Geir Pedersen, đặc phái viên Liên Hợp Quốc phụ trách vấn đề Syria, ngày 17/12 cho biết có những hành động thù địch đáng kể trong hai tuần qua giữa các nhóm dân quân thân Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng người Kurd trước khi lệnh ngừng bắn được dàn xếp.
"Lệnh ngừng bắn kéo dài 5 ngày đã hết hạn và tôi thực sự lo ngại trước thông tin về leo thang quân sự, điều này có thể dẫn đến thảm họa", ông Pedersen nói, cảnh báo xung đột tại Syria vẫn chưa kết thúc dù cựu tổng thống Bashar al-Assad đã từ chức.
Sau khi ông Pedersen phát biểu, Mỹ thông báo đã làm trung gian gia hạn cho lệnh ngừng bắn giữa dân quân người Kurd và các nhóm vũ trang thân Thổ Nhĩ Kỳ tại thị trấn Manbij, miền bắc Syria đến cuối tuần.
Cục diện tại Syria. Đồ họa: Al Jazeera
Ông Pedersen kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ yêu cầu Israel "chấm dứt lập các khu dân cư trên Cao nguyên Golan bị chiếm đóng của Syria" và nhận định việc dỡ bỏ trừng phạt là chìa khóa để hỗ trợ quốc gia Trung Đông.
Các nước phương Tây đang phân vân về cách tiếp cận với Hayat Tahrir al-Sham (HTS), nhóm vũ trang dẫn đầu liên minh nổi dậy đã tiếp quản quyền lực tại Syria. HTS có nguồn gốc từ chi nhánh al-Qaeda tại Syria và bị nhiều nước coi là tổ chức khủng bố.
Tom Fletcher, lãnh đạo bộ phận phụ trách vấn đề nhân đạo của LHQ, cảnh báo những thay đổi lớn trên chiến trường Syria chưa giảm bớt tình trạng khốn khó mà người dân nước này đang đối mặt.
"Gần 13 triệu người rơi vào tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng. Tình hình leo thang gần đây càng làm tăng nhu cầu của họ. Hơn một triệu người phải tới nơi khác trong chưa đầy hai tuần", ông Fletcher nói với Hội đồng Bảo an.
Thành viên quân nổi dậy tại Damascus, Syria ngày 13/12. Ảnh: AP
Ông Fletcher cảnh báo về tình trạng bạo lực gia tăng tại đông bắc Syria với hậu quả nhân đạo tiềm tàng, nhận định đây là vấn đề đáng lo ngại cần được quan tâm và kêu gọi các bên nỗ lực khẩn cấp để giảm leo thang.
Đặc phái viên Pedersen cho biết Israel không kích Syria hơn 350 lần sau khi chính quyền của ông al-Assad sụp đổ, trong đó có trận tập kích quy mô lớn nhằm vào Tartus. "Những vụ tấn công như vậy khiến dân thường thêm nguy hiểm và làm suy yếu triển vọng chuyển giao quyền lực có trật tự tại Syria", ông nói.
Bất ổn tại Syria gia tăng thêm sau khi liên minh quân nổi dậy do HTS dẫn dầu kiểm soát Damascus và lật đổ chính phủ cựu tổng thống Assad. Nhiều bên lo ngại giao tranh giữa các nhóm vũ trang thân Thổ Nhĩ Kỳ và dân quân người Kurd sẽ sớm nổ ra.
Trong khi đó, chính phủ một số quốc gia bắt đầu tiếp xúc với chính quyền lâm thời Syria. Thổ Nhĩ Kỳ và Qatar mở lại đại sứ quán tại Damascus, trong khi Mỹ và Anh bắt đầu liên lạc với các quan chức Syria.
Nguyễn Tiến (Theo AFP, AP, Reuters)