Những thanh gỗ đặt song song nhau, vừa mang đến sự thay đổi nhịp điệu ở mỗi thời điểm trong ngày, vừa tạo sự thẩm mỹ, thanh thoát cho ngôi nhà, vừa tạo được sự riêng tư và lọc ánh sáng. Vậy, những mặt tiền từ gỗ này đã được ứng dụng như thế trong các công trình kiến trúc?
Từ thiết kế Gian hàng Bắc Âu ở Venice, Sverre Fehn đã kết hợp các yếu tố kiến trúc Bắc Âu theo những cách khác thường nhất. Một trong những yếu tố thu hút nhất của tòa nhà chính là mái che bằng bê tông trắng. Tùy vào góc độ, các cánh mái che này cho phép người dùng có thể nhìn và cảm nhận màu sắc của bầu trời và tán cây, mang lại sự năng động ở mỗi cung bậc ánh sáng và chuyển động trong gian hàng. Trên thực tế, việc sử dụng các thanh song song trên mặt tiền (lam chắn), tường và mái là yếu tố truyền thống xuất phát từ kiến trúc Bắc Âu, sau đó phổ biến trên toàn thế giới.
Các thành hoặc lam gỗ nói chung đóng vai trò là lớp áo thứ hai của mặt tiền, là lớp ốp bên ngoài, vừa thực hiện chức năng của mình, vừa mang lại tính thẩm mỹ. Cách sắp xếp khác nhau của gỗ tăng phần ấm áp, ấm cúng và tinh tế cho tòa nhà, tạo ra nhịp điệu và hình thành các khối thẩm mỹ đồng thời bao phủ những phần che mờ và trong suốt của tòa nhà.
Thông thường, những lam gỗ này bài trí khá đơn giản. Trên kết cấu xây hoặc một số loại tường khác nhau, các miếng gỗ dược bắt vít trên khung đúng thứ tự, xếp đều đặn nhau với mặt cắt ngang hình vuông hoặc hình chữ nhật. Khoảng cách và hướng của các thành được điều chỉnh theo bản vẽ.
Ví dụ như trong dự án ngân hàng Sparkasse của Dietger Wissounig Architekten, mục tiêu thiết kế là tạo ra môi trường thoải mái, thân thiện giữa khách hàng và nhân viên. Mặt tiền bằng gỗ veneer bao quanh toàn bộ tòa nhà, có nhiều điểm nhấn khác nhau từ cửa sổ và các khung cửa kính, mang lại sự riêng tư, nhẹ nhàng, rõ ràng.
Hơn nữa, những thanh gỗ này có thể che mái ngoài mặt tiền. Trong thiết kế 11 x 11 House của đội ngũ Titus Bernhard Architekten, các bức tường bên ngoài được bao phủ bởi một loạt lam gỗ thẳng đứng hội tụ ở đỉnh mái. Khoảng thay đổi giữa các thanh tạo nên sự năng động cho ngôi nhà và kích thích trí tò mò.
Trong dự án KÜHNLEIN Architektur, hai ngôi nhà có đầu hồi được thống nhất từ những lam gỗ: một bên là khu vực sinh hoạt và bên còn lại là phòng ngủ. Trong thiết kế này, mặt tiền được sử dụng những tấm gỗ thông chưa qua xử lý, qua thời gian, màu sắc sẽ trở nên xám trầm hơn.
Sử dụng tấm phủ bằng gỗ có thể là phương án tốt để cải tạo. Trong ví dụ khác ở Cộng hòa Séc, các kiến trúc sư tại Kamil Mrva đã sử dụng giải pháp để mang đến tòa nhà trông hiện đại hơn bằng cách bao phủ hầu hết khe hở của cấu trúc ban đầu bằng khối lượng lớn gỗ hình lăng trụ. Mặt tiền của lam được làm từ những thanh gỗ thông thường chưa hoàn thiện được lấy từ xưởng cưa gần đó.
Trong thiết kế của FELTO, Puinhuis, tòa nhà được xử lý một cách độc đáo, vẫn giữ lại hình dáng của tòa nhà cũ nhưng được thay bằng lớp áo mới từ những thanh gỗ thẳng đứng và một loạt cửa sổ hình vuông được sắp xếp ngẫu nhiên, đánh dấu sự độc đáo và hiện đại.
Bên cạnh việc sắp xếp những thanh gỗ theo phương dọc, thiết kế của ngôi nhà ở Tschengla do Innauer-Matt Architekten lại mang đến sự khác biệt khi sử dụng các dải ngang trên nền tối để bao phủ toàn bộ ngôi nhà có đầu hồi. Tương tự như vậy, trong công trình Snohetta này, các thanh gỗ cũng được áp dụng theo cả chiều ngang và đường chéo.
Tại Core Agora Shops, của Not a Number Architects, mặt tiền của gian hàng trong mờ được làm bằng các tấm ván ép theo kiểu dệt thoi, phản ánh kỹ thuật đan giỏ truyền thống. Mặt tiền bằng gỗ này đóng vai trò là motif kết nối của toàn bộ khu phức hợp nhưng đồng thời đảm nhiệm nhiệm vụ là thiết bị chống nắng thẳng đứng cho tất cả cấu trúc. Sự đồng đều của lớp áo này bị gián đoạn bởi các cửa sổ lớn. Nhưng vào ban đêm, khi lên đèn, chúng như chiếc đèn lồng chiếu sáng lối đi xung quanh công viên.
Hay như dự án ‘small weekend house in the Netherlands, các KTS đã lựa chọn cách phủ lên tòa nhà bằng những lam gỗ tối màu. Trong trường hợp này, những chi tiết vẫn thể hiện rõ ràng với điểm nhấn nhá bằng khung cửa sổ đen bằng kính mờ.
Trong dự án Fazenda Catuçaba, Marcio Kogan và Lair Reis đã chọn cách bao phủ toàn bộ phần lớn ngôi nhà bằng những thanh gỗ thô, những khúc gỗ có hình dạng hữu cơ. Điều này tạo nên thiết kế độc đáo, đặc biệt khi đổ bóng ở mỗi thời điểm ánh sáng trong ngày.
Qua những thiết kế trên, chúng ta có thể thấy được tính linh hoạt và khả năng của cách kết hợp lam gỗ trong cách sáng tạo mặt tiền độc đáo này. Ngoài việc mang đến sự thẩm mỹ, sự tĩnh lặng, những lam gỗ còn chứa đựng sự năng động, biết cách phối hợp ăn ý với ánh sáng tự nhiên và bóng tối, vừa giúp giảm bức xạ mặt trời, và thực hiện chức năng thông gió.
Xem thêm một số hình ảnh tại đây:
Biên dịch | Vũ Hương (Nguồn: Archdaily)
XEM THÊM:
- 21 thiết kế cho thấy mặt tiền từ vật liệu tái chế chưa bao giờ giảm sức hút
- Ngoài sơn, vật liệu nào có thể tô điểm cho mặt tiền tòa nhà?
- Độc đáo với mặt tiền từ những chiếc ghế
- Dựng mặt tiền bằng gạch thô: 13 gợi ý xuất sắc cho căn nhà của bạn