"Chúng tôi tự tin có thể nhanh chóng cung cấp khoản vay cho Ukraine. Khoản vay này được bảo đảm bằng lợi nhuậntừ tài sản bị phong tỏa của Nga", Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen tuyên bố trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Kiev ngày 20/9, đề cập kế hoạch cung cấp khoản vay trị giá 35 tỷ euro (khoảng 39 tỷ USD).
"Nó sẽ mang tới cho Ukraine dư địa tài chính quan trọng và rất cần thiết. Kiev sẽ quyết định cách tốt nhất để sử dụng số tiền này", bà nói với ông Zelensky.
Đề xuất trên, điều vẫn cần được đa số thành viên EU thông qua, là một phần trong kế hoạch lớn hơn được nhóm G7 nhất trí hồi tháng 6. Các nước G7 khi đó đồng ý sử dụng số tiền thu được từ tài sản bị đóng băng của Nga để cho Ukraine vay 50 tỷ USD.
Bà Von der Leyen tin rằng các nước G7 nằm ngoài EU, trong đó có Mỹ, sẽ làm theo Brussels và "thực hiện trách nhiệm của họ". Các quan chức EU cho biết liên minh có thể sẽ giảm số tiền cho Ukraine vay nếu các nước G7 ngoài khối đóng góp nhiều hơn.
Bà Von der Leyen (trái) và ông Zelensky tại cuộc họp báo chung ở Kiev hôm 20/9. Ảnh: AFP
EU đã đóng băng khoảng 235 tỷ USD tài sản của ngân hàng trung ương Nga kể từ khi nước này phát động chiến dịch tại Ukraine đầu năm 2022. Số tiền này chiếm phần lớn tổng số tài sản của Moskva đang bị phong tỏa trên thế giới.
Khoảng 90% tài sản của Nga ở EU hiện do công ty tài chính quốc tế Euroclear có trụ sở ở Bỉ nắm giữ.
Kế hoạch được G7 thông qua hồi tháng 6 dự kiến thay thế chương trình hỗ trợ hiện tại của EU dành cho Ukraine. Kiev đã nhận được 1,7 tỷ USD thông qua chương trình của Brussels vào tháng 7.
Việc triển khai khoản vay của G7 đang bị chậm trễ do Mỹ yêu cầu EU phải bảo đảm tài sản của Nga tiếp tục bị đóng băng dài hạn. Hiện các thành viên EU mỗi 6 tháng sẽ phải nhóm họp để phê duyệt gia hạn lệnh đóng băng tài sản của Nga. Brussels đang muốn nâng khoảng thời gian này lên 36 tháng.
Nga trước đó chỉ trích các ý tưởng tận dụng tài sản bị phong tỏa của nước này và dọa sẽ đáp trả. Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 5 ký sắc lệnh về quy trình tịch thu tài sản Mỹ bị đóng băng ở Nga để bù đắp thiệt hại do lệnh trừng phạt từ phương Tây gây ra.
Kiev đang rất cần thêm tiền để vực dậy nền kinh tế và duy trì hoạt động của lưới điện quốc gia trong mùa đông tới, giữa lúc Nga tăng cường tập kích hạ tầng năng lượng Ukraine bằng tên lửa và máy bay không người lái.
Phạm Giang (Theo AFP)