Một khu nhà giá rẻ trên địa bàn quận Bình Tân (TP.HCM) thu hút nhiều công nhân, viên chức quan tâm - Ảnh: TỰ TRUNG
Nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đã cho biết như vậy tại tọa đàm "Đừng để giá nhà đất xa tầm tay người lao động", do báo Tuổi Trẻ tổ chức ngày 14-1.
Theo các chuyên gia, cần tháo gỡ các vướng mắc trong đầu tư, có các chính sách ưu đãi để hút các doanh nghiệp tham gia làm nhà vừa túi tiền, kéo giá nhà về gần với khả năng chi trả của người có thu nhập trung bình.
Nguồn cung khan hiếm, thủ tục nhiêu khê
Chuyên làm nhà ở xã hội (NƠXH) tại TP.HCM nhưng ông Lê Hữu Nghĩa - tổng giám đốc Công ty Lê Thành - cho biết mấy năm nay doanh nghiệp vẫn chưa thể ra dự án mới dù đất đai đã có sẵn, mà nguyên nhân chủ yếu là thủ tục xin cấp phép xây dựng dự án quá chậm.
"Dự án vẫn nằm trên giấy ba năm qua dù đất đã được mua, tiền cũng có sẵn, mọi nguồn lực cũng đã chuẩn bị, chỉ cần xin thủ tục thôi mà giải quyết quá chậm" - ông Nghĩa nói và cho rằng thủ tục càng chậm, lãi suất vay ngân hàng càng đội lên, đẩy giá nhà ở tăng cao.
Theo ông Lê Hoàng Châu - chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, đang có sự lệch pha về cung cầu lẫn các phân khúc nhà ở tại TP.HCM. Giai đoạn 2016 - 2020, TP.HCM phát triển 15.000 căn NƠXH, chỉ đạt 75% kế hoạch. Trong khi đó, nhu cầu nhà ở của người dân rất cao, giá nhà lại vượt mức thu nhập của nhiều gia đình.
Thậm chí trong năm 2021 vừa, TP hầu như không có dự án nhà ở vừa túi tiền nào ra mắt, người dân rất khó để tìm được căn hộ có giá dưới 30 triệu đồng/m². "Nhiều dự án dự kiến bán với giá "mềm", dưới 35 triệu đồng/m², song do mất cân đối cung cầu nên sau đó lại đẩy giá lên quá cao", ông Châu cho biết.
Ông Phạm Hữu Vĩnh - trưởng phòng thẩm định Quỹ Phát triển nhà ở TP.HCM - thừa nhận nhu cầu nhà ở tại TP rất lớn song Quỹ Phát triển nhà ở TP chỉ hỗ trợ hạn hẹp cho một số đối tượng, cần tăng cường các chính sách để nhiều người được tiếp cận các ưu đãi. Theo các chuyên gia, việc thu hút nhà đầu tư tham gia thị trường NƠXH, nhà ở vừa túi tiền là một trong những nút thắt để giải bài toán thiếu nhà ở giá rẻ.
Các chuyên gia cho rằng cần phải có sự trợ lực từ chính sách để thu hút DN đầu tư nhà ở xã hội - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Giảm thủ tục, minh bạch chính sách
Ông Hà Ngọc Phi Hải - giám đốc Khải Hùng Group (thành viên BIN Corporation Group) - cũng cho rằng giá bất động sản (BĐS), nhân công, vật liệu xây dựng... đều tăng nên doanh nghiệp khó làm NƠXH với giá khoảng vài trăm triệu đồng.
"Các doanh nghiệp rất cần Nhà nước, Ngân hàng Chính sách xã hội trợ lực... để tham gia xây những căn nhà giá rẻ, phù hợp với người dân có thu nhập thấp" - ông Hải nói và cho rằng Nhà nước cần hỗ trợ về thủ tục pháp lý, quỹ đất, chính sách xã hội, nguồn vốn với lãi suất ưu đãi... mới có thể giúp tăng nguồn cung NƠXH, giúp người thu nhập thấp có nhà để an cư.
Cũng theo ông Hải, doanh nghiệp này cũng muốn góp công sức để làm NƠXH, nhà giá rẻ phục vụ người dân, sẵn sàng chấp nhận mức lợi nhuận vừa phải thay vì thu lợi nhuận cao như các dự án nhà ở thương mại khác.
"Để làm NƠXH, các doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn bởi chính sách chưa rõ ràng, bởi làm NƠXH cũng phải tuân thủ các trình tự thủ tục như nhà ở thương mại rất nhiêu khê.
Do đó, để thu hút doanh nghiệp lấn sân vào lĩnh vực này, rất cần sự hỗ trợ từ chính sách, từ ngân hàng để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, tăng nguồn cung nhà ở giá rẻ cho người lao động khó khăn", ông Hải đề xuất.
Ông Lê Hữu Nghĩa cho rằng để sở hữu một căn hộ "giá rẻ" khoảng 1,5 tỉ đồng, người dân phải có ít nhất 500 triệu đồng, còn lại đi vay, nhưng nếu lãi suất cao cũng sẽ khó kham nổi dù vay 25 - 30 năm, dẫn đến dù rẻ vẫn xa vời với nhiều người.
Tuy vậy, theo ông Nghĩa, doanh nghiệp này sẵn sàng xây dựng mỗi năm 1.000 căn NƠXH, đất đai do doanh nghiệp tự đi mua, bán ra với giá 25 triệu đồng/m², chỉ cần Nhà nước trợ lực chính sách. "Nếu cải thiện về thủ tục, hỗ trợ lãi suất, hệ số sử dụng đất, tiêu chuẩn thiết kế dành riêng cho NƠXH... sẽ là động lực để doanh nghiệp hào hứng tham gia đầu tư", ông Nghĩa nói.
Có chính sách, doanh nghiệp sẽ tham gia
Theo ông Lê Hoàng Châu, để khuyến khích các doanh nghiệp tham gia đầu tư các dự án nhà ở vừa túi tiền, cần có sự hỗ trợ về cơ chế, chính sách, giảm các chi phí cho nhà đầu tư.
Theo ông, cần giảm 25% hoặc 50% tiền sử dụng đất đối với nhà ở thương mại vừa túi tiền, giảm 25% thuế GTGT, thuế thu nhập doanh nghiệp và ưu đãi lãi suất vay ở mức 7 - 7,5%...
"Nếu kết hợp tổng thể các chính sách hỗ trợ, chúng ta sẽ khuyến khích được các doanh nghiệp đầu tư. Khi Nhà nước có cơ chế, chính sách, những doanh nghiệp có ý thức trách nhiệm xã hội sẽ tham gia, kéo giấc mơ nhà ở gần tầm tay người lao động" - ông Châu nói.
TTO - 10h hôm nay 14-1, Báo Tuổi Trẻ phối hợp với Khải Hùng Group tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề "Đừng để giá nhà đất xa tầm tay người lao động" tại tòa soạn Báo Tuổi Trẻ để đi tìm lời giải bài toán nhà ở cho người lao động.