraine. Chúng được hai bên sử dụng với tần suất cao trên tiền tuyến nhờ ưu điểm giá thành rẻ, dễ sản xuất, song có thể tập kích hiệu quả nhiều mục tiêu, từ bộ binh cho tới xe tăng, thiết giáp hạng nặng nếu đánh trúng các vị trí hiểm yếu trên xe.
Mối đe dọa này là một trong các lý do khiến chiến hào xuất hiện trở lại một cách dày đặc trong cuộc xung đột Ukraine, do đây là nơi hiếm hoi mà binh sĩ có thể ẩn nấp trước các đòn tập kích bằng flycam FPV tự sát.
"Ukraine đã khiến chiến tranh chiến hào trở nên quan trọng một lần nữa", Wilson nhận định, thêm rằng các sĩ quan huấn luyện của quân đội Anh đang nghiên cứu cách chống lại hình thức tác chiến này, cũng như phương pháp để sử dụng nó một cách hiệu quả.
Chiến tranh chiến hào cũng là một trọng tâm trong các bài huấn luyện của sĩ quan Anh dành cho lực lượng Ukraine. Ước tính khoảng 30.000 binh sĩ nước này đã tham gia chương trình đào tạo do London dẫn đầu mang tên "Chiến dịch Interflex" ở miền nam Anh.
Lính Ukraine tại chiến hào gần Bakhmut tháng 4/2023. Ảnh: AFP
Wilson và các sĩ quan Anh trong chương trình cho biết đây là hoạt động có lợi cho cả hai bên. Lực lượng Ukraine sẽ được hướng dẫn để cải thiện và nâng cao các kỹ năng cần thiết, đổi lại họ sẽ cung cấp cho giới chức Anh các lời khuyên hữu ích đúc rút từ kinh nghiệm thực tế trong cuộc xung đột
Theo Davidson, phó chỉ huy "Chiến dịch Interflex", quá trình huấn luyện đã giúp Anh và các nước đối tác nhanh chóng nhận ra rằng học thuyết về chiến tranh chiến hào của họ đã lỗi thời. Đây cũng là điều mà binh sĩ Ukraine tham gia khóa huấn luyện đã phản ánh lại cho họ. Từ đó, các sĩ quan đã liên tục đưa ra những thay đổi để chương trình huấn luyện có thể bám sát với thực tiễn hơn.
"Dựa vào những gì đang xảy ra trên chiến trường, chúng tôi nhanh chóng đưa ra nhiều thay đổi", Davidson nói."Chúng tôi học hỏi được từ binh sĩ Ukraine nhiều không kém những gì họ học được từ chúng tôi".
Phạm Giang (Theo Business Insider)