Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru (bìa trái) tại phiên họp của Quốc hội Nhật Bản ngày 11-11 - Ảnh: REUTERS
Theo Bộ Ngoại giao Việt Nam, điện mừng được gửi ngày 11-11, cùng ngày Quốc hội Nhật Bản triệu tập phiên họp đặc biệt sau tổng tuyển cử bầu lại Thủ tướng, Chủ tịch Hạ viện và Chủ tịch Thượng viện.
Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi điện chúc mừng Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru được tái bổ nhiệm. Trong khi đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn gửi thư chúc mừng Chủ tịch Hạ viện Nhật Bản Nukaga Fukushiro tái cử và tân Chủ tịch Thượng viện Nhật Bản Sekiguchi Masakazu.
Cùng ngày, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã gửi điện chúc mừng ông Iwaya Takeshi được bổ nhiệm lại làm bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản.
Chiến thắng hẹp cho ông Ishiba Shigeru
Hồi tháng trước, sau khi thay ông Kishida Fumio làm thủ tướng Nhật Bản, ông Ishiba Shigeru đã kêu gọi tổng tuyển cử sớm. Tuy nhiên, kết quả bầu cử ngày 27-10 đã không được như mong đợi khi liên minh Đảng Dân chủ tự do (LDP) của ông và Đảng Công minh mất thế đa số tại Hạ viện.
Mặc dù vậy, không có đảng đối lập nào tập hợp đủ số phiếu cần thiết để tự thành lập chính phủ. Điều này cho phép LDP và Đảng Công minh tiếp tục giữ chìa khóa của chính phủ mới.
Tuy nhiên, thế thiểu số của liên minh LDP và Đảng Công minh tại Hạ viện có thể khiến ông Ishiba Shigeru phải phụ thuộc vào các đảng đối lập nhỏ để thông qua chương trình nghị sự và các chính sách.
Cuộc bỏ phiếu bầu thủ tướng mới tại Quốc hội Nhật Bản ngày 11-11 đã phải bước vào vòng bỏ phiếu thứ hai lần đầu tiên sau 30 năm, sau khi không có ứng cử viên nào có thể tập hợp được sự ủng hộ đa số trong vòng đầu tiên.
Nhưng cuối cùng, ông Ishiba Shigeru đã giành chiến thắng như mong đợi với 221 phiếu bầu, bỏ xa đối thủ là cựu thủ tướng Yoshihiko Noda, người đứng đầu Đảng Dân chủ lập hiến đối lập.
Thách thức trước mắt của Thủ tướng Nhật Bản
Thách thức trong tương lai gần của Thủ tướng Ishiba Shigeru là lập một ngân sách bổ sung cho năm tài chính đến tháng 3-2025. Hiện Chính phủ Nhật Bản đang đối mặt với áp lực của cử tri và các đảng đối lập nhằm tăng chi tiêu cho phúc lợi cũng như các biện pháp để bù đắp giá cả tăng cao.
Để ngân sách được chấp thuận, ông Ishiba Shigeru sẽ cần sự ủng hộ của ít nhất một đảng đối lập, rất có thể là Đảng Dân chủ vì nhân dân (DPP) do ông Tamaki Yuichiro đứng đầu, theo Hãng tin Reuters.
Vị thủ tướng thuộc LDP sẽ không có nhiều thời gian cho các vấn đề trong nước. Hiện ông phải chuẩn bị cho một loạt các hoạt động đối ngoại, bao gồm hội nghị thượng đỉnh G20 tại Brazil vào ngày 18 và 19-11 tới đây.
Cũng theo Reuters, Thủ tướng Ishiba Shigeru đang cố gắng sắp xếp ghé Mỹ để gặp Tổng thống đắc cử Donald Trump trước hoặc sau khi dự thượng đỉnh G20.
Nhà lãnh đạo Nhật Bản đã nói chuyện lần đầu tiên với ông Trump hôm 7-11, sau khi truyền thông Mỹ xác định ứng viên Đảng Cộng hòa thắng cử tổng thống. Cuộc trò chuyện chỉ kéo dài khoảng 5 phút, trong đó ông Ishiba Shigeru đã chúc mừng ông Trump về chiến thắng trong cuộc bầu cử.