Bức ảnh đầu tiên chụp bề mặt Mặt Trăng của tàu Luna 25. Ảnh: Roscosmos
Cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos thông báo mất liên lạc với tàu Luna 25 vào 18h57 ngày 19/8 theo giờ Hà Nội khi tàu gặp trục trặc trong lúc tiến vào quỹ đạo trước khi hạ cánh, Reuters đưa tin. Theo dự kiến, tàu Luna 25 sẽ hạ cánh xuống Mặt Trăng vào ngày 21/8. "Con tàu di chuyển theo quỹ đạo không thể dự đoán và ngừng hoạt động do va chạm với bề mặt Mặt Trăng", Roscosmos cho biết.
Roscosmos đã thành lập một ủy ban nội bộ đặc biệt để điều tra nguyên nhân phía sau thất bại của tàu Luna 25, nhiệm vụ đánh dấu Nga quay lại cuộc đua tới Mặt Trăng. Vụ va chạm cho thấy bước thụt lùi của Nga từ thời Chiến tranh Lạnh, khi quốc gia này trở thành nước đầu tiên phóng vệ tinh Sputnik 1 lên quỹ đạo Trái Đất năm 1957 và nhà du hành Yuri Gagarin trở thành người đầu tiên bay vào vũ trụ năm 1961. Luna 25 là nhiệm vụ tới Mặt Trăng đầu tiên của Nga sau nhiệm vụ gần nhất là Luna 24 năm 1976.
Nga đang chạy đua với Ấn Độ, quốc gia cũng phóng tàu tới cực nam của Mặt Trăng. Theo dự kiến của Tổ chức nghiên cứu vũ trụ Ấn Độ (ISRO), tàu Chandrayaan-3 sẽ hạ cánh trên Mặt Trăng vào ngày 23/8. Nhà chức trách Nga hy vọng nhiệm vụ Luna 25 có thể chứng minh sức mạnh của Nga trong lĩnh vực không gian.
Các nhà khoa học Nga nhiều lần phàn nàn về năng lực yếu kém của những nhà quản lý chương trình vũ trụ với nhiều dự án kém thực tế. Cách đây hơn một thập kỷ, thất bại của nhiệm vụ 2011 Fobos-Grunt tới một trong những mặt trăng của sao Hỏa nêu bật thách thức mà chương trình vũ trụ của Nga đang đối mặt. Tàu vũ trụ thậm chí không thể rời khỏi quỹ đạo Trái Đất và rơi xuống Thái Bình Dương năm 2012.
Đầu thập niên 2010, Nga đề ra ý tưởng về nhiệm vụ Luna 25 tới cực nam của Mặt Trăng. Tàu Luna 25 rời khỏi quỹ đạo Trái Đất thành công nhưng thất bại của nó có nghĩa Nga có thể không phải nước đầu tiên lấy được mẫu vật nước đóng băng ở vùng cực.
An Khang (Theo Reuters)