Thuế thu nhập cá nhân là gì?
Sống độc thân, lương 5 triệu/tháng chị em vẫn gửi tiết kiệm "đều đặn" cho ngân hàng nếu biết áp dụng đúng 10 cách cực đơn giản Đọc ngay
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là khoản tiền thuế mà người có thu nhập phải trích nộp một phần tiền lương hoặc từ các nguồn thu khác vào ngân sách nhà nước sau khi đã tính các khoản giảm trừ.
Thuế TNCN là một trong những nguồn thu quan trọng của ngân sách Nhà nước. Đồng thời, là nghĩa vụ và quyền lợi của mỗi công dân, nhằm góp phần cho sự phát triển chung của đất nước.
Thuế TNCN được xây dựng trên nguyên tắc công bằng và khả năng nộp thuế. Nó không đánh vào những cá nhân có thu nhập thấp, vừa đủ nuôi sống bản thân và gia đình ở mức cần thiết.
Vì vậy, nộp thuế TNCN cũng góp phần làm giảm khoảng cách chênh lệch giữa các tầng lớp dân cư.
(Hình minh họa).
Đối tượng cần nộp thuế thu nhập cá nhân
Đối tượng nộp thuế TNCN là cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3 của Luật thuế thu nhập cá nhân phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam; và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3 của Luật này phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam.
Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:
Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên.Tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam
Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam. Bao gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.
Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 2 Điều này.
Tuy nhiên, không phải tất cả cá nhân đều phải nộp thuế. Chỉ người có thu nhập tính thuế mới phải nộp thuế. Căn cứ theo quy định để xác định thu nhập tính thuế, chỉ người có thu nhập từ 9 triệu đồng/tháng trở lên (nếu không có người phụ thuộc) mới phải nộp thuế TNCN.
Cách tính thuế thu nhập cá nhân
Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất
Trong đó:
- Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – Các khoản giảm trừ
- Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập – Các khoản được miễn
Dựa vào công thức trên, để tính được số tiền thuế phải nộp, cần thực hiện các bước sau đây:
Bước 1: Tính tổng thu nhập chịu thuế
Bước 2: Tính các khoản được miễn
Bước 3: Tính thu nhập chịu thuế theo công thức
Bước 4: Tính các khoản được giảm trừ
Bước 5: Tính thu nhập tính thuế theo công thức
Bước 6: Tính số thuế phải nộp theo công thức
Có 3 cách tính thuế TNCN từ tiền lương, tiền công dành cho 3 đối tượng khác nhau. Cụ thể như sau:
– Tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần: Cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 3 tháng trở lên.
– Khấu trừ 10%: Cá nhân ký hợp đồng lao động có thời hạn dưới 3 tháng hoặc không ký hợp đồng lao động.
– Khấu trừ 20%: Cá nhân không cư trú, thường là người nước ngoài.
Các loại thu nhập được miễn thuế
(Hình minh họa).
Các loại thu nhập được miễn thuế do Nhà nước quy định là:
- Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau.
- Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất ở và tài sản gắn liền với đất ở của cá nhân trong trường hợp cá nhân chỉ có một nhà ở, đất ở duy nhất.
- Thu nhập từ giá trị quyền sử dụng đất của cá nhân được Nhà nước giao đất.
- Thu nhập từ thừa kế, quà tặng là bất động sản giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau.
- Thu nhập của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng, đánh bắt thủy sản chưa qua chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường.
- Thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao để sản xuất.
- Thu nhập từ lãi tiền gửi tại tổ chức tín dụng, lãi từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.
- Thu nhập từ kiều hối.
(Hình minh họa).
- Phần tiền lương làm việc vào ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương làm việc vào ban ngày, làm trong giờ theo quy định của pháp luật.
- Tiền lương do Bảo hiểm xã hội chi trả.
- Thu nhập từ học bổng nhận được từ ngân sách Nhà nước. Hoặc học bổng nhận được từ tổ chức trong nước và ngoài nước theo chương trình hỗ trợ khuyến học của tổ chức đó.
- Thu nhập từ bồi thường hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ, tiền bồi thường tai nạn lao động, khoản bồi thường Nhà nước và các khoản bồi thường khác theo quy định của pháp luật.
- Thu nhập nhận được từ quỹ từ thiện được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thành lập hoặc công nhận. Hoạt động vì mục đích từ thiện, nhân đạo, không nhằm mục đích lợi nhuận.
- Thu nhập nhận được từ nguồn viện trợ nước ngoài vì mục đích từ thiện, nhân đạo dưới hình thức chính phủ và phi chính phủ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Ngoài các khoản thu nhập được miễn thuế, nếu đối tượng nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo, ảnh hưởng đến khả năng nộp thuế, sẽ được xét giảm thuế tương ứng với mức độ thiệt hại. Nhưng không vượt quá số thuế phải nộp.