Hôm 3/10, tờ Le Monde đưa tin cặp vợ chồng (giấu tên) yêu cầu tòa phúc thẩm ở Nimes xem xét, giúp họ được bồi thường.
Theo người chồng, ông sở hữu chiếc mặt nạ châu Phi do ông nội - thống đốc thuộc địa ở châu Phi - mang đến Pháp từ nhiều năm trước. Năm 2021, khi dọn dẹp nhà cửa để chuẩn bị bán đồ không dùng tới trong gara, hai vợ chồng phát hiện chiếc mặt nạ. Tháng 9/2021, họ bán nó với giá 157 USD cho người buôn đồ cổ địa phương sau khi hai bên thỏa thuận. Vài tháng sau, họ đọc được thông tin trên báo chiếc mặt nạ đã được người này bán với giá 4,4 triệu USD tại một phiên đấu ở Montpellier.
Trong sự kiện, chiếc mặt nạ được xác định là tác phẩm nghệ thuật Ngil, chế tạo từ thời nguyên thủy thuộc văn hóa bộ tộc Fang của quốc gia Gabon, châu Phi, được sử dụng trong đám cưới, đám tang và các nghi lễ khác. Người Fang làm mặt nạ Ngil từ gỗ, kết hợp cao lanh. Theo Artnews, chưa tới 10 chiếc mặt nạ Ngil được trưng bày trong các viện bảo tàng trên toàn thế giới.
Chiếc mặt nạ Ngil của người Fang tại Gabon được bán đấu giá ngày 26/3/2022 tại Montpellier, đạt 4,4 triệu USD. Ảnh: AFP
Hôm 28/6, tòa phúc thẩm đã ra lệnh đóng băng số tiền bán đấu giá cho đến khi sự việc được điều tra và làm sáng tỏ. Lập luận của tòa dựa trên nhận định người buôn đồ cổ có thể đã không trung thực khi xem xét giá trị thực của cổ vật.
Thay vì trưng bày chiếc mặt nạ trong cửa hàng của mình, sau khi mua nó từ cặp vợ chồng, anh đã lập tức liên hệ với ba nhà đấu giá ở Pháp để ước tính giá trị. Người cuối cùng anh liên hệ là một chuyên gia về đồ tạo tác châu Phi. Người này đã phân tích chiếc mặt nạ bằng phương pháp đo phổ khối và xác định niên đại bằng carbon-14. Sau đó, một chuyên gia dân tộc học và một người thuộc bộ tộc Fang đã xem xét và kết luận nó là mặt nạ Ngil được làm từ thế kỷ 19. Sau đó, mặt nạ được ước tính 300.000 - 400.000 euro, rao bán trong phiên đấu giá hồi tháng 3/2022.
Người buôn đồ cổ ban đầu đề nghị bồi thường cho cặp vợ chồng khoảng 315.000 USD, tuy nhiên con gái của cặp vợ chồng phản đối.
Họa Mi (theo Artnews)